بنر هدر

پل قطور خوی ، از پل های زیبا و منحصر به فرد خاورمیانه

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

پل هوایی قطور شهرستان خوی بزرگترین پل هوایی در خاورمیانه است که با طبیعتی زیبا و بکر هر ساله گردشگران زیادی را برای بازدید به خود جذب می کند.

پل قطور در نزدیکی خوی (۲۵ کیلومتری جنوب غربی خوی، در ناحیه‌ی سرحدی بخش قطور)  قرار دارد و در مسیر راه‌آهن ایران و ترکیه قرار گرفته است. کسانی که از مرز رازی عازم ترکیه می‌شوند، در مسیرشان این پل از جاذبه های شهرستان خوی، را می‌بینند.

پل قطور خوی ، از پل های زیبا و منحصر به فرد خاورمیانه

اين تنها پل موجود در محور قطور نيست بلكه تعداد 254 پل كوچك و بزرگ فلزی و سنگی و همچنين تعداد 37 تونل بزرگ و كوچك بر اهميت اين منطقه از ديارمان افزوده و جاذبه های بسيار زيبايی را پديد آورده است این پل از نوع زیر قوسی است و تا مدت‌ها بزرگ‌ترین دهانه قوسی را در بین پل‌های ایران داشت. همچنین این پل در زمان جنگ ایران و عراق مورد اصابت راکت‌های عراقی قرار گرفت.

این پل در سال 1347 توسط دو شرکت ایرانی و اتریشی، پی ریزی و پایه‌های بتونی آن اجرا و اسکلت فلزی و شاسی آن توسط آمریکایی‌ها انجام گرفت. ساخت این پل در سال 1349 (1970 میلادی) توسط یک زن مهندس آلمانی به پایان رسیده است.

راه آهن ايران و تركيه كه در سال 1347 احداث ودر تاريخ 1350 بهره برداری شد برای هر دو كشور ايران و تركيه بسيار حائز اهميت بوده و خواهد بود، ولی نقش اين پل مهم برای ايران علاوه بر اهميت، بسيار حساس و حياتی محسوب می گردد. قطارهای حامل مواد سوختی، كالا ، تانكرهای سوخت رسان و در اين سالهای اخير ناوگان مسافر بری به قطارهای عبوری از اين محل افزوده شده است كه از ترمينال تبريز به وان و ايستگاه قره تپه سلماس و نيز از طريق ترمينال سرای خوی كه در كيلومتر 68 در نزديكی مرز امكان پذير می باشد.

پل قطور خوی ، از پل های زیبا و منحصر به فرد خاورمیانه

طول اين پل حساس 448متر ، طول ارك فلزی پل 223 متر و ارتفاع آن از سطح رودخانه قطور 118/28 متر و دارای 10 عدد پايه بتونی مسلح بوده كه 6 عدد از اين پايه ها به طرف خوی و 4 عدد از پايه های بتونی به سمت رازی می باشد و در مجموع دارای 8 دهنه كه به صورت اكس به اكس در امتداد هم گسترش يافته اند. به طور كلی وجود پل هوائی در مدخل ورودی به دره معروف قطور علاوه بر جاذبه توريستی، اهميت نظامی بسيار زيادی برای كشورمان نيز دارد كه هدف از تاسيس و استقرار پادگان نظامی ارتش درشهرستان خوی، در مرحله نخست برای حراست و سد نمودن قوای بيگانه از محور خوی ـ قطور كه از جمله معدود محورهای استراتژيكی كشورمان محسوب شده، می باشد و در اين بين فرماندهان و دانشجويان دوره عالی نظامی (فرماندهی و ستاد) در طول سال چند بار برای شناسائي و پی بردن و اندوختن به دانش نظامی خودشان حضوراً برای توجيه عينی از پل ها و تونلها و تنگه به اين محور اعزام می گردند.

مردم شهرستان خوی و اهالی نزديك به پل هوائی مانند روستای سنور، رهال ، استران ، دره خان وغيره ….خاطرهی بمباران های هوائی پل قطور را هرگز فراموش نكردند.

عراق به اهميت اين پل استراتژيك پی برده و چندين بار اقدام به حمله هوائی برای انهدام پل و قطع خط ريلی ايران و اروپا نمود تا عملا راه مبادله كالاهای اساسی كه در آن برهه در تحريم اقتصادی و نظامی بوديم، قطع كند كه با اقدام شجاعانه جان بركفان يگان های پدافند هوائی و موشكی پادگان ارتش خوی كه در آن ايام مسوليت حراست اين نقطه حساس كشور را داشتند هواپيماهای دشمن راجهت رسيدن به اهداف واقعی خود كه همانا انهدام كامل پل هوائی بود، ناكام گذاشتند.

در طول جنگ تحميلی بارها اين پل مورد تعرض هواپيماهای عراقی جهت انهدام و ساقط نمودن مبادله ريلی ايران و اروپا قرار گرفت و تعداد بمبارانها و تاريخ آسيب های وارده به شرح زير است.

حمله هوائی اول در تاريخ 64/12/22 كه منجر به آسيب پايه های فلزی ارك و شاسی دومين حمله هوائی در تاريخ 65/3/5 منجر به شهادت 6 نفر از نيروهای راه آهن و پرسنل پدافند هوائی حمله سوم در تاريخ 65/10/28 منجر به وارد شدن خسارتی به پايه بتونی اصلی سمت رازی شد. حمله چهارم در تاريخ 66/12/7 كه پايه بتونی سمت سلماس آسيب ديد و حمله هوائی پنجم در تاریخ 66/12/26 مجددا به پايه بتونی سمت سلماس انجام شد.

به علت خسارات وارده، در اوايل قطارها، برای كاستن از شدت تكان پل، با موتور خاموش از پل عبور می كردند كه خود دارای خطرات عديده بود ليكن برای جلوگيری از خطرات احتمالی در آن زمان، ايران اقدام به احداث راه ريلی كنار پل از سمت كنار پل روستای استران نمود ولی به علت سربالائی مضاعف جواب گوی حركت لكو موتيوها نشد كه با ترميم و تزريق بتون به پايه هاي بتوني پل، توسط مهندسين ايرانی، عملا راه كنارگذر باير ماند. رنگ اين پل فلزی در گذشته به رنگ قرمز بود ليكن جهت استتار از حمله هوائی دشمن عراقی، به رنگ خاكی رنگ آميزی شده است.

پل قطور خوی ، از پل های زیبا و منحصر به فرد خاورمیانه

این پل از پل های زیبا و منحصر به فرد خاورمیانه است و با اینکه از ساختمان آن بیش از 40 سال نمی گذرد و از پل های جدید الاحداث است، ولی به سبب عظمت و شکوهش و قرار گرفتن در درّه زیبا و خوش آب و هوای  قطور قابل توجه بوده، و روزانه به ویژه در ایّام نوروز و روزهای تعطیلی گردش گران زیادی را به سوی خود جلب می کند.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید