شهر نیاسر کاشان جاذبه‌های طبیعی زیبایی دارد که سالانه هزاران بیننده را در تمامی فصول به سوی خود می‌خوانند. به طوری که شما با سفر به این شهر از اسفند تا اواخر فروردین ماه شاهد شکوفه‌دهی درختان به ویژه بادام، هلو و زردآلو هستید و در نیمه دوم فروردین تا اوایل اردیبهشت رویش گل‌های لاله و شقایق و همچنین سرسبزی زمین، زیبایی این مکان را چندین برابر می‌کند.
در این میان غار نیاسر کاشان که با نام‌های غار ویس، غار تالار و غار رئیس نیز شناخته میشود، یکی از غارهای شگفت انگیز ایرانی است که در 30 کیلومتری غرب کاشان و نزدیک به روستای نیاسر قرار دارد. این غار از منحصر به فردترین سازه‌های تاریخی دست ساز بشر است که قدمت آن به عقیده بسیاری از باستان شناسان به دوران اشکانیان می‌رسد اما آثار بسیاری از دوران سلجوقی و ساسانی را نیز در آن پیدا کرده‌اند.
پیدا شدن سکه‌های سلجوقیان و ایلخانیان، سفال و ظروف گلین ساسانی و پارتی و یک مجسمه سنگی سر قوچ (احتمالا از مجسمه‌هایی که در مراسم قربانی آیین میترائیسم از آن استفاده می‌شده) نشان می‌دهد این غار دست‌کند در دوره‌های مختلف تاریخی مورد استفاده مردمان نیاسر قرار می‌گرفته است. هنوز مشخص نیست چرا این مردم، غار نیاسر را ساخته‌اند، اما اغلب کارشناسان بر این اعتقادند که این مکان به دلایل مذهبی ساخته شده است.
فضا داخلی غار نیاسر
داخل غار 2000 ساله نیاسر که در دل کوه کرکس قرار گرفته، تالار، راهروهای تنگ و پرپیچ و خم، اتاقک‌هایی با سقف کوتاه و چاه‌های متعددی قرار دارند. با وجود این چاه‌ها، تهویه هوای درون غار به شکل طبیعی انجام میگیرد و تنفس را به آسانی امکان پذیر می‌کند.
مجموعه غار نیاسر دارای 5 رشته است، رشته اول معروف به غار کوچک بوده و ورودی این رشته از باغ تالاری است و با حرکت به سمت شمال، به مسیر بن‌بست ختم می شد. رشته دوم معروف به غار بلند است که ورودی آن در مجاور غار کوچک قرار گرفته و با پیشروی به سمت شرق در قسمت تحتانی عمارت کوشک به تالاری ختم می شود.
رشته سوم از نزدیکی انتهای غار بلند با دو دهانه که در حال حاضر دارای درب فلزی است آغاز و پس از آن تا پای آبشار کشیده شده و احتمالا تا زیر محله سرکمر و باغات پایین امتداد می‌‌یابد. رشته چهارم ورودی آن از باغ توسلی جنب باغ تالار است و در همان مکان و تا منزل کناری امتداد می‌‌یابد.
رشته پنجم در قسمت بدون درخت باغ تالار روباز آغاز میشود و به سمت منازل مسکونی جدیدساز پیش می‌‌رود. رشته اول غار برای بازدید گردشگران مورد استفاده قرار میگیرد و تحت نظر شهرداری نیاسر اداره میشود. رشته دوم جهت بازدید و مطالعه محققان مورد استفاده است. از رشته سوم و چهارم و پنجم بهره برداری خاصی در حال حاضر نمی‌شود.
جالب است بدانید که افسانه هایی درباره غار نیاسر در بین مردم محلی این منطقه وجود دارد که از جمله‌ی این داستان‌ها، چگونه سنگ تراشی که غار را کنده بود افسون شده و همیشه صدای او را در حال تراشیدن سنگ ها می‌توان از داخل غار شنید.
شرایط بازدید از غار رئیس نیاسر
علاقمندان به بازدید از غار نیاسر می توانند همه روزه از ساعت 8 صبح الی 6 بعدظهر به این مجموعه مراجعه نمایند. هزینه بازدید از غار نیاسر برای اتباع ایرانی و غیر ایرانی متفاوت می باشد. در غار نیاسر امکان غواصی نیز وجود دارد و بازدید کنندگان در روزهای یکشنبه و دوشنبه می توانند تجربه غواصی در این مکان را داشته باشند.
