امروز به یکی از موزههای تهران که از موزههای کمتر شناختهشدهی پایتخت برای گردشگران و شهروندان است سر میزنیم، موزهای که هر قسمتش را نگاه کنیم گویی تکهای از دنیا را به ما نشان میدهد.
مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران یکی از مهمترین جاهای دیدنی تهران محسوب میشود. در میان بناهای این مجموعه، موزه جهان نما از اهمیت زیادی برخودار است.
موزه جهاننما موزهای است که در گوشه جنوب غربی کاخ نیاوران و در ضلع غربی کاخ صاحبقرانیه قرار دارد. این موزه در مجموعه باغ نیاوران در میدان شهید باهنر (میدان نیاوران) تهران واقع شدهاست.
مجموعه نیاوران باغی زیباست که در زمان فتحعلی شاه قاجار شکل گرفت، محمدشاه بنای کوچک و سادهای در آن ساخت و ناصرالدین شاه بنای با شکوه صاحبقرانیه را در آن بنیان نهاد. محمدرضا پهلوی نیز کاخی مدرن جهت سکونت خود و خانوادهاش در آن احداث کرد.
در سال 1355 بود که بخشی از ساختمان کاخ صاحبقرانیه در ضلع غربی آن، به عنوان محلی برای نمایش آثار هنری اهدایی یا خریداری شده ایرانی و خارجی، در نظر گرفته شد. این آثار مربوط به دربار پهلوی بودند و جمعآوری آنها در طول دهههای چهل و پنجاه خورشیدی صورت گرفته بود. فرح پهلوی برای تکمیل کلکسیون آثار هنری خود، کارشناسانی خبره را در هر یک از پایتختهای فرهنگی جهان، مامور خرید آثار هنرمندان از حراجیها کرد.
به دلیل اینکه این محل قسمتی از کاخ صاحبقرانیه به حساب میآمد نام قدیمی تالار بزرگ و آیینهکاری شده کاخ را بر آن نهادند و به نام جهاننما معروف شد. در جایجای جهاننما میتوان سیر تاریخی تکامل هنر انسانی را از آغاز تا به امروز لمس کرد و آثاری را از گوشه گوشه جهان به تماشا نشست. بنابراین جهاننما بهترین نامی است که میتواند این موزه جذاب را توصیف کند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، موزه جهاننما در بهمن ماه ۱۳۷۶ به روی علاقهمندان گشوده شد. پس از مدتی در پاییز 1383 عملیات بازسازی و ساماندهی این موزه را آغاز کردند و پس از انجام عملیات، موزه مجددا مورد بازدید عموم قرار گرفت. امروزه موزه جهاننما ساختمانی نخودی رنگ و پوشیده از آجرهای منقوش و قالبی است که 4 سالن دارد و یک سالن هم در زیرزمین موزه به عنوان مخزن به نگهداری آثار اختصاص یافته است. همه آثار به نمایش در آمده در این موزه بر اساس تنوع، اهمیت و دوره زمانی از میان چندین آثار انتخاب شده و به نمایش درآمدهاند. بد نیست بدانید که قدمت برخی از آثار به نمایش درآمده در این موزه حتی به 5 هزار سال هم میرسد.
آثار موزه جهان نما تهران
موزه جهان نما از دو بخش اصلی هنر پیش از تاریخ و آثار هنرهای تجسمی معاصر ایران و جهان تشکیل شده است. در این بخشها از فرهنگهای سراسر دنیا اشیا و آثار با ارزشی گردآوری شده و در معرض نمایش قرار گرفتند. موزه جهان نما منتخبی از بهترین آثار را در خود جای داده که تماشای آنها میتواند برای علاقمندان به تاریخ و هنر بسیار جذاب باشد.
بخش هنر پیش از تاریخ
در این بخش میتوانید آثار به جای مانده از تمدنهای باستانی را تماشا کنید و با تاریخ، فرهنگ و آداب رسوم پیشینیان آشنا شوید. از مهمترین اشیا تاریخی موزه جهان نما میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
۱- آثار هنرهای آئینی پیش کلمبیائی (precolombien) مانند ظرف خاکستر مردگان
۲- اثر مفروغی «پیکره مرد ایستاده» از آلبرتو جاکومتی
۳- هنرهای سرخپوستان آمریکای شمالی متعلق به نیمه دوم هزاره اول پیش از میلاد
۴- آثار تمدنهای باستانی ویکوس و موشیکای پرو
۵- تنگ سفالی املش مربوط به نیمه دوم هزاره اول پیش از میلاد
۶- پیکرههای مفرغی لرستان متعلق به هزاره اول و دوم پیش از میلاد
۷- سفالینههای کهن آمریکای مرکزی و جنوبی
۸- آثار باستانی تمدنهای مصر و هندوستان و آفریقا
۹- آثار تاریخی تپه سیلک ایران
آثار هنرهای تجسمی معاصر ایران و جهان
در این بخش از موزه جهان نما تهران آثاری از هنرمندان معاصر ایرانی مانند سهراپ سپهری، پرویز کلانتری، بهمن محصص، پرویز تناولی و … در معرض نمایش قرار گرفته است. اگر از علاقمندان به آثار هنری هنرمندان خارجی هستید، میتوانید در بخش آثار هنرهای تجسمی معاصر ایران و جهان این موزه، آثار با ارزشی را تماشا کنید. آثاری از ژرژ براک، سالوادور دالی، پل گوگن، پابلو پیکاسو و … از مهمترین دیدنیهای این بخش به شمار میروند.
گالری موزه جهان نما تهران
علاوه بر دو بخش اصلی موزه شما میتوانید از گالری جهان نما نیز در ساختمان جنبی موزه بازدید کنید. در این گالری به صورت دورهای آثار هنری به صورت نقاشی، نقاش خط، زیورآلات ساخته شده قیمتی و آثار کولاژ به نمایش درمیآیند. هدف از ایجاد گالری جهان نما فراهم نمودن فضایی برای معرفی هنرمندان معاصر و جوان در کنار معرفی هنرهای ملی و سنتی کشور میباشد. اگر از علاقمندان به هنر هستید پیشنهاد میکنیم بازدید از این گالری را از دست ندهید.
دسترسی به موزه جهان نما تهران
موزه جهان نما تهران همانطور که گفته شد در مجموعه تاریخی نیاوران واقع شده است. برای دسترسی به این موزه زیبا میتوانید از مترو استفاده کنید. نزدیکترین ایستگاه مترو به موزه ایستگاه میدان تجریش است که شما میتوانید با خط یک مترو خود را به آنجا برسانید. سپس با استفاده از تاکسیهای خط تجریش-دزاشیب و یا تجریش-نیاوران به کاخ نیاوران و موزه جهان نما بروید.
همچنین میتوانید برای دسترسی به کاخ نیاوران از اتوبوسهای دارآباد یا میدان رسالت و یا اتوبوسهای تندرو (BRT) راه آهن-تجریش و راه آهن-پارک وی نیز استفاده کنید.
زمان بازدید
برای بازدید از این موزه بی نظیر میتوانید در نیمه اول سال از ساعت ۹ الی ۱۹ و در نیمه دوم سال از ساعت ۸ الی ۱۷ مراجعه کنید. بهترین زمان بازدید از موزه جهان نما فصلهای بهار و پاییز می باشد. به خاطر قرارگیری موزه در باغ نیاوران، در بهار و پاییز فضای بسیار چشم نوازی دارد و میتوانید لحظات دل انگیز و به یادماندنی تجربه کنید.