از سال ۱۹۸۰، سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد سالانه روز ۲۷ سپتامبر را به عنوان روز جهانی گردشگری جشن می‌گیرد.
از گرامی داشت چنین روزی، بالا بردن سطح آگاهی در مورد نقش گردشگری در جامعه جهانی و نشان دادن چگونگی تاثیر گردشگری بر ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در سراسر جهان است.
سال ۱۹۵۰ فقط ۲۵ میلیون گردشگر بین‌المللی وجود داشت اما حالا به دورانی پا گذاشته‌ایم که سالانه یک میلیارد و دویست میلیون نفر در سراسر جهان سفر میروند. “گردشگری برای همه” شعاری است که امسال سازمان ملل برای روز جهانی گردشگری (۲۷ سپتامبر) در نظر گرفته تا توجه‌ها را به سمت افراد کم‌توان و حق آنها برای گردشگری جلب کند.
طبق اعلام این سازمان یک میلیارد آدم کم توان شامل سالمندان و معلولان در سراسر دنیا زندگی می‌کنند که سفر کردن یکی از حقوق آنهاست اما زیرساخت‌های صنعت گردشگری هنوز به جایی نرسیده که امکان سفر برای تمام آدمها با هر میزان از توانایی را پوشش دهد. بخش قابل توجهی از این یک میلیارد نفر به دلیل فقدان همین زیرساخت‌ها توان سفر ندارند و خانه‌نشین هستند.
سازمان ملل اعلام کرده حدود ۶۵۰ میلیون نفر در جهان با معلولیت زندگی می‌کنند که اگر خانواده‌هایشان را نیز محاسبه کنیم حدود ۲میلیارد نفر به‌طور مستقیم تحت‌تأثیر معلولیت قرار دارند. این رقم تقریبا یک سوم جمعیت جهان را شامل می‌شود و با این حال حل مشکلات حرکتی آنها از اهمیت چندانی برخوردار نیست. برای سالهای متمادی لندن بیشترین میزان گردشگر را از سراسر جهان داشت و با این حال ۶۳ درصد دیدنی‌های بریتانیا که برای توریست‌ها جذابند امکاناتی برای تردد ویلچیر در نظر نگرفته‌اند و بخش قابل توجهی از پرسنل آنان برای چگونگی مواجهه با معلولان آموزش ندیده‌اند. توالت‌ها، پارکینگ‌ها و آسانسورهای بسیاری از جاذبه‌های این کشور و کشورهای دیگر فقط مناسب افراد با توانمندی‌های کامل حرکتی است.
تحقیقات و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد لس‌آنجلس یکی از شهرهایی است که بهترین امکانات را به گردشگران کم‌توان که شامل سالمندان، معلولان، کودکان و زنان باردار است ارائه می‌دهد. بسیاری از دیدنی‌های این شهر از جمله بزرگترین آکواریوم امریکا، استودیوهای هالیوود، باغ وحش و خیلی از موزه‌ها برای بازدید کم‌توان‌ها مناسب‌سازی شده‌اند و مترو و اتوبوس‌های لس‌آنجلس امکانات سوار کردن هر نوع ویلچیری را دارند.
در ایران امکانات چندانی برای گردشگران کم توان در نظر گرفته نشده است. پیاده‌روها برای عبور ویلچیر و کالسکه کودکان به هیچ وجه مناسب‌سازی نشده‌اند و در بسیاری از مراکز فرهنگی و خرید رمپی برای عبور آنها در نظر گرفته نشده و نیروی انسانی آموزش دیده‌ای برای مواجهه با انسان‌های کم توان و کمک به حل مشکلات آنها در محیط‌های گوناگون وجود ندارد. رئیس تشکل‌های معلولان در ایران می‌گوید: “صرف نظر از هتل های ساخته شده، باید در نظر بگیریم که آیا هتل هایی که اکنون در حال ساخت هستند، استانداردهای لازم را برای استفاده گردشگران معلول دارند یا خیر؟ اکنون ما اتوبوسی برای حمل و نقل معلولان نداریم. هرچند که روز گذشته ناوگان اتوبوسرانی به ما اعلام کرد ۴ اتوبوس درون شهری را مجهز به سیستم بالابر کرده و آن را در اختیار ما قرار خواهند داد. امیدمان به بخش خصوصی هم زیاد است چرا که یکی از رستوران های کشور برای اولین بار منوی رستوران خود را که به صورت بریل نوشته شده می تواند در اختیار نابینایان قرار دهد.”
تا سال ۲۰۵۰ بیست درصد از جمعیت جهان را افراد بالای شصت سال تشکیل خواهند داد، باید حل مشکلات آنها تبدیل به اولویت ما شود چون در سالهای بعد خود ما هم یکی از آنان خواهیم بود.
