غذاهای سنتی تبریز، با عطر و طعم بی‌نظیر و تنوع و رنگارنگی فراوان، طرفداران زیادی در میان گردشگران و خصوصا گردشگران خارجی دارد. بدون شک کوفته تبریزی از محبوب‌ترین و معروف‌ترین غذاهای سنتی تبریز است. غذایی که قدمت فراوانی در میان غذاهای تبریز دارد و بی‌همتاست. شاید تا به حال در بسیاری از شهرها کوفته را امتحان کرده باشید، اما طعم کوفته تبریزی و نوع طبخ آن، دقیقا چیزی است که طعم آن را از سایر کوفته‌ها متمایز می‌کند.
این غذای سنتی اصیل و پرطرفدار تبریز، به عنوان یکی از آثار ناملموس ایران، ثبت ملی شده است و در میان سفره خانواده‌های ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد.
طرز تهیه و پخت کوفته تبریزی
موادی که برای تهیه کوفته تبریزی لازم دارید:
سبزی معطر:۲۵۰ گرم خرد شده
لپه: ۱ پیمانه
برنج: ۱ پیمانه
گوشت چرخ کرده:۱ کیلو
آرد نخودچی: به مقدار لازم
نمک و فلفل: به میزان لازم
تخم مرغ خام: یک عدد
تخم مرغ پخته: یک عدد
گردو: نصف استکان
زرشک: نصف استکان
پیاز: دو عدد
سبزیجاتی مانند مرزه و تره
زمان تهیه مواد اولیه آن یک ساعت و زمان پخت لازم برای این غذا هم حدود یک ساعت است. در مجموع تهیه و پخت این غذا، ۲ ساعت زمان می برد.
ابتدا بگوییم که تهیه کوفته تبریزی هر چند که بسیار آسان می رسد اما اگر در این کار مهارت نداشته باشید، کوفته های شما به راحتی از هم باز شده و به حالت توپی نمی مانند. به همین خاطر، بهتر است که این مطلب را تا انتها بخوانید و نکات گفته شده در آن را به دقت رعایت کنید.
برای تهیه کوفته تبریزی، این غذای سنتی تبریز که بیشتر افراد هم آن را دوست دارند، این گونه عمل کنید: لپه و برنج را در دو ظرف جداگانه آب پز کنید. برنج را نه خیلی له و نه خام بردارید. لپه هم هر چه بیشتر بپزد بهتر است. در این میان که لپه و برنج در حال پختن هستند، پیاز را با رنده ریز، رنده کنید و در نهایت با گوشت چرخ کرده مخلوط کنید. ترکیب گوشت را با پیاز، خوب بکوبید یا با انگشتانتان ورز دهید. بعد از اینکه لپه و برنج پخته شد، آن ها را آبکش کرده و به مخلوط گوشت و پیاز بیفزایید. برنج و لپه را هم بهتر است قبل از افزودن به مخلوط گوشت، بکوبید.
به موادی که تهیه کرده اید، ادویه نمک و فلفل و سبزی را اضافه کنید. این مخلوط را خوب ورز دهید تا ادویه به یکسان در آن پخش شود. بعد از آن تخم مرغ خام را به همه مواد، بزنید و دوباره با دست خوب ورز دهید. مواد حاصله باید به شکل خمیر چسبناکی در آمده باشد.
نکته: بعضی از افراد برای اینکه کوفته تبریزی آن ها، سفت شده و به هم بچسبند، از آرد نخودچی استفاده می کنند. اگر دیدید موادتان به اصطلاح آبکی شده است، با آرد نخودچی آن را ورز دهید تا سفت شود. همچنین یادتان باشد که آب اضافه پیاز را هم از آن جدا کنید.
حالا زمان تهیه مواد درون کوفته هاست.
یک عدد تخم مرغ را بپزید. بعضی از آشپزها، یک تخم مرغ پخته کامل را درون کوفته تبریزی بزرگ خود قرار می دهند و بعضی تکه هایی از تخم مرغ را به همراه دیگر مواد درون کوفته می گذارند. در هر صورت، یادتان باشد که این سلیقه شماست که تعیین کننده مواد درون کوفته است.
و اما در ادامه یک تخم مرغ پخته کامل را بردارید و مواد مخلوط گوشتی که آمده کرده اید به دور آن بپیچید تا اندازه قالب دستتان و کمی گرد شود. سپس مواد دلخواه خود را همانند گردو، زرشک سرخ شده، گردو و آلوی خیس خورده را دوباره در دور مواد بگذارید و باز هم مخلوط گوشت را دور آن بپیچید تا گلوله و توپی کوفته ای به اندازه دلخواهتان داشته باشید. اکنون کوفته آماده است تا درون سس کوفته گذاشته و پخته شود.
طرز تهیه سس مخصوص کوفته تبریزی
برای تهیه این سس خوش‌طعم و با رنگ و لعاب دوست داشتنی، باید یک عدد پیاز را درون قابلمه خرد و آن‌ها را سرخ کنید. سپس رب گوجه فرنگی را همراه با نمک، فلفل، ادویه، زعفران و مقداری زرشک به پیازداغ‌ها اضافه کنید و خوب هم بزنید. چند لیوان آب به این مواد اضافه کنید و منتظر بمانید تا جوش بیاید. می‌توانید درون سس تعدادی آلو بریزید تا طعم خوبی به کوفته‌هایتان بدهد. بعضی از افراد دوست دارند در کنار کوفته چند عدد سیب‌زمینی هم نوش جان کنند. بنابراین می‌توانید ۳۰ دقیقه مانده به پخت کامل کوفته‌ها، سیب‌زمینی درسته و پوست کنده را هم به سس مخصوص کوفته تبریزی اضافه کنید.
ور انتها کوفته‌ها را درون سس مخصوص بچینید و در حدود ۵۰ دقیقه منتظر بمانید تا خوب بپزد. حجم سس باید به اندازه‌‌ای باشد که روی کوفته تبریزی را بپوشاند. یادتان باشد کوفته‌ها را دانه دانه و با کمک کفگیر درون قابلمه بگذارید تا از هم باز نشوند. همچنین در طول پخت کوفته تبریزی، در قابلمه را نگذارید.
کوفته تبریزی را می‌توانید با سبزی خوردن، انواع ترشی‌ها و ماست محلی نوش جان کرد. ترکیب نان سنگک با کوفته تبریزی، محشر است و اگر آن را با دوغ میل کنید، مطمئن باشید طعم بی‌نظیرش را هرگز از یاد نخواهید برد.
نحوه سرو کوفته تبریزی
برای سرو کوفته تبریزی باید به سلیقه افراد توجه کنید. بعضی از آشپزها در اطراف کوفته سس آن را هم می ریزند اما بعضی کوفته تبریزی را بدون سس در بشقاب گذاشته و سس آن را جداگانه بر سر میز می آورند. از موادی که در کنار کوفته تبریزی قرار می گیرند، می توان به سبزی خوردن، انواع ترشیجات، سبزیجات آبپز شده همانند هویج و سیب زمینی، گردو و مغزیجات، پیاز خام و کاهو و غیره اشاره کرد. این مواد بسته به سلیقه و ذائقه افراد متفاوت است. در نهایت باید گفت که در سرو کوفته تبریزی از نان تازه‌ی سنگک، ماست و برخی از چاشنی‌های بومی استفاده می شود.
