سوریه یکی از کشورهای منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا است که با وسعتی بالغ بر ۱۸۵۱۸۰ کیلومتر مربع وسعت، هشتاد و هفتمین کشور جهان از نظر مساحت است. این کشور در همسایگی دریای مدیترانه و در مجاورت کشورهای ترکیه در شمال، عراق در شرق و جنوب شرقی، اردن در جنوب، فلسطین در جنوب غربی و لبنان در غرب واقع شدهاست.
جغرافیا
آب و هوای سوریه در کنارهها و نواحی جنوب غربی معتدل و مرطوب (مدیتران های) و در سایر نقاط گرم و خشک است. مرتفعترین نقطه این کشور از سطح دریا مربوط به قله جبل شیخ با ۲۸۱۴ متر ارتفاع است. از رودهای مهم سوریه میتوان به فرات، خابور، عاصی، عفرین، قوین و دجله اشاره کرد. در این بین، اما رود فرات، با ۶۹۶/۲ کیلومتر طولانیترین آنها است که حدود نیمی از آن در ترکیه و عراق جاری است؛ رودی که به واسطه پروژههای بزرگ سد سازی ترکیه در بالادست با کاهش شدید منابع آبی رو به رو شده است. بندر لاذقیه، بندر طرطوس و بندر بانیاس بزرگترین بنادر سوریه است که از بین این بنادر مدیریت بندر طرطوس در اختیار روسیه است. کشور سوریه دارای ۱۴ استان است و شهرهای مهم این کشور دمشق، لاذقیه، حمص، حماه، دیر الزور، معره النعمان و هستند.
تاریخ
سوریه که آرامگاه حضرت زینب (س) را در خود جای داده است، دارای تاریخچهای طولانی است. این کشور در گذشته بخش عمدهای از شام بود؛ شامی که کشورهای کنونی سوریه، لبنان، فلسطین و اردن از دل آن خارج شده و اکنون هر کدام یک کشور مستقل هستند. نام کنونی سوریه را فرانسویان پس از فروپاشی عثمانی و مستعمره کردن این کشور از روی تاریخ کهن این بخش از جهان و آشوریان باستانی بر این سرزمین گذاشتند. همانطور که اشاره شد، سوریه کنونی که در گذشته همراه با کشورهای اردن، لبنان، فلسطین، بخشی از سرزمین شام محسوب میشد، سابقه تاریخی طولانی دارد و مورخان سابقه حیات در این منطقه از جهان را به حدود پنج هزار سال پیش منتصب میدانند. قبل از تسلط مسلمانان بر این کشور، اقوام مختلفی از جمله: اقوام سامی، آموری، آرامی، مصری، آشوری، بابلی، یونانی، رومی و ایرانی که هر از چند گاهی این کشور را سکونت گاه خویش کردند و نشانههایی از تمدن خاص خویش را برای اعصار بعدی به یادگار گذاشته اند. با تصرف شام در سال سیزده یا شانزده هجری به وسیله سپاه اسلام، فرهنگ این دین جدید بر تمدنهای چندین سده اقوام مذکور غلبه یافت. در قرنهای پنجم و ششم هجری که با جنگهای صلیبی بود، حکام معروفی در این کشور بر تخت سلطنت نشسته و پرچم جهاد علیه صلیبیها و رومیان را برافراشتند. کسانی، چون نورالدین محمود زنگی شهید، سلطان صلاح الدین ایوبی، ملک عادل ایوبی، ملک ظاهر بیبرس البندقدارى، سیف الدوله حمدانی و… که نه تنها امور جنگی و نظامی را در راس اقدامات خود قرار داده و به ایجاد پایگاههای نظامی، ساخت قلعهها، حفر خندقها و… پرداختند که امروزه وجود صدها اثر تاریخی از آن دوران بیانگر این مدعاست.
اقتصاد سوریه
کشاورزی یکی از پایههای اصلی اقتصاد سوریه محسوب میشود. بر اساس گزارش سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد ۴۶ درصد از مردم سوریه برای زندگی وابسته به کشاورزی هستند. از دیگر ستونهای اقتصاد سوریه میتوان به نفت اشاره کرد. این کشور سالانه ۳۳۳ هزار بشکه به ارزش تقریبی ۳ میلیارد یورو استخراج و از طریق خط لوله به حمص ارسال میکند. از این مقدار ۱۸۹ هزار بشکه پالایش و مابقی از طریق بنادر سوریه در دریای مدیترانه صادر میشود.
مذهب
از نظر مذهبی حدود ۷۴٪ جمعیت سوریه را مسلمانان سنی، ۱۳٪ علویان، شیعیان دوازدهامامی و اسماعیلیان، ۱۰٪ مسیحی و ۳٪ دروزی تشکیل میدهند.
جاهای دیدنی سوریه
شهر باستانی پالمیرا
یکی از مهمترین ویرانههای تاریخی جهان، شهر باستانی پالمیرا نام دارد که معروف به مروارید صحرا در کشور سوریه است. این شهر تاریخی در استان حمص و 210 کیلومتری شهر دمشق قرار دارد. در همسایگی ویرانههای شهر تاریخی پالمیرا، شهر تدمر واقع شده است که به نام عربی پالمیرا شناخته میشد. پالمیرا از کهنترین شهرهای ساخته شده بشر به شمار میرود که طبق افسانهها به دست سلطان نبی ساخته شده است. از زمان حضور حضرت سلیمان این شهر، بارها نابود و دوباره مورد بازسازی قرار گرفت.
حرم حضرت زینب (س)
حرم حضرت زینب کبری (س) که در شهر دمشق قرار دارد، یکی از زیارتگاههای مهم مسلمانان و نیز از مساجد بزرگ سوریه به شمار میرود. منطقهای که در آن مزار حضرت زینب (س) قرار دارد، در گذشته به راویه و اکنون به زینبیه مشهور است. در حال حاضر این قریه به شهر متصل و در هفت کیلومتری شرق دمشق قدیم به طرف فرودگاه واقع است. گلدستههای حرم مطهر به عنوان مرتفعترین و زیباترین منارههای کاملاً پوشیده شده از کاشی معرق در دوران معاصر در سطح جهان است که کاشی کاری آن توسط هنرمند اصفهانی مرحوم استاد علی پنجه پور به مدت حدوداً ۱۰ سال و به سبک اصفهان اجرا شد.
شهر معلولا
معلولا شهری کوچک و تاریخی است واقع در ۵۶ کیلومتری شمال شرق شهر دمشق. معلولا به زبان آرامی یعنی «ورود». شهرت این شهر به دلیل وجود بناهای مذهبی مسیحی و دیگر ابنیه کهن است که سابقه آن به قرن دهم قبل از میلاد مسیح بازمیگردد بنحوی که ساکنان این شهر هنوز هم از زبان آرامی (سریانی) در کنار عربی در مکالمات روزمره خود استفاده میکنند. معلولا یکی از مهمترین شهرهای مسیحینشین در سوریه محسوب میشود که دارای کلیساها و صومعههای تاریخی است و از زیارتگاههای مهم مسیحیان بهشمار میرود
موزه ملی دمشق
موزه ملی دمشق (به عربی: متحف دمشق الوطنی) مهمترین موزه در جمهوری عربی سوریه است که در منطقهٔ برامکه در مرکز شهر دمشق واقع شدهاست.
دژ کردان
این قلعه جنگی از زمان روم باستان باقیمانده و هنوز تخریب نشدهاست.
بازار حلب
بازار سرپوشیده شهر حلب که بزرگترین بازار سرپوشیده تاریخی دنیاست.
مسجد جامع حلب
مسجد جامع حلب یک مسجد اسلام واقع در سوریه میباشد. ساخت و ساز این ساختمان ۷۱۵ قمری، سده ۱۳ام میلادی به پایان رسید. معمار این بنا حسن بن مفرح السرمانی است که این بنا را به سبک پیش از اسلام شمال سوریه، معماری سلجوق، معماری مملوک طراحی کردهاست.
مسجد جامع اموی دمشق
مسجد جامع اُمَوی مسجدی قدیمی و با آثار هنری بسیار است که به دستور ولید بن عبدالملک (متوفای۹۶ق) از خلفای اُمَوی در دمشق ساخته شد. سبک معماری این مسجد وامدار سبک بیزانسی است. مقام حضرت خضر، هود ، یحییو مقام امام سجاد(ع) و رأس الحسین در این مسجد مشهورند. خطبه امام سجاد(ع) در شام که روشنگر حادثه کربلا بود نیز در این مسجد خوانده شد.
آپامئا
شهر قدیمی روم باستان که خانه حدود نیم میلیون نفر بودهاست و در قرن دوازدهم بر اثر یک زمین لرزه این شهر خراب میشود اما هنوز بقایای این شهر با خیابانهای طویل آن باعث فخر است.