انس انسان با طبیعت امری انکارناپذیر است، تمایلی فطری که آدم ها را به سوی جنگ ها، کوه ها، دریاها و … می کشاند تا سر از کار سایر ساکنین این کره خاکی دربیاورد.
در طول تاریخ بلندبالای حضور بشر بر روی این کره خاکی همواره بحث ارزش محیط زیست مطرح بوده است تا جایی که اکنون دیگر بی تفاوتی به محیط زیست اطرافمان امری محال به نظر می رسد. شاید همین عوامل یکی از انگیزه های اصلی شکل گیری یکی از هیجان انگیزترین موزه های جهان امروز باشد.
میراث به جا مانده شامل میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی است و موزه‌های تاریخ طبیعی مانند موزه حیات وحش دارآباد یکی از مهم‌ترین موزه‌ها هستند که به مطالعه و بررسی میراث طبیعی و به نمایش گذاردن نمونه‌های قابل نگهداری در جهت افزایش دانش زیست محیطی مردم و تشویق به حفاظت از آن‌ها می‌پردازند.
اگر شما هم به سرنوشت هزارتو و پیچ در پیچ این سیاره خاکی از روزهای نخست شکل گیری اش و به وجود آمدن و ادامه حیات و حتی انقراض انواع گونه های گیاهی و حیوانی آن علاقه مندید حتما باید سری به موزه های حیات وحش ایران بزنید.
منطقه دارآباد، آجودانیه
مقصد ما یکی از خیابان های پایتخت است که مزین به نام موزه است. خیابان موزه جایی در نزدیکی میدان باهنر یا همان میدان نیاوران واقع شده است. پس از پشت سر گذاشتن منطقه آجودانیه در محدوده دارآباد وارد خیابان موزه خواهید شد. بنای موزه در میان ورودی سرسبز آن پنهان شده است.
شاید جالب باشد اگر بدانید که روزگاری ساختمان این موزه قرار بود یکی از کاخ های شمس پهلوی برای میزبانی ضیافت های مختلف باشد اما هرگز برای چنین مقصودی مورد استفاده قرار نگرفت. بنا که تا حدودی ناقص باقی مانده بود در نهایت پس از انقلاب و در سال های آغازین دهه هفتاد شمسی بازسازی شده و به عنوان موزه طبیعت و حیات وحش دارآباد افتتاح می شود.
هدف اصلی افتتاح چنین موزه ای آشنایی بیشتر مردمان این سرزمین با گنجینه وسیع حیات وحش و اشراف بیشتر انسان ها به اهمیت و نقش به سزای محیط زیست در بقا و زندگی بشر است چرا که حیات همه ما همانند دانه های زنجیر به یکدیگر متصل شده است.
چرا موزه طبیعت و حیات وحش دارآباد؟
– موزه ای متفاوت در شهر تهران است.
– فضایی بسیار مناسب برای آشنایی افراد به ویژه کودکان و نوجوانان با حیات وحش و جانداران مختلف است.
– فضای جالب توجه و زیبایی دارد که می توانید ساعاتی خوش را در آن بگذرانید.
– وجود کافه، رستوران و امکانات مناسب دیگر دلیلی است که شما را به دارآباد می کشاند.
– پارک موضوعی هیومن پارک نیز در این مجموعه قرار دارد که به عنوان بزرگترین و کاملترین پارک بدن انسان در آسیا ازآن یاد می شود.
– پارک خطای دید رویا پارک هم در این مجموعه واقع شده است و فرصتی جذاب برای تفریح و ثبت عکس های متفاوت را در اختیارتان می گذارد.
– کارگاه های آموزشی متنوعی با موضوعات تاکسیدرمی حیوانات، لمس حیوانات، پیکرتراشی، زنبورداری و … در این مجموعه برگزار می شود.
ساختمان موزه دارآباد
ورودی سرسبز و سنگ‌فرش شده موزه در همان بدو ورود حس خوشایندی را از حضور در این محیط بوجود می آورد. حضور نیمکت ها هم در طول مسیر بیشتر حس بودن در یک فضای سبز دلنشین را ایجاد می کند تا اینکه سر و کله یک دایناسور عظیم الجثه در همان بدو ورود به محوطه باز موزه پیدا می شود. دایناسوری که از قضا گیاه خوار است و کامپتوزوروس نام دارد.
کامپتوزوروس یکی از ساکنین همین سرزمین است که در دوران ژوراسیک در حوالی شهر شمشمک کرمان می زیسته است. هنرمندان خوش ذوق هم بر اساس فسیل های کشف شده از این جاندار عظیم الجثه مجسمه آن را بازسازی کرده و در ورودی موزه قرار داده اند. آشنایی با طبیعت ایران از همین لحظه آغاز می شود.
کل مساحت این موزه 12000 مترمربع است که یک ساختمان دو طبقه با زیربنای 2500 مترمربعی در آن ساخته شده است. در این موزه انواع گونه های گیاهی و جانوری با تنوعی بالا و حیرت انگیز به صورت زنده و تاکسیدرمی شده در معرض دید عموم قرار می گیرند.
درمیان پیچ و خم های سرسبز و چشم نواز موزه دارآباد که مشرف به چشم اندازی ریبا از شهر است تا قبل از رسیدن به ساختمان اصلی موزه شما شانس بازدید از برخی حیوانات ساکن موزه را خواهید یافت.
طاووس های خوش نقش و نگار که مدام در حال حرکت و دلبری کردن هستند در کنار طوطی های خوش آب و رنگ و کاسکوها، عقاب، نوعی جغد و چندین پرنده دیگر در محوطه این موزه و در قفس های کوچک و بزرگ آن به چشم می خورند. شاید جالب باشد اگر بدانید از میان 517 گونه پرنده که در میان مرزهای ایران زندگی می کنند قریب به165 گونه آن را به صورت زنده و یا تاکسیدرمی شده در این موزه خواهید یافت. پرندگاه تنها ساکنین زنده این موزه نیستند.
در کنار پرنده ها حتما سری هم به قفس پستاندارانی همانند خرگوش بزنید. اگر گشت و گذارتان در محوطه بیرونی موزه پایان یافته است بهتر است سری به ساختمان داخلی موزه بزنیم.
بخش‌های مختلف موزه دارآباد
مجموعه پستانداران، پرندگان و آبزیان
بخش نخست موزه در بدو ورود شما را به یکباره به دنیای شگفت انگیز حیات وحش خواهد برد. این بخش وسیع خود از بخش های مختلفی تشکیل شده است. نخستین سالن این بخش با نام سالن آسیا، اروپا و آمریکای شمالی نام گذاری شده است.
از میان مشهورترین ساکنین تاکسیدرمی شده این بخش می توان به بزرگ ترین گوزن دنیا با نام موس و مار بلند و غول پیکر پایتون، ببر بنگال، گوزن زرد اروپایی، خرس قهوه ای آمریکایی، ببر سیبری و چندین پرنده از اروپا و آسیا اشاره کرد.
تفاوت های نژادی حیوانات به نمایش درآمده در این بخش شما را مسحور خود خواهد کرد. با گذر از سالن وارد بخش دیگری با نام سالن شمال ایران خواهید شد.
آنچه در این سالن مشاهده می کنید نمونه ای از طبیعت حیرت انگیز شمال ایران از شمال غربی گرفته تا شمال شرقی است. آهو، قوچ ارمنی، شوکا، قوچ های موسوم به اوریال، شاه بوف و پرندگانی همانند فلامینگو در کنار گونه های متعدد پرندگان بومی و مهاجر ایران که ساکن سرزمین های شمالی هستند در این بخش به نمایش گذاشته شده اند.
یکی از جذاب ترین گونه های این سالن فیل ماهی دریای خزر است که چهارمتری طول دارد. با عبور از این سالن نیز وارد سالنی با نام سالن مرکز و جنوب ایران خواهید شد. آنچه در این سالن منحصربفرد بیشتر به چشم می خورد و چشم ها را به دنبال خود می کشاند نمایش دو گونه نادر و در حال انقراض ایرانی است که از ارزش بسیار زیادی برخوردارند.
این دو پستاندار زیبا یعنی یوزپلنگ ایرانی و گور ایرانی اغلب در محیط های حفاظت شده به چشم می خورند و اغلب در نواحی مرکزی و جنوبی ایران زندگی می کرده اند. در کنار این دو گونه نادر نمونه های جذاب طبیعت و حیات وحش ایران را خواهید دید. شغال، کاراکال، مارها، مارمولک های مختلف، لاشخورها و … طبیعت مقاوم و سرسخت بافت مرکزی و جنوبی ایران را به تصویر می کشند. طبیعت ایران را که پشت سر بگذارید قدم در دنیای پررمز و راز قاره سیاه خواهید گذاشت.
در سالنی موسوم به سالن آفریقا شما عاج های مشهور فیل آفریقایی را در کنار جمجمه های غول پیکر گاوهای وحشی آفریقایی، کرگدن سیاه و یک نمونه از پلنگ آفریقایی را نیز خواهید یافت. طبیعت حیرت انگیز آفریقا هر بیننده ای را مفتون تنوع خود خواهد کرد. آنچه در این سالن بیشتر مدنظر است حضور برخی گونه های مشترک از پرندگان و پستانداران بین قاره آفریقا و کشور ایران است.
با گذر از سالن آفریقا وارد دنیای زیبای جانداران آبزی و خزندگان مرموز خواهید شد. در سالن آبزیان و خزندگان شما شاهد حضور موجوداتی زنده خواهید بود. ماهی هایی زیبا از سراسر جهان که در دو دسته ماهی های آب شور و ماهی های آب شیرین قرار می گیرند.
اغلب ماهی های ساکن آب شور این بخش از خلیج زیبای فارس به این موزه انتقال داده شده اند اما در این موزه شما شانس ملاقات با ماهی هایی از آمریکای جنوبی را نیز خواهید داشت! اما برخلاف دنیای هزاررنگ و لطیف ماهی ها، بازدید از بخش خزندگان که با حضور انواع مارها آغاز می شود اغلب کمی ترسناک است. انواع مارهایی که در این موزه به چشم می خورند در دو دسته مارهای نیمه سمی و مارهای سمی دسته بندی می شوند.
در کنار جانداران زنده نمونه هایی تاکسیدرمی شده نیز به چشم می خورند. با حضور در بخش خزندگان می توانید یک نمای کلی از اغلب خزندگان ساکن در داخل مرزهای ایران را شاهد باشید. در انتهای دیدار خود وارد سالن پرندگان خواهید شد. سالنی که مملو از حضور گونه های زنده پشت دیوارهای شیشه ای و یا گونه های تاکسیدرمی شده است. به خاطر دارید که قریب به یک سوم گونه های مختلف پرندگان ایرانی در این موزه به نمایش گذاشته شده اند.
اکنون دیگر فرصت آشنایی با سرنوشت زمین است. در این بخش جذاب در ابتدا صفحات بزرگ نقاشی شده به چشم می خورد که دیوراما نام دارند. هر یک از دیوراماها هم موضوع خاصی را به تصویر کشیده و نمایانگر یک دوره خاص از زیست زمین است. در هر یک از دیوراماها شما می توانید اطلاعاتی کلی از نحوه زیستن گیاهان و جانوران مختلف در آن دوره خاص را شاهد باشید.
آنچه در این بخش بیشتر به چشم می آید آیاتی از قرآن مجید است که بر بلندای هر یک از دیوراماها نقش بسته است و هدف دار بودن آفرینش و ظرافت و پیچیدگی های آن را گوشزد می نماید. در کنار این دیوراماها نیز بخش های متعددی در این سالن به چشم می خورند. در بخش نخست شما تماشاگر فسیل های خواهید بود که گاه تا یک میلیارد سال قدمت دارند.
در کنار این فسیل ها و یا همان سنگواره ها شما شاهد حضور کانی های مختلفی نیز خواهید بود. کانی ها و سنگ های مختلفی که در زمینه های مختلف ساختمانی، صنعتی و حتی در زمینه های دارویی بسیار پرکاربرد و بااهمیت هستند. کانی ها که از تنوع بالایی برخوردارند دارای خواص شیمیایی و فیزیکی مختلفی بوده و در دو دسته اصلی دسته بندی شده اند. در کنار این سالن و در انتهای مسیر یک فروشگاه کوچک نیز تعبیه شده است که بسیار سرگرم کننده است.
اما بیایید به مسیر حرکت خود ادامه دهیم. با گذر از سالن های مختلف این بار وارد دنیای رنگین و ظریف پروانه ها و حشرات خواهیم شد. در سالن پروانه ها و حشرات که در ضلع شمالی موزه قرار دارد شما شاهد حضور پروانه بومی و پروانه هایی از سراسر جهان خواهید بود. اما پروانه ها تنها ساکنین این بخش نیستند.
در کنار پروانه های ظریف و زیبا عقرب ها، رتیل ها و سایر حشرات نیز به نمایش گذاشته شده اند. اما این حشرات و پروانه ها در هشت دسته اصلی طبقه بندی شده اند که پراکندگی هر یک از گونه ها در هر یک از این مناطق هشت گانه خود یکی از جذابیت های این سالن است. قاره کهن، قاره جدید، آفریقای گرمسیری، دنیای گرمسیری جدید، جنوبگان، استرالیا، هند و مالزی و جزیار اقیانوسی هشت بخش و منطقه جغرافیایی این سالن را تشکیل می دهند.
با گذر از سالن زیبای پروانه ها وارد دنیای پر رمزوراز گیاه شناسی خواهید شد. در این سالن نیز با ظرافت و دقتی تمام، گیاهان براساس پراکندگی در نواحی مختلف جغرافیایی همانند نواحی ایران-توران، خلیج فارس-عمان و هیرکانی دسته بندی شده اند.
برخی گونه های به نمایش درآمده در این بخش تنها مختص و بومی ایران است. در این موزه هم اکنون ششصد گونه گیاهی از بخش های مختلف کشور به نمایش درآمده است.
بخش سرسبز گیاهان را که پشت سر بگذارید وارد دنیای تاکسیدرمی خواهید شد. در این بخش که در اصل یک کارگاه آموزشی است روش های اصلی نگهداری گونه های غیرزنده نمایش داده می شود. شما در این بخش شاهد گونه های مختلف تاکسیدرمی شده از پرندگان و ماهی ها نیز خواهید بود.
سایر دیدنی های موزه دارآباد
در خیابان موزه دارآباد تنها شاهد حضور موزه طبیعت و حیات وحش نخواهید بود. با حضور در این خیابان و در موزه دارآباد شما شانس حضور در محیط های جذاب متعددی را خواهید داشت. هیومن پارک نخستین گزینه شما برای لذت بردن از حضور در این مجموعه است.
موزه ای منحصربفرد که شما را به سان فیلم های علمی و تخیلی به دنیای درون بدن انسان برده و با عبور از میان گوش و حلق و بینی، قلب، کلیه، کبد و … در نهایت راه خروج خود را از میان روده های پر پیچ و تاب بدن انسان خواهید یافت. تجربه ای هیجان انگیز که حتما نکات بسیاری را برای شما روشن خواهد کرد. در کنار این بخش موزه دیگری قرار دارد که دکتر لند نامیده می شود.
اگر فکر می کنید که کودکان و نوجوانان شما به حرفه پزشکی ععلاقه مند هستند و به اطلاعات بیشتری در این رابطه نیازمندند بهتر است حتما سری به نخستین بیمارستان کودکان ایران بزنید که البته جنبه نفریحی دارد. در کنار جنبه تفریحی این محیط جذاب، فرزند شما برخی اصول اولیه کمک های اولیه و .. را نیز به صورت کاملا علمی خواهد آموخت.
اما این مجموعه جذاب نیز پایان کار نیست.
اگر به گرفتن یک عکس خاص و حضور در یک محیط منحصربفرد علاقه مندید باید حتما سری به رویا پارک زده و یک عکس یادگاری منحصربفرد را با خود با یادگار ببرید. تمامی سوژه های این مجموعه از خطای دید و حواس پنج گانه شما بهره گرفته و موقعیت های جذابی را خلق می کنند.
در فضای باز موزه یک سینمای شش بعدی نیز به چشم می خورد که علاوه بر ایجاد حرکت های معمول سینماهای چندبعدی با ایجاد حس حرکت موش و یا دویدن یک حشره بر روی دست و پا هیجان حضور در این محیط را بیشتر می کند. سینمای روباز و بزرگ موزه دارآباد در کنار سالن آمفی تئاتر آن، که گاه میزبان برنامه ها و کلاس های آموزشی پرمحتوا و یا پخش فیلم هایی با موضوعیت حیات وحش و طبیعت است، نیز از دیگر بخش های هیجان انگیز این مجموعه وسیع است.
اگر به نگهداری حیوانات خانگی علاقه مندید و یا به کمک یک دامپزشک نیازمندید می توانید سری به کلینیک دامپزشکی و فروشگاه این مجموعه زده و در کنار بهره مندی از خدمات دامپزشکی انواع حیوانات خانگی از نوع اهلی همانند لاک پشت ها، خرگوش ها، سنجاب ها، طوطی و … را برای خرید مشاهده کنید.
در نهایت هم می توانید سری به گنجینه کم نظیر این موزه یعنی کتابخانه موزه دارآباد بزنید. این کتابخانه با داشتن بیش از پانزده هزار جلد کتاب نفیس مرتبط با موضوعات محیط زیست، حیات وحش وعلوم گیاهی و جانوری یکی از غنی ترین کتاب خانه های تخصصی ایران و پایتخت است.
امکانات رفاهی موزه دارآباد
نمازخانه، آب آشامیدنی، بوفه فروش مواد غذایی و خوراکی و سرویس بهداشتی از دیگر امکانات رفاهی موزه دارآباد برای میزبانی شایسته از مهمانان خویش است.
آدرس موزه و ساعات بازدید
آدرس: میدان نیاوران، خیابان دارآباد، بعد از آجودانیه، خیابان موزه
ساعات بازدید: 08:00 الی 18:00
البته موزه حیات وحش دارآباد، تنها یکی از ۱۰۰ جاذبه تهران امکان بازدید از آن را دارید؛ اگر بخواهید در مورد دیگر دیدنی ها و تفریحات پایتخت، اقامت در این شهر و گشت های شهری آن بدانید و اطلاعاتی در مورد حمل و نقل عمومی آن به دست آورید، حتما سری به سایت گردشگری جاذبه بزنید.
