آشنایی با موزه ارمیتاژ یا هِرمیتاژ سن پترزبورگ اثر هنری و ملی روسیه

روسیه دیدنی های بسیاری دارد اما یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری این کشور موزه ارمیتاژ است. این موزه از جالب ترین و اسرار آمیزترین موزه های کشور روسیه و شهر سن پترزبورگ محسوب می‌شود که برای توصیف کامل آن باید یک کتاب نوشت.

موزه ارمیتاژ، آرمیتاژ یا هِرمیتاژ (به روسی: Госуда́рственный Эрмита́ж) واقع در سن پترزبورگ روسیه، با ۳ میلیون اثر هنری (که البته همه به‌طور هم‌زمان نمایش داده نمی‌شوند)، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جهان و از قدیمی‌ترین نگارخانه‌های هنری و موزه‌های تاریخ و فرهنگ بشری در جهان است.

مجموعه ی موزه آرمیتاژ از ۵ ساختمان مجزا تشکیل شده است که به هم متصل هستند، این موزه ها شامل کاخ زمستانی، آرمیتاژ کوچک، آرمیتاژ قدیمی، آرمیتاژ جدید و تئاتر آرمیتاژ می شود.

سنگ بنای اولیه موزه هرمیتاژ یا ارمیتاژ به الیزابت اول بر می گردد اما شاید بتوان گفت روس ها بیشتر آثار هنری خریداری شده موزه هرمیتاژ را مدیون همت کاترین کبیر هستند.

او در سال ۱۷۶۴ میلادی اقدام به خرید بیش از ۲۰۰ نقاشی مشهور اروپا کرد. بعد از این سال مجموعه ی محوطه کنونی موزه که متشکل از چند کاخ است به محلی برای نگهداری آثار برترین هنرمندان دنیا مانند میکل‌آنژ، لئوناردو داوینچی، پیتر پل روبنس، آنتونی فان دیک، رامبرانت، آگوست رودن، کلود مونه، پل سزان، ونسان ون گوگ، پل گوگن و پابلو پیکاسو تبدیل شد.

کاترین تمام آثار هنری مورد نظرش را در نگارخانه خود به نام گوشه عزلت یا تنهایی”My Hermitage ” جمع کرد؛ به طوری که تنها افراد محدودی می توانستند از آثار هنری دیدن کنند.

جالب است که کاترین در نامه خود می نویسند متاسفم که فقط من و موش های کاخ می توانیم این زیبایی را ببینیم و درک کنیم. هرمیتاژ تا سال ۱۹۱۷ صرفا کاخ سکونتی ملکه و تزارها بود و بعد از انقلاب روسیه به فرمان لنین به عنوان موزه انتخاب شد.

بعد از کاترین کبیر نوبت به ملکه الیزابت می رسد. الیزابت علاقه زیادی به معماری داشت بنابراین دستور ساخت بناهای مشهوری مانند کاخ زمستانی، صومعه اسمولنی، کاخ پتروف و دانشگاه دولتی مسکو را به فرماندهان خود می دهد.

او همچنین جهت محافظت از تابلوهای نگارخانه ارمتیاژ دستور می دهد تعدادی گربه آموزش دیده را در گنجینه رها کنند تا موش ها نتوانند به آثار آسیب بزنند!!
در ادامه کمی با الیزابت و کاترین کبیر آشنا خواهیم شد، داستان زندگی این دو فرمانروا بسیار جالب و خواندنی است.

الیزابت و موزه ارمیتاژ روسیه

امپراتریس الیزابت یا یِلیزاوِتا پترُونا دختر پتر کبیر بود که در زمان حکمرانی خود با چالش های فراوانی روبه رو بود. به طور مثال، در زمان الیزابت دو جنگ اتفاق افتاد.

نخستین جانشینی اتریش بود که بر سر مساله جانشینی دختر شارل ششم امپراتوری روم به نام ماری ترزا در سال ۱۷۴۰ میلادی بود. در واقع متحدان اتریش با وجود توافق با شارل ششم بر سر مساله جانشینی دخترش، پیمان شکنی کردند و ۸ سال تمام با او به نبرد پرداختند. در واقع منشا این جنگ به دو ابرقدرت انگلیس و اسپانیا بر می گردد که داستان بسیار خواندنی و جذابی دارد.

دومین جنگ که به جنگ ۷ ساله معروف است، بین سال های ۱۷۵۶ تا ۱۷۶۳ بین دو قدرت آمریکای شمالی و اروپا شکل گرفت. این جنگ بسیاری از کشورهای همسایه از جمله هند، فیلیپین و آفریقا را تحت تاثیر قرار داد.

موضوع جنگ کاملا واضح بود چون سه قدرت آمریکای شمالی، انگلیس و فرانسه صرفا در پی تصرف مناطق و گسترش مستعمرات خود بودند!!
الیزابت در زمان امپراتوری خود فعالیت بسیاری جهت تغییر قوانین حکومت پیشین انجام داد. او به اشراف امتیازات فراوانی داد و بناهای مهمی از جمله دانشگاه دولتی مسکو، آکادمی هنر امپراتوری سن پترزبورگ، کاخ زمستانی هرمیتاژ و صومعه اسمولنی را ساخت. جالب است بدانید معمار محبوب او پدر فرانچسکو باتالومئو، راسترلی بارتالومئو بود که لقب “سر معمار سلطنتی” را به او دادند بنابراین سنگ بنای اولیه موزه هرمیتاژ فعلی را الیزابت ایجاد کرد که محل سکونت تزارها بود.

سبک مورد علاقه الیزابت باروک بود که در آن از سنگ مرمر سفید، تزئینات طلایی، پیکر تراشی و تجمل گرایی استفاده می شد. نمونه بسیار جالب استفاده از سبک باروک در کاخ زمستانی پله های مرمر کاخ است.

کاترین کبیر یا کاترین دوم

حوادث مختلفی در زمان کاترین کبیر امپراتریس روس ها اتفاق افتاد. کاترین کبیر در طی ۳۴ سال حکومت خود توانست روسیه را بسیار قدرتمند کند؛ اما آنچه به ماجرای ارمیتاژ مربوط می شود مرتبط با ماجرای تنهایی کاترین و تصمیم او برای ساخت بنای “کنج عزلت یا هرمیتاژ” است.

سبک معماری موزه هرمیتاژ روسیه چیست؟

موزه ارمیتاژ از سبک های مختلف معماری کمک گرفته است اما بارزترین سبک معماری در بناها و ساختمان های موزه هرمیتاژ از سبک باروک الهام گرفته شده‌اند. سبک باروک یک روش معمار اروپایی است که هدف اصلی آن تعبیه فضایی کلی در مرکز و منظم کردن فضاهای فرعی و نمای ورودی یک بنا است. در این سبک از پیکر تراشی و کلیه اثاثیه استفاده می شود تا نظمی بصری ایجاد شود. مهد پیدایش سبک باروک کشور ایتالیا بود.

ساختمان مختلف موزه ارمتیاژ سن پترزبورگ روسیه

• کاخ زمستانی یا ارمیتاژ اول: تاریخ ساخت از سال ۱۷۵۴ تا ۱۷۶۲ میلادی توسط فرانچسکو بارتالومئو تحت فرمان ملکه الیزابت برای اقامت زمستانی خانواده تزارها
• ارمیتاژ کوچک یا ساختمان دوم: تاریخ ساخت از سال ۱۷۶۴ تا ۱۷۶۹ میلادی توسط یوری ولتن و جین باپتیسته به دستورکاترین کبیر
• ارمیتاژ قدیم یا ساختمان سوم: تاریخ ساخت از سال ۱۷۷۱ تا ۱۷۸۷ میلادی توسط سوری ولتن
• ساختمان تئاتر ارمتیاژ یا ساختمان چهارم: تاریخ ساخت از سال ۱۷۸۳ تا ۱۷۸۷ میلادی توسط جاکومو کوارنگی
• ارمتیاژ جدید یا ساختمان پنجم: تاریخ ساخت از سال ۱۸۴۲ تا ۱۸۵۲ میلادی توسط لئو وون کلنز، والیسکی استاوس، نیکولای یفیموف
• مخزن کاخ زمستانی: تاریخ ساخت از سال ۱۷۲۶ تا ۱۷۴۲ میلادی و سال ۱۸۳۰ تا ۱۸۷۸ میلادی توسط دومنیکو ترژیو
• قصر منشیکوو سنت پترزبورگ (Menshikov Palace): تاریخ ساخت از سال ۱۷۱۰ تا ۱۷۲۱ میلادی توسط معماری مشهوری ازجمله کارلو بارتالموئو، دومنیکو ترژیو، فرانچسکو فونتاتا ساخته شد تا نمایشی از هنر و معماری روسیه قرن ۱۸ میلادی باشد.

مشخصات اصلی موزه ارمتیاژ سن پترزبورگ

• وسعت بنا: ۲۳۳۳۴۵ متر مربع
• سال تاسیس: ۱۷۶۴ میلادی
• تاریخ دقیق جشن تاسیس موزه: هر سال ۷ دسامبر
• موسس اولیه: کاترین کبیر
• تعداد آثار هنری ثابت نگهداری شده: ۱۰۱۳۶۵۳ قطعه هنری
• تعداد آثار باستانی موزه: ۷۸۴۳۹۵ شی باستانی
• تعداد سکه های نگهداری شده: ۱۱۲۵۶۲۳ سکه دوره های مختلف
• تعداد ابزارهای جنگی: ۱۳۹۸۲ اسلحه و ابزار جنگی
• سایر آثار نگهداری شده در موزه: ۲۱۲۷۷۵ قطعه در زمینه های مختلف هنری، جنگی و باستانی
• دو تابلوی معروف در موزه ارمیتاژ: تابلو شبانه ونگوگ، تابلو رقص ماتیس

آثار هنری ارمتیاژ و اشیا باستانی

• انواع تابلو های هنری
• اموال سلطنتی مانند نشان‌ها، لباس‌ها و جواهرات سلطنتی
• مجموعه جواهرات ساخته شده توسط فابرژه
• مجموعه بزرگ ترین کلکسیون طلاهای باستانی اروپای شرق و غرب آسیا موجود در جهان، شامل منطقه های پازیریک، پرشچپینا، گنجیه تروا، عتیقه های یونان، روم و مصر

مهمترین بخش های طبقه اول موزه ارمیتاژ

۱. به طور کلی موزه ارمتیاژ سه طبقه اصلی دارد که هر کدام دارای بخش های مختلفی هستند؛
۲. راهروی اصلی (بیشترین عکس از فضای داخلی موزه ارمیتاژ از این قسمت گرفته می شود)؛
۳. راهروی کاخ زمستانی؛
۴. سالن ژوپیتر که در آن آثار روم باستان نگهداری می شود؛
۵. مجسمه های رومی و خدایان یونانی؛
۶. آثار مربوط به منطقه آلتایی مربوط به قرن ۶ تا ۶ قبل از میلاد؛
۷. آثار مربوط به عصر آهن و تمدن ناحیه سیبری؛
۸. آثار مربوط به مهاجرت اروپایی ها و قرون وسطی؛
۹. اتاق طلایی ( بزرگترین کلکسیون طلایی جهان)؛
۱۰. بخش هنرهای آسیایی قبل از میلاد تا قرون وسطی؛
۱۱. سالن مربوط به جاده ابریشم و شمال قفقاز؛
۱۲. سالن مربوط به ادوات جنگی از قرن ۱۵ تا ۱۹ میلادی؛
۱۳. سالن هنرهای غرب آسیا؛
۱۴. سالن مصر باستان؛

مهمترین بخش های طبقه دوم موزه ارمیتاژ

این طبقه یکی از شلوغ ترین طبقات موزه ارمیتاژ هستند که بیشتر سالن های آن به حوزه فرهنگی ایتالیا و فرانسه اختصاص می‌یابد.
۱. سالن مربوط به رنساس در حوزه فرهنگی ایتالیا از قرن ۱۳ تا ۱۶ میلادی؛
۲. سالن آثار لئونادرو داوینچی؛
۳. سالن شوالیه ها و وسایل جنگی قرن ۱۵ تا ۱۷ میلادی؛
۴. سالن تئاتر ارمتیاژ؛
۵. سالن مربوط به هنر آلمان از قرن ۱۵ تا ۱۸ میلادی؛
۶. سالن مربوط به هنر هلند از قرن ۱۵ تا ۱۶ میلادی؛
۷. باغ معلق (Hanging Garden)؛
۸. سالن مربوط به معماری و هنر فرانسه از قرن ۱۷ تا ۱۸ میلادی؛
۹. سال های مربوط به هنر و معماری روسیه از قرن ۱۸تا ۱۹ میلادی؛
۱۰. گالری جنگ سال ۱۸۱۲ میلادی؛
۱۱. سالن سیندر هنر fleminsh قرن ۱۷ میلادی؛
۱۲. ارمتیاژ جدید؛
۱۳. سالن نقاشی های باستانی؛
۱۴. سالن سفید (اتاق سفید)؛
۱۵. اتاق نقاشی طلایی؛
۱۶. سالن نقاشی های هلندی قرن ۱۷ میلادی؛
۱۷. مدرسه رامبرانت (Rembrandt)؛
۱۸. رافائل لوجز (Raphael Loggias)؛
۱۹. سالن واندیک (Van Dyck Hall)؛

مهمترین بخش های طبقه سوم موزه ارمیتاژ

این طبقه برای ما ایرانی ها یکی از جالب ترین قسمت های موزه ارمیتاژ است زیرا اغلب آثار فرهنگی و باستانی طبقه سوم متعلق به آسیای شرق و ایران می‌باشد که شامل موارد زیر هستند:
۱. سالن هنر های ژاپن از قرن ۱۸ تا ۱۹ میلادی؛
۲. سالن هنر و معماری چین از قرن ۱۷ تا ۱۸ میلادی؛
۳. سالن هنرهای هند و ادوات جنگی هند؛
۴. سالن مجسمه های قرون وسطی و باستانی هندی؛
۵. سالن تبت؛
۶. سالن فرهنگ مغول؛
۷. سالن هنر و فرهنگ بیزانس از قرن ۴ تا ۱۲ میلادی؛
۸. سالن هنرهای اسلامی از قرن ۸ تا ۱۳ میلای؛
۹. سالن هنر و صنعت نقره در عصر ساسانی؛
۱۰. سالن هنرهای فلزی ایران از قرن ۸ تا ۲۰ میلادی؛
۱۱. سالن مینیاتور ایرانی از قرن ۱۶ تا ۱۹ میلادی؛
۱۲. سالن سرامیک و کاشی ایرانی از قرن ۱۵ تا ۱۸ میلادی؛
۱۳. سالن نقاشی های قاجاری؛

آدرس موزه امیتاژ

روسیه، سن پترزبورگ، خیابان دِوُرتسوایا نابرژنایا (Dvortsovaya Naberezhnaya)