دامغان یکی از شهرهای تاریخی ایران در حاشیهی دشت کویر است که زمانی شهر صددروازه نام داشت و یکی از توقفگاههای مهم در مسیر کاروانهای بزرگ تجاری بود. این شهر از شمال به کوههای خشک و خشن مجاور دامنهی جنوبی البرز منتهی میشود، البته قلهی بعضی از کوههای بلندتر در ماههای سرد سال پوشیده از برف هستند. در سالهای اخیر بسیاری از بناهای خشت و گلی و باستانی دامغان جای خود را به ساختمانهای مدرن دادهاند ولی هنوز هم تعدادی از بناهای باستانی و مذهبی این شهر پابرجا هستند و با طی کردن فاصلهی کوتاهی از مرکز شهر، میتوان از آنها بازدید کرد.
حدفاصل میدان امام خمینی و میدان چهار شیر در محور اصلی شرق به غرب دامغان (خیابان امام خمینی)، محل قرارگیری بازار سرپوشیدهی این شهر است و بیشتر شعبههای مرکزی بانکها در این محدوده قرار دارند. از میدان امام خمینی، خیابان شهید بهشتی (شمال شرقی میدان) به جادهی اصلی مشهد منتهی میشود و خیابان شهید مطهری (جنوب شرقی میدان) مسیر دسترسی به مسجد تاریخانه (۴۰۰ متر) و ایستگاه راهآهن (۲ کیلومتر) است. برای بازدید از مسجد جامع دامغان و آرامگاه پیر علمدار باید از خروجی باریک غرب میدان امام خمینی استفاده کرد. میدان چهار شیر از شمال به بلوار زیبا و چشمنواز آزادی، از غرب به یک کاروانسرای باستانی و از شرق به بازار خندق منتهی میشود. اگر به اینترنت نیاز داشتید، میتوانید به کافینت نوین در بازار خندق مراجعه کنید.
مناطق دیدنی دامغان
مسجد تاریخانه
. مسجد تاریخانه یک بنای خشت و گلی منحصربهفرد است که بخشهایی از آن ازجمله ۱۸ ستون ستبر و اعجابانگیز جلویی حدود ۱۳۰۰ سال قدمت دارند. تاریخانه دومین مسجد قدیمی ایران به شمار میآید و بر روی بقایای یک آتشکدهی قدیمی متعلق به دوران ساسانیان بنا شده است. ستونهای شکسته و رواقهای بازسازیشدهی اطراف صحن مرکزی مسجد ساده و بیپیرایه هستند ولی منارهی آجری ۳۰ متری آن که در سال ۴۱۸ هجری ساختهشده، دارای تزئیناتی بسیار ظریف و چشمنواز است. به دلیل ساختوساز در کنار تاریخانه، مناره کمی کج به نظر میرسد.
مسجد جامع دامغان
باوجوداینکه ظاهر مسجد جامع تقریبا نوساز و سالم به نظر است ولی حدود ۱۰۰۰ سال قدمت دارد. این مسجد نیز دارای یک منارهی آجری بینظیر و اعجابانگیز است که تاریخ ساخت آن به اواسط قرن چهارم هجری بازمیگردد.
آرامگاه پیر علمدار
با پیمودن فاصلهی کمی از مسجد جامع، به آرامگاه پیر علمدار میرسیم که برج مدور آن در دههی نخست قرن پنجم هجری بنا شده است. این بنا در ابتدا دارای یک سقف مخروطی بود که اکنون با یک گنبد آجری مزین به کتیبههای چشمنواز خط کوفی جایگزین شده است. داخل آرامگاه نمایی بسیار زیبا و استادانه دارد.
اماکن دیدنی دامغان
از دیگر جذابیتهای دامغان میتوان بقعهی زیبای امامزاده جعفر واقع در میدان چهار شیر اشاره کرد که یک بنای آجری باستانی با برجهای کوتاه در چهار گوشهی بنا، پنجرههای طاق دار کاذب و یک گنبد پنج طبقهی مخروطی است. در کنار امامزاده بنایی شبیه برج پیر علمدار به چشم میخورد که برج چهل دختر نام دارد.
خوردوخوراک و اقامت
هتل امیر
این هتل دارای اتاقهای کوچک ولی راحت با حمام اختصاصی، کارکنانی خوشبرخورد و یک لابی کوچک و دنج است. هتل امیر در طبقهی بالای یک رستوران خوب و مقرونبهصرفه در میدان ورزش قرار دارد. میدان ورزش در فاصلهی ۱.۵ کیلومتر میدان چهار شیر واقع شده است و برای رفتن به آن (از میدان چهار شیر) باید از یک تقاطع به سمت شمال و سه تقاطع به سمت شرق بگذرید.
هتل دانش
هتل دانش در خیابان شهید بهشتی قرار دارد که نمای شکیل و اتاقهای بسیار تمیز مجهز به یخچال و تهویه مطبوع مرکزی آن را به گزینهای مناسب (ولی نهچندان مقرونبهصرفه) تبدیل میکنند. اتاقهای رو به شرق، دارای بالکنهای کوچک و خوشمنظرهای هستند. هتل دانش در ۱کیلومتری شرق میدان امام خمینی واقع شده است.
هتل جهانگردی
این هتل با سقفهای طاق دار زیبا و حال و هوایی سنتی مشابه کاروانسراهای تاریخی، امکاناتی کامل با قیمت متوسط در اختیار مسافران قرار میدهد. هتل جهانگردی در کنار پارک شهرداری واقع شده و با ۵ دقیقه پیادهروی از میدان چهار شیر به سمت شمال، به آن دسترسی خواهید داشت.
کافیشاپ سان سیتی
برای صرف یک فنجان قهوهی ترک اصیل یا اسپرسوی واقعی، سری به این کافیشاپ در ۳۰ متری شمال شرقی میدان امام خمینی (خیابان شهید بهشتی) بزنید. در بلوار آزادی تعداد زیادی فستفود به چشم میخورد که یکی از بهترین آنها، پیتزافروشی کنج روبروی بازار خندق (خیابان خندق) است.
جابهجایی در دامغان
ترمینال خلوت و آرام دامغان که بیشتر مانند یک بازار سرپوشیده به نظر میرسد، در خیابان ۱۷ شهریور (۱ کیلومتری غرب مرکز شهر) قرار دارد و تاکسیهای آن روبروی بقعهی امامزاده جعفر توقف میکنند. برای مسافرت به شهرهای نزدیک، میتوانید از اتوبوسها و تاکسیهای بینشهری به مقصد سمنان (۳ ساعت)، شاهرود (۷۵ دقیقه) استفاده کنید. وقتی وارد دامغان میشوید، وسایل نقلیهی عمومی شما را در میدانهای مرکزی امام خمینی یا چهار شیر پیاده خواهند کرد.
اطراف دامغان
یک از مناسبترین نقاط برای گشتوگذار در اطراف دامغان، چشمهعلی است. در این محل اسکلت یک عمارت کلاهفرنگی متعلق دوران قاجار به چشم میخورد که در میان انبوهی از درختان بید قرار دارد. چشمهعلی در ۳۰ کیلومتری دامغان واقع شده و مسیر آن با چشمانداز متناقض کوههای پوشیده از برف، تپههای خشک و سنگلاخ و دیوارهای گلی باغهای آلو، بسیار جذاب است. با گذشتن از جادهای ناهموار در شمال چشمهعلی با چشماندازی بدیع رشتهکوه البرز و درههای وسیع اطراف آن، به شهرستان زیبای دیباج میرسیم. یکی از جذابترین مناطق این شهرستان برج رادکان (میل رادکان) است ولی به دلیلی ناهموار بودن مسیر دسترسی، برای بازدید از آن به یک خودروی 4wd نیاز خواهید داشت.