بقعه ايوب انصاری از جاذبه های شهرستان تکاب، در ۱۳ كيلومتری جنوب این شهرستان از توابع استان آذربايجان غربی و جنوب غربی قريه «دورباش» برفراز كوهی بلند قرار گرفته است و دارای ناهمواری است که از روستای دورباش عبور می کند، و سپس به صورت جاده‌ی مالرو به قلعّه‌ی کوه منتهی می گردد.
این کوه عظیم که نام آن را به تبع از بقعه‌ی مورد ذکر کوه ایّوب انصار می نامند، بین دهستان سیاه منصور (یکی از دهستانهای هفتگانه بیجار) و شهرستان تکاب واقع شده و دارای ۲۵۱۲ متر ارتفاع است.
از بالای کوه مزبور دشتها و مزارع گندم اطراف تا کیلومترها مشاهده می شود، موقعیّت این ارتفاع نیز به گونه‌ای است که از فاصله‌ی دور می توان بقعه‌ی عظیم را در بالای آن تشخیص داد. بنای ایّوب انصاری از جانب شمال و غرب با شیب تندی مشرف به روستای دورباش است و ده مزبور که زمانی موقوفه‌ی بقعه بوده در دامنه‌ی کوه به شکل جالبی دیده می شود.
بنابر باور مردم، این مکان محل دفن سر ایوب انصاری بوده و از این رو از قداست و احترام خاصی نزد اهالی محلی برخوردار است.
نكته در مورد علت نامگذاری قريه دورباش به اين نام :
دوره باش در زبان آذری به معنی « بايت سر » می باشد، باور مردم روستا بر اين بوده كه ايوب انصاری را سر می برند و سر وی را از بالای كوه به طرف محل فعلی قريه می غلطانند و آنگاه پيكر ايوب انصاری بدون سر بی می خيزد و بصورت امری ندا می دهد «دورباش» يعنی بايت سر .
مشخصات بنا
بنای بقعه مستطیل شکل می باشد که در تمام قسمت‌های آن سنگ قلوه، لاشه سنگ و ملاط ماسه و آهک به کار رفته است. ورودی بنا در قسمت جنوب شرقی آن قرار داردو در قسمت های مختلف نمای خارجی آثار قشری از گچ و آهک دیده می شود.
بنا از سه قسمت اصلی دهلیز یا کفش کن، چهار طاقی و مقبره تشکیل شده به طوریکه دهلیز در غرب این مجموعه واقع شده و مستطیل شکل می باشدو سقف بندی آن به صورت پوشش خرپشته ای است که این پوشش متعلق به معماری ایران پیش از اسلام می باشد.
چهار طاقی دارای چهار قوس گهواره ای و همچنین غیل گوش هایی است که تعبیه گنبد عرقچینی را آسان تر می نماید. اتاق مقبره در سمت شمال چهار طاقی ساخته شده و از بیرون به شکل مربع است به طوریکه پایه گنبد دور تا دور حاشیه ای گچبری دارد.
ساختمان فعلی از دو بخش تشکیل شده است، بخش اصلی و قدیمی بنای اولیه مقبره و بخش الحاقی راهرو و نمازخانه ( مسجد ) را تشکیل می دهد.
با توجه به نوع مصالح و نوع معماری و نحوه کار به نظر می رسد ساختمان اصلی مقبره و دیگر بقایای تخریب شده مشتمل بر دیوارهای حصار محیطی و بقایای تخریب شده با پلان های استوانه ای دارای قدمتی طولانی و قبل از قرن نهم هجری می باشد.
بخش الحاقی بنا که شامل راهرو و نمازخانه می باشد از آثار اواسط قرن نهم هجری است.
قسمت قدیمی با پلان بیضی از داخل و هشت ضلعی نامنتظم از بیرون با ارتفاع هفت ونیم متر که با دربی کوچک از نمازخانه مقبره به داخل راه دارد ساخته شده است.
در ساخت بنا از قلوه سنگ ، آهک و خاک سفیده استفاده شده و عملیات مرمتی و حفاظتی بازسازی در سال 72 انجام شده است.
گفتنی است، گنبد مقبره از بیرون شکل منظمی ندارد و قطر آن پنج متر است.
این بنا دارای 2 کتیبه سنگی است که کتیبه اول به ابعاد 95×38 سانتی متر توسط “ملا قلندر نامی”در سال 1095 نوشته شده و کتیبه دوم در سال 1283هـ.ق مربوط به سنگ قبر”ملاعبدالله” آخرین متولی بقعه است.
قبر ایوب انصاری در سال 850 هجری قمری در وسط اتاق مقبره قرا دارد که این بقعه از نظر سبک معماری، مصالح ساختمانی و نقشه شباهت بسیاری به مقبره سلطان ویس دارد.
