خرس ها سمبل شهر برن سوئیس

جهان ما مظهر سمبل هاست، سمبل هایی که نشانی از جهان بالاترند. سمبل ها نشانه های بی کلام اند، نشانه هایی که در سکوت گاهی در حد و اندازه یک کتاب حرف برای گفتن دارند و و رازهای بسیاری را بر ملا می کنند. در میان اقوام مختلف که بگردید از شرق عالم گرفته تا غرب، از شمال گرفته تا جنوب این کره خاکی درهر اجتماعی، چه کوچک و چه بزرگ، آدم ها دغدغه معرفی کردن خودشان را داشته اند و به دنبال سمبل ها و نشانه ها بوده اند.

سمبل هایی که گاه نشان از تقدسات شان داشت و گاه آمال و آرزوها و رویاهای بلندپروازانه شان را متذکر می شد و از آن بابت که نخستین معرف هر قومیت و گروهی بود ارزش بالایی داشت. شجاعت، آزادگی، صلح طلبی و هر چه که فکرش را بکنید در این سمبل ها به چشم می خورد.
آدم ها عاشق رمز و رازند، شاید فکر می کنند اگر داشته هایشان را با افسانه ها و اسرار مختلف بیامیزند ماندگاری اش بیشتر شده و از گزند فراموشی در امان می ماند. بنابراین در طی تاریخ این سمبل ها که گاه نشانه هایی ساده بوده اند تبدیل به سمبل هایی پیچیده شده اند که پشت سر هر کدامشان چند افسانه و روایت تاریخی خودنمایی می کند.

زمین پر از سمبل ها و نمادهایی است که در گوشه گوشه عالم جا خوش کرده اند، برخی ساده و برخی پیچیده و نامعمول، مثل نماد شهر کوچک و پرطرفدار برن. خرس قهوه ای کوه های پیرنه نماد این پایتخت کوچک و چشم نواز اروپایی است. اما چرا این شهر آرام و کوچک و بی نهایت ظریف و سرسبز یک خرس قهوه ای غول پیکر را به عنوان نماد و سمبل خویش برگزیده است؟

برن، شهر خرس ها
سوئیس از آن دست کشورهای اوپایی است که همیشه به صلح و آرامش و طبیعتی حیرت انگیز شهره بوده است. این کشور زیبا و اروپایی به پایتختی برن در همین چند دهه اخیر هم پای ثابت لیست محبوب ترین کشورهای جهان برای اقامت و زندگی بوده است. برن پایتخت کوچک این کشور زیباست که در بلندای تپه ای زیبا با نمایی سبز و نفس گیر نقش بسته است. برنی که نیمش پر از تاریخ است و انگار یکراست از قرون وسطی به قرن بیست و یکم آمده و نیمی دیگرش مدرن و امروزی است، درست مثل اروپا! رودخانه ای سرخوش و سرمست از میانه شهر کوچک و آرام برن عبور می کند و کوه ها درست پشت سرش قد علم کرده اند. همین همجواری هاست که برن را به چشم اندازی منحصربفرد بدل کرده است.
اما برن در کنار برج ساعت زیبا و مشهورش، آب نماهای زبانزدش، چشمه هایی که در گوشه و کنار شهر سربرآورده اند، خیابان های سنگ فرش، کلیساها، موزه های جذاب، باغ های زیبا و مناظر طبیعی حیرت انگیزش پر از نماد خرس های قهوه ای است. اینکه میگوییم شهر پر از نماد خرس قهوه ای است به این معنا است که در هر گوشه از شهر که بنگرید بر فراز ساختمان های دولتی گرفته تا بر روی سطل های زباله و حتی لباس نظامی ها و کت و شلوار معروف برنی ها این خرس قهوه ای بامزه را خواهید دید. خرسی که حالا در سراسر جهان به عنوان نماد این شهر آرام و دوست داشتنی شناخته می شود.
شکار خرس
روایت های زیادی در رابطه با اینکه چرا این خرس قهوه ای از کوه های پیرنه اینجا در برن اینگونه محبوب شده است وجود ندارد اما یکی از مشهورترین قصه ها به روزهای نخستین تاسیس این شهر زیبا باز می گردد. تاریخچه این شهر کوچک و آرام نشان می دهد که این شهر در سال 1191 میلادی و در انتهای قرن دوازدهم میلادی توسط فردی به نام لرد برتولد پنجم، دوک Zähringen تاسیس شده است. خانواده وی در آن زمان یکی از خانواده های قدرتمند منطقه بوده اند که بر این نواحی حکومت می کرده اند.

لرد برتولد به فکر ساختن یک شهر آن هم در انتهای منطقه حکمرانی اش می افتد. وی شهر را بر بلندای تپه ها در دامان کوه و درمجاورت رودخانه Area بنا می سازد تا از یورش دشمنانش در امان بماند و به مانند یک دژ محکم به نظر بیاید. کار ساخت شهر آغاز می شود اما هنوز نامی برای این شهر تازه تاسیس تعیین نمی شود.

لرد برتولد که علاقه زیادی به شکار حیوانات داشته است اعلام می کند نام اولین حیوانی که در مجاورت رود Area به دام وی گرفتار شود را به عنوان نام این شهر زیبا برخواهد گزید. قرعه به نام یک خرس قهوه ای می افتد و این شکار غرورانگیز سبب می شود تا شهر Bear به معنای خرس نام بگیرد.

روایت کنندگان این قصه معتقدند که نام برن (Bern) در واقع تغییر یافته همان واژه خرس است. از آن روز به بعد مردم شهر برن علاقه زیادی به این خرس های قهوه ای داشته اند. شاید شجاعت و جنگندگی این خرس ها در سرزمین سردسیری همانند سوئیس هم در این انتخاب و یا تمایل برای ساختن این داستان موثر بوده است.

گودال خرس
سال ها می گذرد و دیگر به ندرت خرسی در نزدیکی شهر برن به چشم می آید. به هر حال زمان می گذرد و در سال 1513 میلادی برنی ها که فاتح یک نبرد شده و سرمست و شادکام در حال پیمودن مسیر خانه بوده اند موفق می شوند تا یک خرس را زنده شکار کرده و با خود به برن بیاورند.
برنی ها که محلی برای نگهداری از این خرس زیبا نداشتند گودالی عمیق حفر می کنند و خرس را در درون گودال رها می کنند و البته در پذیرایی از این خرس زیبا هم چیزی کم نمی گذارند. گودالی که بعدها به نام Bärenplatz یا گودال خرس شهرت می یابد و روز به روز به میزان محبوبیتش در میان اهالی برن افزوده می شود.

خرس ها یکی پس از دیگری به این گودال آورده می شوند و این روند تا سال 1857 میلادی ادامه پیدا می کند به طوری تعداد خرس های ساکن در گودال های خرسی به 12 خرس می رسد. البته اینکار سبب می شود تا دیگر هیچ خرس قهوه ای تا به امروز در حوالی شهر برن رویت نشود. گودال فعلی شهر برن همان گودالی است که در سال 1857 میلادی افتتاح شده است و در واقع چهارمین گودال حفر شده در این شهر کوچک است.

با زاد و ولد خرس ها جمعیت افزایش پیدا می کند و در اوایل قرن بیستم برنی ها یک گودال کوچک تر برای توله خرس ها حفر می کنند. اما در اواسط قرن بیستم اوضاع گودال ها بهبود بخشیده می شود و مساحت آن افزایش می یابد تا خرس ها شرایط بهتری داشته باشند. دیوارها بتنی می شوند و ظاهر قضیه کمی بهتر می شود. اما صدای اعتراضات جوامع حمایت از حقوق حیوانات در حمایت از خرس های قهوه ای بامزه شهر برن بلند می شود و برنی ها را به تکاپو باز می دارد.

معترضین معتقد بودند که این شیوه نگهداری خرس ها بر خلاف طبیعتشان بوده و بسیاری از آزادی های آنان را برای داشتن یک زندگی آزادانه و همچنین طبیعی سلب کرده و حیات آنان را به مخاطره می اندازد. همین امر سبب شد تا مسئولین شهری فکری برای این گودال های خرسی و خرس های جذابشان بکنند که حالا تبدیل به یکی از جاذبه های گردشگر پسند شهر برن نیز شده بود.
پارک خرس شهر برن
بالاخره در سال های آغازین قرن بیست و یکم خرس های قهوه ای پیرنه شهر برن صاحب یک پارک زیبا و جذاب می شوند. پارکی که محیط زندگی طبیعی این خرس ها را تا نزدیکترین حالت ممکن شبیه سازی می کند و آزادی عمل بیشتری به خرس ها می دهد. حاشیه رودخانه زیبای Area جایی در پایین دست ترین نقطه شهر برن که به برن قدیمی شهره است برای این کار انتخاب می شود و در سال 2009 گودال خرسی جای خود را به پارک خرس های برن می دهد.
گودال ها اما به عنوان یک اثر تاریخی برای آن هایی که به تاریخچه نگهداری خرس ها علاقمندند سرجایشان باقی می مانند و با حفر تونل هایی به این پارک زیبا متصل می شوند. خرس ها آزادانه در این پارک به زندگی پرداخته، به خواب زمستانه می روند، به زاد و ولد می پردازند و حسابی در علفزارهای این پارک به بازی و تفریح می پردازند.
یک استخر کوچک درست در حاشیه رودخانه Area تعبیه شده تا خرس ها لذت حمام و شستشوی واقعی را هر روز احساس کنند. دو جنگل کوچک هم در دل این پارک وسیع تعبیه شده تا از درخت هایش بالا بروند و با برگ هایشان بازی کنند. چند غار کوچک و یک علفزار وسیع نیز در این پارک تعبیه شده است تا خرس ها چیزی کم نداشته باشند. خرس ها با آغاز سردشدن تدریجی هوا به خواب زمستانه می روند و نرم نرمک با آمدن بهار در برن از خواب زمستانه بیدار می شوند.
خرس های کوچک که تازه متولد شده اند از والدینشان فاصله نمی گیرند اما در همان حوالی به شیطنت پرداخته و گاهی کارشان به گلاویز شدن با یکدیگر می رسد. صحنه های زیبایی همانند شنا و حمام خرس ها، خوابیدن بر روی تنه درختان، بالا فتن از درختان بلند پارک، بازیگوشی در علفزارها، بازی کردن با سایر خرس ها و راه افتادن توله خرس ها صحنه هایی است که اغلب در این پارک زیبا به چشم می خورد.
اطراف این پارک هم با ردیفی از صندلی ها و نیمکت ها مجهز شده تا بازدیدکنندگان از این پارک بتوانند لحظات خوشی را در مجاورت رودخانه و این پارک زیبا سپری کنند. اگرچه این پارک سبب شده تا خرس ها شرایط بهتری داشته باشند اما هنوز هم صدای اعتراض انجمن های مدافع حقوق حیوانات برای آزادی کامل این خرس ها بلند است. برخی معتقدند خرس های این پارک بیش از حد تنبلند و شور زندگی را از دست داده اند.
خرس ها حالا برای برنی ها جنبه نمادین دارند و به جز پارک سر و کله شان در همه جای شهر پیدا می شود. از نمای ساختمان ها گرفته تا بر روی فواره های قرن شانزدهی شهر. در نزدیکی این پارک فروشگاه هایی قرار دارند که پر از محصولات خرسی نمادین است. بازدید از این پارک زیبا در قلب شهر برن رایگان است اما اگر بخواهید می توانید با پرداخت هزینه در یکی از ده ها تور برگزار شده در این پارک ثبت نام کنید و با یک راهنما به بازدید از این پارک مشغول شوید.