یزد نخستین شهر خشت خام جهان هست که در فهرست میراث جهانی به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران به ثبت رسیده است. محله فهادان یزد نیز یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین محله های یزد است که در قلب بافت تاریخی واقع شده است و جزو جاهای دیدنی یزد زیبا می باشد.
وجه تسمیه کلمه فهادان از فهد هست که به معنی فرد عالم، دانا و سرشناس می باشد؛ و از آنجایی که این محله از قدیم الایام محل سکونت سرشناسان، بزرگان و اعیان شهر بوده است این محله به فهادان معروف شده است. این شهر زیبا و خشت و گِلی دنیا که با قدم زدن در آن گویی در کوچه پس کوچه های تاریخ قدم می زنیم دارای آثار تاریخی و بناهای دیدنی به جای مانده از گذشته، جاذبه های گردشگری، محله های قدیمی و خانه های خشتی است که مقصد بسیاری از گردشگران و مسافران می باشد.
تاریخچه محله فهادان یزد
فهادان در زمان قاجاریه ساخته شده است و از زمان های گذشته یکی از محلات خاص شهر یزد بوده که اشراف و اعیان در آنجا زندگی می کردند. قدمت این محله فهادان یزد به چندین هزار سال قبل بر می گردد و با گذشت زمان همچنان حال و هوای خشتی و معماری اصیل خود را حفظ کرده است و پر از بناهای تاریخی و کوچه دالان های تنگ و آجری و ارزش های تاریخی که در گوشه گوشه این محله کاملاً هویدا است.
بناهای آجری ساخته شده در این محله به قدری زیبا است که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند. محله فهادان دارای دو دروازه قدیمی است که یکی از این دروازه ها مربوط به قرن هشتم هجری و یکی دیگر مربوط به قرن پنجم هجری می باشد؛ و در اطراف این محله نیز حصارها و برج هایی کشیده شده اند که محله را از دیگر مناطق شهر جدا کرده و خانه هایی میان آن ها ساخته شده اند.
در طول تاریخ در بین اهالی یزد برای این محله عناوین دیگری نظیر یوزداران (به دلیل نگهداری یوزپلنگ های سلطان قطب الدین) و جنگل نیز استفاده می شد که اشاره به سکونت اشراف و بزرگان و افراد معروف در آن داشته است. محله فهادان یزد از جنوب با بازار، از شمال با محل زنگیان، از شرق با خیابان های مهمی از جمله خیابان مالمیر و خیابان امام خمینی و از غرب نیز با محله کوشکنو احاطه شده است.
جاهای دیدنی موجود در محله فهادان
همانطور که از نام محله فهادان برمیآید، فهادان یک محله مسکونی است که در محدوده آن، جاهای دیدنی یزد قرار گرفته است و نشان از قدمت و پیشینه فهادان دارد.
گردشگران عزیز با پا گذاشن در این محله می توانند چندین بنای تاریخی را که متعلق به این محله است را تماشا کنند.
خانه تاریخی لاری ها
خانه لاری ها، متعلق به محمد ابراهیم لاری بوده است و در دوره قاجاریه ساخته شده است. خانه لاری ها در مجموع ۶ خانه است که درون یک مجموعه جای گرفتهاند. این خانه با بادگیر و ساختار معماری منحصر به فردش شناخته میشود. این خانه مساحتی ۱۲۰۰ متر مربعی دارد.
زندان سکندر (مدرسه ضیائیه)
زندان سکندر که به نام مدرسه ضیائیه هم مشهور است، یکی از ساختمانهای تاریخی یزد است که در محله فهادان قرار گرفته است. زندان سکندر لقب شهر یزد است که به این مدرسه داده است. دلیل آن هم این بوده که بر پایه روایت های محلی، این تصور وجود داشته که اسکندر مقدونی زندانی داشته است و این مکان همان زندان بوده است. مدرسه ضیائیه توسط ضیاالدین حسین رضی و پسرانش ساخته و تکمیل شد. این مدرسه در ابتدا تنها یک آرامگاه و بنای یادبود بوده و در روزگار یورش مغولان ساخته شده است و به تدریج و در طول چند نسل تکمیل شده و به شکل امروزی آن درآمده است.
بقعه یا آرامگاه دوازده امام
آرامگاه دوازده امام که ساخت آن به عصر سلجوقی برمیگردد، یک گنبد آجری است که بخشی قدیمی از بناهای مذهبی یزد به شمار میرود.
موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده
موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده در خانه تاریخی عرب زاده و با تلاش حسین حیدرزاده که از پیشکسوتان حوزه سکه شناسی بوده است، پایهگذاری شده است. در موزه سکه و مردمشناسی حیدرزاده سکههایی از دوران پیش از اسلام تا دوران معاصر گردآورده شده است. اما این موزه تنها به سکه بسنده نکرده و اشیای متنوعی از زندگی و هنر بومی اهالی یزد در آن به نمایش گذاشته شده است. اشیای این موزه، متعلق به موزه شخصی حسین حیدرزاده هستند.
محله فهادان یزد کجاست؟
حال که به معرفی محله فهادان یزد پرداختیم؛ باید آدرس آن را بدانید تا به راحتی بتوانید خود را به این منطقه برسانید. محله فهادان مابین خیابان های سید گل سرخ، فهادان و خیابان امام است. همچنین شما می توانید از جنوب به بازار قدیمی، از شمال به محله زنگیان، از شرق به خیابان های مهمی مثل خیابان مالمیر و خیابان امام خمینی و از غرب به محله کوشکنو برسید.
محله فهادان بخشی از بافت شهری یزد است و قدم زدن و پیاده روی در آن یکی از تفریحهای رایگان شهر یزد به شمار میرود. اما بازدید از موزه سکه و مردمشناسی حیدرزاده یا پذیرایی در رستورانهای سنتی این محله، طبیعتا هزینه خود را دارد. ناگفته نماند برخی از رستوران های خوب یزد در همین بافت تاریخی جای دارند.
زمان پیشنهادی برای گشت و گذار و بازدید از بخشهای مختلف محله فهادان، ۲ ساعت است.
