مقبره سردار یا آرامگاه سرداران مکری (به کردی: گومبهزی سردار) مربوط به دوره قاجار است و در داخل پارک عمومی ملت واقع شده و در آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
در این گنبد (آرامگاه) چندتن از نوادگان سردار عزیزخان مکری و برخی از بزرگان شهر بوکان به خاک سپرده شدهاند. بنای مذکور با معماری سنتی یکی از آثار دوره قاجار و جنگ جهانی اول است.
معماری گنبد
گنبد سردار با معماری سنتی بنا شدهاست و با توجه به سبک معماری و نیز زندگینامه سردار محمدحسین خان مکری مربوط به دوره قاجار است.
مقبره سردار شامل یک حیاط کوچک در ضلع جنوبی و ساختمان مقبره است. مقبره بنایی مستطیل شکل به ابعاد تقریبی ۱۳در۱۵ متر و مساحت مقبره در حدود ۱۹۸ متر مربع بوده و دارای یک گنبد مرکزی ایوان دار که برای اجرای گوشه سازی گنبد از روش طاق بند استفاده و دارای دو دهلیز در طرفین میباشد.
پلان گنبد خانه با الگوی چلیپا بنا شده و دارای شاهنشین است و مصالح بکار رفته در بنا در قسمت پی از سنگ لاشه به صورت تفلیسی و دیوارها و گنبد و طاقها از آجر چهارگوش میباشد، در ضلع جنوبی که ورودی بنا راتشکیل میدهد، ایوانی با دو ستون سنگی قرار گرفتهاست که زیبایی خاص به مجموعه داده و با الگوی سه دری ساخته شدهاست.
از مهمترین عناصر تزیینی این بنا آجرکاری به شیوه خفته راسته است که تمامی فضاها و عناصر در هماهنگی با یکدیگر قرار گرفتهاند و تنها ناهماهنگی که این در بنا وجود دارد و میتوان به آن اشاره کرد این است که فضای گنبدخانه دارای یک نورگیر وسیع در نمای اصلی بنا است که فاقد تقارن و تعادل در نما است.
اسامی دفن شدگان
محمدحسین خان مکری
قاضی حسین مکری
ملا محمد حسن ابن قزلجی
عذرا خاتون قزلجی (فرزند ملاحسن)
ملامحمد صادق حسن ابن قزلجی مشهور به قاضی کاکه حمه
جهان خانم، همسر سیف الدین خان و مادر محمدحسین خان
علی خان مکری، نظامیکرد و فرزند محمدحسین خان
کبری خانم، دختر محمدحسین خان
ملامحمدصادق قزلجی
ملاعلی قزلجیخاتو نزاکت قاسمی
هاجر خاتون هدایتی
جعفر قزلجی
ملاسید جعفر حسینی (خلیفه شیخ حسام الدین)