موزه ها عرصه نمایش تاریخ و فرهنگ و ادب هر مرز و بومی هستند. جایی که با قدم زدن در آن و دیدن اشیاء به نمایش گذاشته شده آن گشتی در گذشته میهن خود و یا دیگری می زنید. تاریخ و فرهنگ یک ملت نقش پررنگی در معرفی آنها در سطح ملی و بین المللی دارد.
در میان موزه های کوچک و بزرگ کشور و جاهای دیدنی مشهد، موزه خراسان رضوی موزه ای منحصر به فرد است.
این موزه با جدیدترین تجهیزات و امکانات و اقدامات امنیتی و حفاظتی در سطح استاندارهای جهانی ساخته شده است. در آن آرشیوی غنی از عکس و فیلم و آثار تاریخی متعلق به دوران اسلامی پیدا می کنید.
مشخصات پروژه
سال های پیش از وقوع انقلاب اسلامی پیشنهادات زیادی برای احداث موزه ای بزرگ در خراسان وجود داشت ولی شرایط ایجاد شده و فضای انقلابی مانع از ایجاد آن شد تا اینکه در سال 71 دوباره فکر ایجاد موزه در خراسان دوباره به جریان افتاد.
مسابقه ای طراحی شد و طرح های پیشنهادی زیادی در مورد نحوه ایجاد موزه پیشنهاد شد. از میان آنها طرح دکتر محمد امین میرفندرسکی پذیرفته شد.
این طرح با الهام گرفتن از بنای معروف عمارت خورشید ترسیم شده بود. عمارت خورشید به فرمان نادرشاه افشار برای نگهداری جواهرات و غنائم جنگی در کلات احداث شده است.
بخش های موزه بزرگ خراسان عبارتند از
1- مخزنی برای نگهداری سازه های معماری و اشیاء تاریخی
این مکان با امکانات بسیار مجهز امنیتی ساخته شده است. ضد زلزله و ضد حریق است و حتی از آسیب های جنگی در امان است.
2- آزمایشگاه مرمت آثار و لوازم تاریخی
در این قسمت کارگاهی برای مرمت اشیاء و آزمایشگاهی برای حفاظت از آنها دارد. پژوهش ها و مطالعاتی که لازم است در این قسمت انجام می شود. همچنین در این قسمت مستندسازی صورت می گیرد.
3- کتابخانه
در این کتابخانه 5000 جلد کتاب های تخصصی و اسناد تاریخی و عکس وجود دارد. کتاب هایی که در آن وجود دارند در مورد تمدن و تاریخ، صنایع دستی و گردشگری، موزه داری و هنر هستند. محل قرار گرفتن کتابخانه طبقه همکف موزه است و علاقه مندان و پژوهشگران به آنجا مراجعه کرده و عضو شوند و از منابع غنی آن استفاده کنند.
4- سالن اجتماعات
این سالن مجهزترین امکانات سمعی و بصری را داراست و 140 نفر جمعیت را پوشش می دهد.
5- سالن های نمایش
این سالن ها 2700 مترمربع است و نمایشگاه های مربوط در این قسمت برگزار می شوند. در طبقه منفی دو قرار دارد. در داخل سالن اجتماعات محلی برای برقراری نمایشگاه ها، اتاق های رختکن و گریم و سالن پذیرایی قرار دارد.
6- موزه
در طبقات همکف و طبقه اول و طبقه دوم موزه قرار دارد که اشیاء تاریخی در آنجا نمایش داده می شوند. مساحت آن 4000 مترمربع است. در این موزه ها سفال، منسوجات و خط و نقاشی ارائه می شود. همچنین اشیاء متعلق به قرون اسلامی تا قرن 14 نمایش داده شده اند.
یکی از زیباترین چیزهایی که در این موزه می بینید قرآن های منسوب به امامان هستند که بر روی پوست آهو و به خط کوفی نوشته شده اند.
اشیاء نمایش گذاشته شده در موزه که در قسمت پیش از تاریخ آن قرار دارند شامل سفال ها و ابزارهای سنگی مانند ساطور و تراشه هستند. پیکرک های سنگی زیبایی نیز در این قسمت نمایش داده شده اند مانند پیکرک الهه مادر که متعلق به دوران پیش از تاریخ است.
در بخش تاریخی موزه آثار مربوط به دوران هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان به نمایش گذاشته شده است. مشهد در دوران هخامنشی و اشکانی پارساوا یا پارتاوا نام داشت. ساسانیان به آن سرزمین خورشید می گفتند.
در بخش اسلامی موزه نیز نمایشی از فرش، منسوجات، سفال، شیشه، قرآن های نفیس، فلز، چوب و نگارگری ها و کتابت ها را مشاهده می کنید.
در این موزه فروشگاه و نمایشگاهی برای ارائه سنگ ها و جواهرات وجود دارد. در آنجا زیورآلاتی که با سنگ های قیمتی ساخته شده اند و همچنین صنایع دستی به فروش می رسند.
بیشترین آثار آن متعلق به فیروزه است زیرا در توس معدن فیروزه وجود دارد و این معدن قدیمی ترین و بهترین معدن دنیا از نظر کیفیت است که قدمتی بالای 5000 سال دارد. در بین مردم این باور مذهبی که استفاده از سنگ عقیق و فیروزه در نماز و هنگام عبادت موجب برکت است وجود دارد.
مسیر دسترسی
موزه بزرگ خراسان آدرس بسیار سرراستی دارد. مشهد، بوستان زیبای کوه سنگی. 4 مسیر دسترسی برای آن در نظر گرفته شده است. یکی از ورودی کوهسنگی است، دوم از ورودی پمپ بنزین است، سوم از ورودی بزرگراه شهید کلانتری به موزه وارد می شوید و در صورتی که پیاده به موزه می روید از مسیر پیاده روی که در ورودی اصلی کوهسنگی قرار دارد بروید.
زمان بازدید آن نیز همه روزه از ساعت 8 صبح الی 5 عصر است.
