عمارت شهرداری سنندج در ضلع جنوب خیابان امام خمینی، کمی پایین تر از مسجد جامع این شهر قرار دارد. این بنا که نخستین ساختمان شهرداری در شهر سنندج است، در سه طبقه ساخته شده و از فضاهای گوناگونی برخوردار است.
نمای این ساختمان از سمت خیابان امام خمینی، سنگی است و در نمای داخلی آن در ضلع جنوبی، ترکیبی از سنگ و آجر به کار رفته است. استفاده از سنگ و آجر در نماهای ساختمان و همچنین استفاده از پیچ و مهره برای اتصال تیر آهن های سقف، از قابلیت های این ساختمان است.
این ساختمان در زمان دولت دکتر مصدق و به وسیله ی استاد «ابراهیم مختار پوریان» معمار قدیمی و سرشناس سنندجی ساخته گردیده است.
پای خاطرات این عمارت کهنسال
به عصر مشروطه بازمی گردیم. پس از اعلام مشروطیت تحولات گستردهای در سطح کشور ایجاد شد. ارگانها و سازمانهای زیادی خصوصاً در پایتخت و شهرهای بزرگ کشور احداث شدند.
همراه این تحولات مردم کردستان نیز خواستار ساخت و تشکیل ادارات در این استان شدند. به دنبال مطالبات مردمی در سال 1327 هجری قمری مصادف با سال 1286هجری شمسی ادارات بسیاری چون ژاندارمری (امنیه)، دارایی (مالیه)، شهربانی (نظمیه)، کشاورزی (فلاحت)،راه و ترابری (شوارع)، فرهنگ و هنر (صنایع مستظرفه)، دادگستری (عدلیه) و بهداری (صحیه) در این استان بنا شدند و قرعه آخر نیز به نام بلدیه (شهرداری) افتاد.
این عمارت در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی همزمان با حکمرانی مظفرخان سردار انتصاب، حاکم وقت کردستان در شهر سنندج تأسیس شد. در آن زمان برای ساختن این عمارت حدود 100تومان معادل 1000قران هزینه شد.
همزمان با نخستین انتخابات، اعضای کمیسیون شهرداری مشخص شدند و مرحوم محمد باقر خان حبیبی که به سالار مفخم در میان مردم کردستان شناخته میشد، به عنوان شهردار وقت شروع به فعالیت کرد.
وی که در گذشته مسئولیت شهربانی کردستان را به عهده داشت در سال ۱۳۰۲ هجری شمسی به عنوان شهردار آغاز به فعالیت کرد و تا سال ۱۳۰۸ هجری شمسی از عهده این وظیفه به شایستگی برآمد.
پاکیزگی شهر، تأمین نور و روشنایی خیابانها و معابر، تعیین بهای ارزاق مورد استفاده مردم و در مجموع مدیریت امور شهرداری به عهده این ارگان نهاده شد.
پس از سالار مفخم در طول سالهای گذشته افراد زیادی عهده دار این مسئولیت بودند و در حال حاضر نیز حشمت الله صیدی به عنوان شهردار فعلی شهر سنندج در این سمت مشغول فعالیت است.
بخش های مختلف عمارت شهرداری سنندج
معاونت مالی، معاونت خدمات شهری، معاونت فنی و عمرانی، معاونت شهرسازی و معماری و معاونت اقتصاد و سرمایه گذاری بخشهایی از این عمارت تاریخی را به تصرف خود درآوردهاند.
این مجموعه از حیاط وسیع و زیبایی برخوردار است که درختان و گلهای رنگارنگ جلوه بی نظیری به آن بخشیدهاند. وجود حوضی در میان حیاط لطافت فضا را دو چندان کرده است.
دو عمارت جدید نیز در انتهای حیاط به چشم میخورد که بخشهای اداری دیگر شهرداری را تشکیل میدهد. در واقع حیاط بین عمارت قدیمی و ساختمانهای جدید قرار گرفته است. این عمارت بارها بازسازی شده و تا حد امکان سعی شده در ترکیب اصلی آن خللی وارد نشود.
معمار معروف و خوش نام سنندجی، به نام ابراهیم مختارپوریان که عمارتهای بسیاری چون عمارت آصف و خانه شیخ محمد باقر غیاثی را در کارنامه کاری خود دارد مسئولیت ساخت این بنا را به عهده داشته است.
این بنا از استحکام بالایی برخوردار بوده و از ویژگیهای جالب توجه آن بهره گیری از پیچ و مهره در آن برای اتصال تیرآهنهای سقف است. این مجموعه به عنوان موزه بازدید ندارد اما ورود به آن برای عموم آزاد است.
