نمادها، یادبودها، میدانها و سازههای بسیاری برای گرامیداشت یاد مادر و با نام مادر در کشورهای مختلف ساخته شده است و در پس هر کدام از آنها تاریخچه و روایت مختلفی وجود دارد. مجسمه مادر در ارمنستان یکی از این نمادهاست که به دلیل تاریخچه جالب خود، عناوین و القاب مختلفی به آن داده شده است و از احترام زیادی بین اهالی ایروان برخوردار است.
تاریخچه مجسمه مادر ارمنستان
مجسمه مادر ارمنستان ( Mayr Hayastan ) یک یادبود تاریخی قرن بیستم است که اهمیت فرهنگی زیادی دارد و نماد جامعه زنان ارمنستان است. مجسمه کنونی جایگزین یک مجسمه یادبود شد که در سال ۱۹۵۰ ساخته شد و به جوزف استالین به عنوان یادبود پیروزی جنگ جهانی دوم اختصاص داشت. یکی از معماران برجسته این دوره، آر-ایزرائیلیان، که این مجسمه را طراحی کرده بود، اعتقاد داشت که ” شکوه و جلال دیکتاتورها موقتی است ” .او بر این باور بود که مجسمه استالین مدت زیادی در آنجا باقی نخواهد ماند ؛ بنابراین ، او این مجسمه را به گونه ای طراحی نمود که نمایان گر معماری سنتی کلیسای ارمنی تبدیل شود. در سال ۱۹۶۲، ۹ سال پس از مرگ استالین، مجسمه او از پایه بلند شد و توسط مجسمه مادر ارمنستان جایگزین شد.
این مجسمه بزرگ ۲۲ متر ارتفاع دارد که درمجموع به همراه ستونها و پایههای آن، ارتفاع آن به ۵۱ متر میرسد. بسیاری از اهالی ایروان معتقدند که این مجسمه به یادبود از زن شجاعی با سوسه مایریک ساخته شده است.
در مورد سمبل و مفهوم مجسمه مادر روایات بسیاری وجود دارد. برخی از اهالی آن را نماد یک مادر مبارز میدانند که به مانند یک مادر مبارز از فرزند خود (ایروان) محافظت میکند. اما عدهای دیگر معتقدند که وجود شمشیر در کنار مجسمه محافظ آن نماد برقراری صلح در این شهر است و این که این صلح تا ابد پایدار خواهد بود. در کنار مجسمه مادر مقبره یک سرباز گمنام به نماد از قربانیان جنگ جهانی دوم قرار دارد.
مجسمه مادر ارمنستان از نوعی مس چکشخوار ساخته شده است که باعث میشود در مقابل شرایط محیطی مقاوم باشد. ماده بهکاررفته در پایه این مجسمه با بدنه مجسمه متفاوت است. پایههای این مجسمه از سنگ بازالت ساخته شده است که بسیار مستحکم است و امکان شکستن آن وجود ندارد.
مجسمه مادر ارمنستان از جهات مختلفی برای مردم این کشور اهمیت دارد و به نوعی آن را نماد استقلال خود میدانند. هرساله در تاریخ ۹ میمراسم یادبود باشکوهی در کنار این مجسمه برگزار میشود که دلایل مختلفی دارد. در کنار این مجسمه یک پارک با نام پیروزی قرار دارد که یادآور پیروزی شوروی سابق در جنگ جهانی دوم بر آلمان است. در این مراسم ضمن بزرگداشت این پیروزی بزرگ، از مقبره سربازان گمنام نیز تجلیل میشود و یاد آنها گرامی داشته میشود.
مکان مجسمه
مجسمه مادر ارمنستان در انتهای شرقی پارک پیروزی ( پارکی طبیعی ) شهر ایروان قرار دارد که در بالای مجموعه آبشاری کاسکاد معروف است. برای رسیدن به این مجسمه میتوانید تا مجموعه آبشاری کاسکاد پیاده بروید، از پله برقی بالا برنده استفاده کنید و یا این که حمل و نقل عمومی را برگزینید. البته در واقع پیدا کردن حمل و نقل عمومی منظم برای شما مشکل است، بنابراین راحتترین راهی که به نظر میرسد گرفتن تاکسی است. دوچرخهسواری نیز باید ارزان باشد اگر چه به شناخت قبلی شما از نقشه شهر ایروان بستگی دارد.این مکان قابل پیادهرویبوده و نمای آن خوب است بنابراین شما احتمالا ً بخواهید که با پای پیاده نیز به آن جا بروید.