میل اژدها یا آتشگاه یا دیمهمیل یا میل آزاد مربوط به دوره اشکانیان است و در شهرستان ممسنی، نورآباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۰ خرداد ۱۳۲۱ با شمارهٔ ثبت ۳۵۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
همجواری این اثر تاریخی با باغستانی بسیار زیبا که چشمه سار های متعددی در اطراف آن روان است، بر زیبایی منطقه افزوده و نشان از آبادنی آن در زمان خود دارد.
این بنا در هفت کیلومتری شهرستان نورآباد ممسنی و نیز در شمال غربی استان فارس واقع شده است. میل اژدها را در دره ای که در همجواری کوهی با نام تنگ کله قرار دارد، بنا نهاده اند، و در گذشته راهی باستانی و مهم که در کنار کوهی سنگلاخ و نسبتا سبز قرار داشته، از نزدیکی آن می گذشته است.
آتشکده ی میل اژدها را میآتشکده ی میل اژدها نورآباد توان از منظر آرایه و نما با کعبه ی زرتشت و نیز برج زندان پاسارگاد که به صورت چهار گوش ساخته شده اند، قابل قیاس دانست.
بلندای میل اژدها بیشتر از هفت متر بوده و پهنای هر دیواره ی بنا در قسمت پایین حدود چهار متر و در قسمت بالا حدود 3/40 متر ارزیابی می شود.
بنای مذکور از سنگ های رگه سفید و با طول های متفاوت، بسیار منظم و دقیق ساخته شده است، که نشانگر استادی و مهارت استادان معمار در آن زمان می باشد.
در داخل و قسمت فوقانی برج، پلکان هایی به بلندای 5/10 متر و پهنای 59 سانتی متر تعبیه شده است. این قسمت از بنا در جهت جنوب و درارتفاع سه متری واقع گردیده است، و اینگونه به نظر می رسد که در گذشته از طریق نردبان به این نقطه دسترسی می یافته و ازآن بالا می رفته اند.
در این آتشکده، آتش مقدس نگهداری می شده و از آنجا به سایر نقاط انتقال می یافته است. یک آتشدان هم در بلندای برج قرار داشته است.
لوئی واندنبرگ باستان شناس مشهور، معتقد است که این میل تنها متعلق به طبقه ی روحانیون بوده و فقط آنها می توانستند در آن به نیایش پرداخته و آتش را رویت نمایند.
در دوران پهلوی دوم نیز میله ای از جنس فلز از میانه ی برج عبورداده شد، تا اینگونه از تخریب و فرسایش های بعدی جلوگیری به عمل آید.
آتشکده ی میل اژدها که در تاریخ 20 خرداد ماه 1321 با شماره ی ثبت 356 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت، در ادوار اشکانیان و ساسانیان کاربرد فراوان داشته است.
کاربردهای این گونه بناها را، راهنمایی کاروانیان، اطلاع رسانی، دیده بانی، آتشکده و …. معرفی نموده اند. از زیبایی ها و همجواری های این آتشکده می توان به وجود باغستانی بسیار زیبا و دل انگیز اشاره نمود، که چشمه سارهایی زیبا و همواره جوشان از اطراف آن می گذرد.
در فصول گرم سال، خصوصا فصل بهار در اطراف این باغستان مملو از گل ها و گیاهان خوشبو می باشد. در فصول سرد سال نیز، مناظر بسیار بدیع هستند. اما گفتنی است که این منظرگاه در بهار جلوه ای متفاوت و شگفت انگیز دارد. با سفر به این شهر تاریخی از جاذبه های آن دیدن نمائید و سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.
با درود فراوان : چندین سال قبل که به اتفاق دو نفر که از جمله دو استاد دانشگاه قزاقستان بودند . از سمت بوان امدیم به دیدار میل اژدها که هر دو استاد تاریخ باستان بودند و سخت شایق دیدار آثار دور ه اشکانی بودند اما با شروع بارندگی شدید امکان تردد و بازدید از این برج و داوو دختر نگردیدیم . چاره ای جز گزینه همان روز نداشتیم پس راه خود را قبل از فرو رفتن در چاله های گلی به سمت غار شاپور ساسانی کج کردیم و موفق به بازدید از این غار معروف شدیم . متاسفانه راه دسترسی مناسب در ایام بارندگی نداشت .