تصویر آبی آسمان در حوض و رقص ماهی های قرمز توی آب، بوی گل های رنگارنگ باغچه و جلوه گری گل های شمعدانی، تصویری است که برای ما مثل یک رویاست اما برای گذشتگان خود زندگی بود.
به طبع سبک و روش معماری در هر دوره ای متاثر از آداب و رسوم و فرهنگ و شرایط جغرافیایی آن زمان می باشد و خانه های قدیمی نیز از این قاعده مستثنی نیستند، این خانه ها با سبک زیبای معماری خود هنوز هم مورد توجه گردشگران و علاقمندان به هنر و معماری هستند واز آن جا که اصالت و روح هنر ایرانی در گوشه گوشه ی آن ها دیده می شود، میراث فرهنگی با حفظ و مرمت این خانه های اصیل و زیبا، آن ها را به عنوان موزه یا هتل در معرض استفاده یا بازدید عموم قرار می دهد.
در بیشتر شهرهای قدیمی می توان نمونه هایی از این خانه های تاریخی و زیبا را پیدا کرد. خانه ی ریئسیان و عامری ها در کاشان، خانه ی دهدشتی در اصفهان و ده ها خانه های زیبا و تاریخی دیگر که در شهرهای قدیمی ایران وجود دارند و جز آثار ملی کشورمان به شمار می روند. در تبریز نیز همچون شهرهای دیگر تاریخی، بنای زیبا و تاریخی صرافلار را می بینیم که در حال حاضر تبدیل به موزه ی سفال و یکی از جاذبه های تبریز شده است.
اما از آن جا که شهر تبریز در طول تاریخ درمعرض حوادث طبیعی مهیبی بوده است، بیشتر خانه های قدیمی آن متعلق به دوران قاجار و بعد از آن می باشد.
در حال حاضر خانه های قدیمی بسیاری در تبریز شناسایی شده که بسیاری از آن ها در حال احیا و ترمیم و مرمت هستند و پس از بازسازی مانند خانه ی مشروطه یا خانه ی صرافلار به موزه یا مراکز فرهنگی تبدیل خواهند شد.
شما هم با ما همراه شوید که به تبریز و خانه ی صرافلار یا در اصل به موزه ی زنده ی سفال برویم و از نزدیک با این خانه و موزه ی دیدنی آشنا شویم.
خانه ی صرافلار
تاریخ ساخت این بنای تاریخی به دوران قاجاریه و پهلوی برمی گردد، این خانه ی زیبا که در دو طبقه؛ یک طبقه ی فوقانی و زیرزمین بنا شده، بنایی است که با سبک و هنر اصیل معماری ایران ساخته و تزیین شده است.
ورودی و نمای اصلی بنا مشتمل بر دو ایوان گچ بری شده و زیباست، پنجره های قاب چوبی، آجری کاری ها و گچ بری های زیبا در کنار هم، معماری دیدنی دوره ی قاجار را به زیباترین شکل به نمایش گذاشته اند.
در زیرزمین حوضخانه و دو اتاق در جبهه ی اصلی و یک اتاق مستطیلی و یک راهرو در ضلع غربی آن وجود دارد. در وسط حیاط یک حوض قرار دارد و دو باغچه ی پر از گل و درخت نیز در دو طرف آن خودنمایی می کنند.
مالک اولیه ی این خانه ی تاریخی و بی نظیر که یکی از دیدنی ها جاذبه های گردشگری تبریز به شمار می رود، خانواده ی صرافلار و آخرین مالک آن خانواده ی علوی بودند.
سازمان میراث فرهنگی این بنا را از مالک آن خریداری و به بازسازی و مرمت آن پرداخت. این خانه به عنوان موزه ی سفال در سال 1374 بازگشایی و در معرض بازدید عموم و گردشگران قرار گرفت.
قیمت های مختلف موزه ی سفال
1. نمایشگاه دائمی: این بخش از موزه سه بخش دارد که عبارتند از:
نمایشگاهی از آثار استاد عباس قابچی و استاد احمد قابچی
نمایشگاهی از آثار خانم فریده تطهیری مقدم
و نمایشگاه آثار هنرمندان و هنرجویان سفالگر استان آذربایجان شرقی 2. حوضخانه : معمولا جلسات و اجتماعات هنری – فرهنگی در حوضخانه تشکیل می شوند. همچنین نمایشگاه های موقتی که آثار هنرمندان سفالگر را به نمایش می گذارند نیز در این مکان برگزار می شود.
3. بخش آموزشی: برای حفظ و گسترش این هنر باستانی و زیبا، خانه ی موزه ی سفال، کلاس های آموزشی مختلفی را در این زمینه برگزار می کند، در این کلاس ها می توانید با مراحل تولید سفال گری با خاک سفید آذربایجان، نقاشی روی سفال، چرخکاری با گل سفید، لعاب کاری، کاش زنی و نقاشی روی کاشی و … آشنا شده و آموزش ببینید.
4. فروشگاه: این قسمت که به طور دائم در حال فعالیت است، به فروش آثار هنرجویان سفال آذربایجان شرقی می پردازد. این هنرجویان پس از اتمام دوره های مختلف سفال گری و نقاشی روی سفال، آثار خود را در این قسمت برای فروش می گذارند.
5. بخش آشنایی با مراحل مختلف سفال گری
در این بخش از موزه بازدید کنندگان می توانند با مراحل مختلفی مانند: آماده سازی، چرخکاری، آماده سازی لعاب، کار با آسیاب سنگی، آشنایی با رنگینه ی مس، پخت اول و لعاب زنی و پخت دوم و کوره چینی آشنا شوند.
در طول سال نمایشگاه های گوناگونی در این خانه ی موزه برگزار می شود که مهم ترین آن ها نمایشگاه سفرهای نوروزی است، که هر سال از آخر اسفند تا 13 فروردین ادامه دارد. همچنین در دهم شهریورنیز، در سالروز گشایش موزه ی زنده ی سفال مراسمی در این خانه ی موزه برگزار می شود.
آدرس موزه و خانه ی سفال
تبریز، خیابان شمس تبریزی، روبروی ایستگاه گرو، خیابان شهید نوروزی، کوچه ی صرافلار، خانه ی علوی، پلاک 100
ساعات بازدید: این موزه همه روزه از ساعت 9 الی 17 باز است.
تعطیلات سالانه: تعطیلات رسمی
نزدیک ترین جاذبه ی گردشگری: موزه ی قاجار
امیدواریم شما هم به این شهر زیبا و دیدنی سفر کنید، و از دیدن آثار تاریخی و خانه های قدیمی آن که امروزه به صورت موزه حفظ و نگهداری می شوند، لذت ببرید.