غارها، یکی از پدیدههای جالب و شگفت انگیز دورههای زمینشناختی هستند. غار زیبای خربس که نمونهای از این پدیدههای طبیعی است؛ در پانزده کیلومتری قشم، در سمت راست جاده قشم به روستای خربس و روستای رمچاه قرار دارد.
این غارازدور شبیه کوه های دیگر به نظر می آید ولی هرچه به آن نزدیکتر می شوید بیشتر متوجه تفاوت آن با سایر مناطق کوهستانی می شوید و در هاله ی مسحور کننده ی آن غوطه ور می گردید.
در بیرون غارفضایی برای ورود گردشگران طراحی شده است و بازدید غار از همان جا آغاز می گردد. به محض ورود به غار، یک نیایشگاه صخره ای تو در تو در دل کوه را می بینید که سرشار از شگفتی است. قدمت غار خربس به هزاران سال پیش می رسد.
روستای خربس
روستای خربس که در اطراف قشم قرار دارد از زمان های خیلی دور تا زمان ساسانیان آباد بوده است و محلی برای کشتی بانان و سیاحت گران بوده است. اما در حال حاضر این روستا به ویرانه ای تبدیل شده است و تنها یک گورستان و یک برکه از آن باقی مانده است.
دهانه غارهای خربس در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ متری، در دل کوه قرار گرفته اند. این غارهای باستانی در طول دوره های مختلف و در اثر ایجاد تمدن های متعدد، دچار تغییرات بسیاری از دوره های گذشته تا به حال شده اند.
آثار حضور تمدن ها را می توانید در داخل این غار ها ببینید. غارهایی که ظاهری ساده دارند اما در درونشان دنیایی قرار دارد. درون این غار ها می توانید دهلیز، تالارها و اتاق های متعددی را ببینید که ابعادشان در حدود ۴ در ۵.۵ متر است.
این غار ها همچنین چشمه ها و روزنه های بسیاری هم رو به دو سمت شمال و جنوب دارند که به خوبی نمایانگر حضور تمدن در آن ها است.
یکی از ویژگی هایی که این غارها را تبدیل به جاذبه ی مهم گردشگری کرده است، ساختار تو در تو و رازآلود آن ها است که تایید دیگری بر حضور تمدن و انسان ها در آن است.
جالب آن که این غار ها به لحاظ ظاهری، دستخوش تغییر نشده و ظاهر باستانی خودشان را همچنان حفظ کرده اند. غارهای خربس در قشم را می توان به لحاظ ساختاری، با دخمههاى آذربایجان، کردستان، لرستان، بوشهر، اهواز و شوشتر مقایسه کرد.
در قسمت راست این غارها که به زیارتگاه معروف است، دهلیز ها و دالان هایی توسط هنرمندان امروزی تراشیده شده است تا به درک ساختار قدیمی این غارها کمک کنند.
در داخل این بخش های جدید، کنده کاری هایی با الهام از طرح باستانی انجام شده است که جلوه ی بسیار زیبایی به درون این غارها بخشیده است.
عده ای علت وجود این غار ها را ساخت پناهگاهی برای مردم خربس می دانند که در زمان های قدیم، برای فرار از دست دزدان دریایی نیاز به مخفی گاهی داشتند تا از جان و مالشان حفاظت کنند.
در نتیجه این غارهای تو در تو که به احتمال زیاد دست کند هستند ایجاد شد تا افراد، خصوصا زن ها، بچه ها و افراد مسن بتوانند برای مدتی در آن ها بمانند.
این غارهای دست کند، مجموعه اى از حفرههایی است که با راهروهاى باریک به هم راه دارند و در تالار مرکزی، که جاى اجتماع بوده است، دو تاقچه کوچک جاچراغی نیز ساخته شده است. در پایین دهانه این غارها، برکه اى وجود دارد که در آن آب باران را نگهداری می کردند.
موجودات ساکن غار خربس در حال حاضر
یک جفت عقاب ماهیگیر که از انواع کمیاب عقاب های جهان هستند، بر بلندای دهانه ی غار لانه کرده اند و شاهانه زندگی می کنند.
همسایه ی این عقاب ها خفاش های دم موشی هستند که در قسمت های بسیار تاریک و حفره های زیرین غار زندگی می کنند. جای این خفاش های در حال انقراض در این غار امن است و می توانند به راحتی زاد و ولد کنند و به زندگیشان ادامه دهند.
