میدان هیپودروم استانبول در واقع به منظور سرگرم کردن مردم در سال 196 به وسیله سپتیموس ساخته شد. این میدان از دیدنی های استانبول، در طول تاریخ دستخوش تغییراتی بوده و بار اول در دوران امپراطوری کنستانتین مورد بازسازی قرار گرفت. در نزدیکی مسجد سلطان احمد(مسجد آبی) واقع شده است.
از همان بدو تاسیس مکانی برای رخدادهای مهم بوده و در آن زمان مبارزات معروف گلادیاتورها، مسابقات اسب دوانی و کالسکه رانی در این میدان برگزار میشدند، همچنین شاهد شورشهای فراوان و درگیریهای خونین متعددی بوده است. در دوران امپراطوری بیزانس در زیر میدان از حیواناتی چون اسب، فیل و شتر نگهداری میکردند، اما رومیها آن را تبدیل به محلی برای نمایش حیوانات درنده کردند و برای محافظ از جان مردم گودالهای عمیقی در اطراف آن حفر نمودند. نام آن از ترکیب دو واژه «هیپوس» و «دروموس» که به معنای «فرار کردن» است به دست میآید. کشیش پانوینیون در نقاشیهای خود فرم اولیه این میدان را به تصویر کشیده و میتواند مرجع مناسبی برای افرادی باشد که تمایل دارند اطلاعات کاملی در مورد میدان هیپودروم کسب کنند. میدان دارای سکوهایی با 30 تا 40 پله برای نشستن تماشاچیان بوده است، همچنین روایاتی وجود دارند که گنجایش این میدان را صدها هزار نفر اعلام کردهاند.
بناهای مختلف میدان هیپودروم استانبول
تئودوسیوس ابلیسک
مهمترین نماد میدان هیپودروم، تئودوسیوس ابلیسک یا ستون هرمی آن است که در مصر ساخته شده است و ارتفاع آن به ۲۰ متر می رسد. این ستون را برای کشور گشایی های تتموس سوم در سال ۱۵۰۰ پیش از میلاد مسیح ساخته اند که در آن نقش نگارهای موسوم به هیروگلیف بر روی ستون نصب شده حک شده است.معنا و مفهوم این نقوش حک شده در عصر بیزانس همچون رمزی باقی ماند طوریکه از نگاه آنان نوعی طلسم نامکشوف تلقی می گشت. تا اینکه درسال ۱۸۲۳ مراد از چنین هیلوگرافی بر دیگران گشوده شد.
کاتیسما
قصر کوچکی است که در دوران امپراطوری بیزانس کارکرد خاصی داشته و امپراطور کاتیسما زمانی که مورد حمله دشمن قرار میگرفت یا مردم اعتراض میکردند، از طریق تونل مخفی که بین قصر کوچک و قصر اصلی وجود داشته جان خود را از خطر نجات میداد. اطلاعات کاملی در مورد این قصر در دسترس نیست اما با توجه نقل قولهای بیان شده، دارای دستشویی عمومی، سالن غذاخوری و خوابگاهی مخصوص محافظین بوده است.
در طول تاریخ امپراطورهای زیادی در این میدان دست به تغییرات زدند و المان جدیدی به آن افزودند و بارها با استفاده از سنگهای مرمرین، برنز، مجسمههای مسی که از روم باستان به اینجا میآوردند، میدان را مزین کردهاند. همچین علاوه بر مجسمههایی که در این میدان به چشم میخورند، پرترههایی مربوط به پریکلس، آگوستوس(اولین امپراطور روم باستان) و لوسیاهوس که همگی از افراد شاخص عصر خویش بوده، پیدا شدهاند. در جنگ سال 1204 و جنگهای صلیبی میدان هیپودروم روی بد روزگار به خود دید و بیشتر مجسمههایش از بین رفتند و چیز زیادی جز مجسمههای اسب برنزی و چندین اثر دیگر باقی نماندند.
ستون مار
همانطور که از نام این ستون بر می آید، روزی روزگاری این ستون مارپیچی شامل سر سه مار در سر ستون بوده است. این مارها، دیگی از آتش را در بالای سر خود داشتند که نماد و محصول فکری دوران باستان بود. این ستون از دلفی یونان به شهر استانبول آورده شده بود. این ستون مارپیچی از ذوب کردن تجهیزات نظامی ارتش دشمن به نشانه پیروزی یونان در مقابل ایرانی ها ساخته شده بود. بعد از پیروزی در این جنگ، این ستون به عنوان هدیه به بنای دلفی آپولو تقدیم شد تا بدین شیوه مراتب تشکر خود را به این مکان نشان دهند. ولی بعدها، این دیگ آتش سه پا که بر سر مارهای ستون قرار داشت، یکباره ناپدید شد. حتی امروزه، کسی اطلاع ندارد که الان آنها دقیقا در کجا قرار دارند و کی و چطور مارهای سه سر از آن جدا گشته اند. ولی یکی از آنها، در موزه باستان شناسی استانبول نگهداری می شود.
پس از تصرف این شهر توسط ترکها، عملا تمامی آثار مروبط به این امپراطوری را از بین بردند و تنها چندین بنا و خرابه و قصر کوچک کاتیسما از آن امپراطوری عظیم باقی مانده است. امپراطوری عثمانی از خرابههای شهر برای ساختن بناهای جدید استفاده کرد و کم کم بناهایی چون قصر ابراهیم پاشا، مسجد سلطان احمد(مسجد آبی) ، حمام حاجیا صوفیا و مسجد فیروز در اطراف میدان ساخته شدند.
میدان هیپودروم در طول تاریخ خود جشنهای متعددی را به خود دیده است، که از مهمترین آنها میتوان به ازدواج باشکوه سلطان خدیجه و ابراهیم پاشا اشاره کرد. امروزه نیز از آن به عنوان مکانی توریستی استفاده میشود و برنامههای متنوعی را برای گردشگران استانبول تدارک میبینند.
