بنر هدر

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

نویسنده:

حسین یوسفی

در تاریخ:

تیمچه هراتی یزد که تعلق آن را به اوایل دوره پهلوی عنوان نموده اند ، به جهت دارا بودن الگوی معماری سنتی همواره مورد توجه گردشگران بوده است.

این بنا که قسمتی از مجموعه بافت تاریخی شهر را تشکیل می دهد،روزگاری محل مراجعه و تجارت مردم بوده است . این بنا در مجاورت خیابان امام خمینی یزد واقع شده است .

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

تیمچه هراتی یزد در واقع یک نماد شهری می باشد که ورودی های فرعی آن زیبایی معماری سنتی منطقه در بافت تجاری را تداعی می کند . شیوه ساخت ، نوع الگوی معماری ، اصالت و ویژگیهای تزئینی بنا از مواردی هستند که نظر گردشگران را به خود معطوف نموده است.

تیمچه هراتی مربوط به اوایل دوره پهلوی است و در یزد، خیابان امام خمینی بالاتر از ساختمان مخابرات واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۷۸۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

محلی ها مالکیت اولیه بنای مذکور را به مرحوم هراتی نسبت داده اند ،اما هرگز سندی در این خصوص یافت نشد . پس از هراتی بازرگانانی که در این بنا مشغول تجارت بودند از ساکنان آن محسوب می شدند .

آخرین مالک بنا را آقای دکتر مجیبیان معرفی نموده اند . پس از آن بنا بر اثر عوامل جوی و فرسایشی مدتی متروک ماند و در طی سال های گذشته مورد مرمت و باز سازی قرار گرفت.

معرفی بنای تیمچه هراتی یزد از منظر معماری و تزئینات وابسته

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

تیمچه اصطلاحی ایرانی است که گاهی به فضای سرپوشیده وسیع با حجره های دو یا سه طبقه دور تا دور اطلاق می شود و گاهی نیز آن را به راسته بازار کوتاه ،پهن و مسقف که از دو سو قابلیت بسته شدن دارد،منسوب می دارند.

تیمچه هراتی نیز بنایی است از مجموعه تجاری که در قلب بافت تجاری شهر یزد واقع شده است . این مجموعه تاریخی که امروز به صورت نمادین جلوه می نماید،در گذشته محل مراجعه و تجارت مردم بوده است . بنای تیمچه هراتی در مجاورت خیابان امام خمینی یزد که از خیابان های اصلی و اولیه شکل گیری شهر یزد می باشد،بنا شده است .

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

سبک معماری استفاده شده در چهار جبهه ،نشانگر تعلق اثر به دوران پهلوی می باشد ،که ظاهر درها و پنجره ها ،نمای آجری رو به خیابان و نوع ستون ها این نظریه را تایید می نماید .

تیمچه هراتی یزد بنایی با ویژگیهای منحصر به فرد و متفاوت نسبت به معمول ِ بناهای تاریخی از این حیث می باشد.هویت سازندگان ، الگوی معماری ، هدف از ساخت و نوع استفاده از بنا،هر کدام به نوبه خود دارای نکات تامل برانگیزی هستند که به بنا جایگاه متفاوتی می بخشند .

قرار گیری تیمچه در مجاورت بازار و اهمیت محوطه ی بازار بر توریستی بودن مجموعه تاکید دارد . به طوری که نظر اکثر گردشگران داخلی و خارجی را به خود معطوف نموده است .

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

 جنبه های یادمانی الگوهای معماری ِاین بنا بسیار ریشه دار است و در نظر مردم ارزش و اعتبار ویژه ای یافته است . بنای مذکور به عنوان یک پتانسیل مهم اجتماعی و فرهنگی به شمار می آید، که جایگاه ارزشمندی در سیمای شهر یزد دارد .

دیوار های باد بر که از نوع خشتی می باشد ، ساختار یک بنای سنتی را تداعی می کند که بر جذابیت بازدید بنا از سوی گردشگران می افزاید.

در دیوارهای اثر از درگاه ها و پنجره های بسیار بهره برده شده است. وجود طاقچه ها در اتاق ها به نوعی بیانگر چگونگی معماری زمان ِ اثر می باشد. این بنا دارای نعل درگاه های خشتی و در نما به سبک رومی می باشد .

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

در روی پشت بام ترکیبات آجر باعث ایجاد کنگره هایی گردیده اند که خط عمودی نما را محصور می کند. از جمله تزئینات بنا می توان به نمای سیمگل و گچ اشاره کرد. نمای بیرونیِ رو به خیابان نیز دارای نمای آجری می باشد.

در اطراف این بنا چندین واحد مسکونی با معماری ساده و چند واحد تجاری و تاسیساتی که بعد ها شکل گرفته اند، قرار دارد. از همجواری های حائز اهمیت بنا، قرار گیری مسجد فاطمه الزهرا (س) در کوچه پشتی تیمچه می باشد.

بنای تاریخی تیمچه هراتی یزد

معابر فرعی متصل به تیمچه هراتی به صورت شبکه ای بوده که چگونگی بافت شهر سازی سنتی را آشکار می سازد. این معابر در گذشته شاه کوچه نامیده می شدند.

ابعاد این کوچه ها بر اساس شرایط اقلیم و نیازها سنجیده شده است. درواقع قسمت عمده بنا تداعی کننده یک اثر سنتی ِبومی است که بر حسب شرایط اقلیم منطقه شکل گرفته است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید