در یکی از جذابترین خیابانهای تهران که وجود اماکن مقدس ادیان و مذاهب گوناگونی چون اسلام، مسیحیت، یهود و زرتشت آن را به چهارراه ادیان بدل کرده است، مردمانی با دینهای متفاوت در کمال صلح و آرامش کنار هم زندگی و عبادت میکنند.
محلهی سی تیر، معروف به محلهی ادیان بوده و یکی از محلههای قدیمی تهران بشمار میآید. این خیابان را به درستی میتوان یکی از جذابترین خیابانهای تهران دانست.
یکی از این اماکن مقدس، آتشکده آدریان است. آتشکدهای بسیار حانز اهمیت که مرکز تجمع بسیاری از زرتشتیان ساکن تهران است. نمای بیرونی، دیوار بیرونی این بنا را شامل می شود که با آجرکاریهای زیبا مزین شده است.
این بنا دارای دری چوبی است که بالای آن کتیبهای با سنگ مرمر در میان دستان فرشتهای جا گرفته و بر روی آن، سال ساخت بنا ذکر شده است.
نیایشگاه آدُریان در شهر تهران، خیابان جمهوری، خیابان میرزا کوچک خان، پلاک ۴، (ضلع شمالی دبیرستان فیروز بهرام) واقع شدهاست. بنای معبد آدریان مربوط به دوره قاجار است و این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۴۴۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
پایههای این بنای مقدس توسط فردی به نام ارباب کیخسرو در سال ۱۲۹۳ خورشیدی و در اواخر دورهی قاجار گذاشته شد و سرانجام در سال ۱۲۹۶ خورشیدی مطابق با ۱۲۸۶ باستانی، با کمکهای مالی زرتشتیان و پارسیان هند، ساخت آن به پایان رسید.
این آتشکده مجموعهای متشکل از چندین ساختمان است که در زمینی به مساحت بالغ بر ۱۳۰۰ متر مربع احداث شده است. بنای مرکزی نیایشگاه با مساحتی در حدود ۲۰۴ متر مربع در مرکز مجموعه خودنمایی میکند.
در بالا و گرداگرد عمارت مرکزی، ۱۶ گوی سنگی قرار دارد که شاید نشان از ۱۶ آتش مقدس است. توجه داشته باشید که اگر میخواهید از داخل محوطه بازدید کنید باید با پوشش مناسب وارد نیایشگاه شوید.
پس از ورود، کتابهای اوستا و کلاه مخصوص زرتشتیان در سمت چپ و راست ورودی قابل مشاهده است. در قسمت مرکزی نیایشگاه آدریان، اتاقی وجود دارد که در آن یک ظرف مسی قرار دارد که به آن آفرینگان (مجمر) میگویند.
داخل آفرینگان، کنده های چوب و آتش مقدس قرار گرفته است. گرداگرد صحن اصلی نمازگاه، صندلیهایی برای نیایشگران که مشغول خواندن اوستا هستند در نظر گرفته شده است و موبد آدریان نیز در سمت چپ مشغول عبادت میباشد.
آدُران: آدریان (آذران) همان آتشگاه یا آتشکده است. به روزگار ایران باستان این کلمه تشکیل یافته از دو بخش <آدر> و <ان> است. بخش نخست به معنای آذر یعنی آتش است.
در برهان قاطع آمده: آدر بر وزن مادر همان آذر= آتش است. در لغتنامه دهخدا نیز این معنا دیده میشد و اما پاره دیگر <ان> است که در نامهای جغرافیایی علامت نسبت فراوان است، از قبیل گرگان و … بنابراین ترکیب آذر+ان جایی را تداعی میکند که آدر= آذر= آتش در آن بسیار است و این یادگاری است به روزگار ایران باستان و رواج دین زردشتب) ظرفی که آتش را در آن نگهداری میکردند: آدوران، آتشدان و آتشگاه نام گذاری کردهاند.
جالب است بدانیم كه زرتشتیان همیشه به سوی نور نماز می خوانند. روزها به سمت خورشید و شب ها به سمت ماه. نور نشانه روشنایی می باشد.
درون معبد به سمت آتشدان به نماز می نشینند ولی خارج از آن به سمت اولین نور. در حیاط و كناره ایوان اغلب میوه هایی را آماده مصرف می توانید ببینید كه برای نماز گزاران آماده شده است.
پوشش درون معبد آداب خواصی دارد، مردها كلاهی سفید بر سر می گزارند و زن ها روسری سفید می پوشند. در بدو ورود كفش ها را كنده و هركز با لباس نا مناسب وارد محوطه نمی شوند.