رودخانه ی سنوتا آنجلیتا در مکزیک که به معنای «فرشته ی کوچک» است، در شبه جزیره ی یوکاتان واقع شده است.
سنوته آنجلیتا (Cenote Angelita) رودخانه ای بسیار عجیب است که زمین را با آب شیرین و دریا را با آب شور پر می کند. کلمه سنوته say-no-tay تلفظ می شود که از لقط مایایی Dzonot به معنی گودال گرفته شده است. ترکیبی از رویدادهای جغرافیایی متنوع و تغییرات آب و هوایی، باعث ایجاد اکوسیستم منحصر بفرد و غیر قابل انتظاری در شبه جزیره یوکاتان مکزیک شده است.
این غارها و رودخانه های کف اقیانوس حدود ۶۵۰۰ سال پیش بطور طبیعی ایجاد شدند و در این ۲۰ سال، غواصان توانسته اند حدود ۳۰۰ مایل از آنها را که به هم مرتبط هستند و یکی از منحصر بفرد ترین نمونه های اکوسیستم در دنیا محیوب می شوند را کشف کنند.
دانشمندان بر این باورند که شهاب سنگ سترگی که باعث برافتادن نسل دایناسورها از روی زمین شد در همین ناحیه یوکاتان به سطح زمین برخورد کرده است. کل شبه جزیره یوکاتان ابتدا مانند صخره ای در زیر اقیانوس بود ولی به مرور زمان آب به درون آن نفوذ کرد و باعث ایجاد گودالهای عظیم شد. این اتفاق باعث ایجاد جهانی عظیم از غار ها ، گودالها و تونلهایی شد که برخی حتی تا صدها متر عمق دارد.
رودخانه سنوته آنجلیتا در مکزیک فرصتی عالی است برای غواصان حرفهای تا با دیدن آن تجربه جدیدی از شگفتیهای طبیعت داشته باشند. جایی که تا عمق 30 متری اقیانوس، دارای آب تازه بوده سپس 60 متر بعد از آن، آب به یک باره شور میشود!
یک لایه آب شیرین در سطح، آب شور در عمق دریا و دو لایه ضخیم متشکل از سولفید هیدروژن که توسط گیاهان تولید و تجزیه میشود.
«سنوته آنجلیتا» زمین را با آب شیرین و دریا را با آب شور پر میکند و این به دلیل وجود گیاهان بیشماری بین دو لایه است که 3 متر صخامت آن است و در این ضخامت است که آب شیرین و شور از هم جدا میشوند. لایه میانی به شکل نوعی رودخانه در زیر آب است که اطراف آن درختان و شاخه و برگهایشان وجود دارند. این رودخانه بین 28 تا 31 متر عمق دارد.
هنگامی كه به عمق ۳۰ متری اين رودخانه ميرسيد، نوعی غار وجود دارد كه تا عمق ۶۰ متری ادامه دارد و آب آن شور است. و در زير اين رودخانه درختانی با شاخ و برگهايش ميبيند. البته اين رودخانه واقعی نيست و فقط لايهای از سولفيد هيدروژن است، اما بسيار شگفت انگيز است.
غواصان با پیمودن این مسافت طولانی ناگهان با رودخانهای در زیر پای خود مواجه میشوند دارای درختان و برگهای مختلف که واقعا شگفتانگیز است.
با آن که وجود رودخانه در اقیانوس از نظر علمی امکانپذیر نیست، چند متر پایینتر از این قسمت، آنها با فضایی شبیه به یک غار مواجه می شوند که کف آن پوشیده از درختان و برگهای مختلف شناور در آب است. گفته میشود این رودخانه واقعی نبوده و لایهای از هیدروژن سولفید است. اما هر چه باشد، ارزش غواصی را دارد!