اگر صحبت از طبیعت می شود سوادکوه را فراموش نکنید زیرا جاهای دیدنی سوادکوه مازندران از جمله جاذبه های طبیعی است که کاملا بکر و دست نخورده می باشد در ادامه به معرفی اماکن مهم گردشگری سوادکوه می پردازیم با ما همراه باشید
روستای سواد کوه شهرستان زیبایی در دامنه شرقی دماوند دارای طبیعت سرسبز و زیبا و آب و هوایی خنک می باشد . سودکوه از توبع شهرستان های جنوبی استان مازندران است که دارای غارها و چشمه و آبشارهای فراوانی است که سواد کوه را به یک جای بی نظیر بدل کرده است.
تصاویری از طبیعت بینظیر سوادکوه
آلاشت از شهرهای سواد کوه یکی از جاذبه های تاریخی با خانه هایی خشتی دارای سقف شیروانی است که به ثبت ملی رسیده است . آلاشت به جز خانه های قدیمی اش دارای آب و هوایی خنک وطبیعت بکری است که آن را از سایر شهرها جداساخته ، به آلاشت در زبان محلی ،آشیانه عقاب معنا می دهد که علت این نام ارتفاع شهر آلاشت می باشد. اگر روزی به سواد کوه رفتید پیشنهاد می کنیم هرگز دیدنی های آلاشت را از دست ندهید و حتما از این شهر زیبا دیدن کنید . برای رسیدن به این شهر ، باید از جاده فیروزکوه و از طریق یکی از فرعی های بعد از شهر پل سفید به سمت چپ منشعب شد.
آلاشت قطعه ای گم شده در شهرستان سوادکوه
محله قدیمی آلاشت با ثبت ملی ۸۶۷، زادگاه رضاشاه در ۴۰ کیلومتری زیرآب (منطقه سوادکوه) و ۳۵ کیلومتری پلیس راه آزادمهر قرار دارد. آلاشت در منطقهای کوهستانی و جنگلی واقع شده و خانههای آن اغلب از خشت خام ساخته شده و بام آنها نیز با تخته پوش پوشانده شدهاست. کوچههای محله قدیمی، باریک، سنگی و شیب تندی دارند. آلاشتیها هر محله از دهشان را به نامی میشناسند. زادگاه پهلوی اول در محله پهلوان خلیل قرار دارد که ساختمان آن در اصل دو اشکوبه بودهاست. اشکوب فوقانی آن در اثر زلزله فروریخته بود که دردوران پهلوی دوم به وسیله سازمان سابق میراث فرهنگی به همان سبک اولیه تجدید بنا شدهاست. این خانه امروزه به عنوان موزه مردمشناسی در خدمت عموم مردم جهت بازدید قرار میگیرد.
جاذبه های گردشگری روستای سوادکوه
منشعب از جاده
آلاشت منطقه ای خنک سرسبز و مناسب حال تهرانی ها به علت نزدیکی است که در روزهای گرم سال طرفداران زیادی دارد از جاده فیروزکوه می توان به این شهر زیبا دارای دیدنی های فراوان رسید.
طبیعت بکر شهرستان سوادکوه در مازندران
چطور برسیم؟
هنگام عبور از جاده فیروز کوه به یک پاسگاه بعد از طی 5 کیلومتر از پل سفید می رسید که از آن جا حاده فرعی آلاشت آغاز می شود.از جاده اصلی طبق تابلوی راهنما خارج شوید و به سمت خروجی چپ رانندگی کنید و با احتیاط این مسیر 26 کیلومتری را برانید زیرا جاده باریک و پرپیچ و خم است. درنیمه راه مسیر فرعی، جاده دو شاخه می شود و شما باید مسیر راست را انتخاب کنید.
مهم ترین جاذبه های گردشگری سوادکوه
قلعه کنگلو
قلعه کنگلو در ۱۳کیلومتری جاده دوآب-خطیرکوه در روستای کنگلو بر بالای صخره ای عظیم قرار دارد.این قلعه به عقاب مازندران شهرت داشته و تحت شماره ۲۷۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. نمای خارجی قلعه را یک باروی عظیم سنگی تشکیل میدهد که درقسمت میانی و طرفین آن، برجهای دیدهبانی تشکیل شدهاست. فضای داخلی این قلعه با توجه به بقایای آن، مدور و در دو طبقه ساخته شده بود که قسمت عمده آن از بین رفته و در حال ویرانی است.
جاذبه های گردشگری آلاشت
شهر آلاشت دارای مناطق زیبای دیدنی و طبیعت دلچسبی است .این شهر همچنین آثار تاریخی و کهنی نیز دارد که این آثار از جاذبه های این شهر محسوب می شوند.
بافت شهر:
آلاشت شهری مرتفع در سواد کوه داراب آب و هوای بکر و درختان و تپه های فراوانی است . خانه های قدیمی و سنتی این شهر زیبا جذابیت فراوانی را برای گردشگران به وجود آورده و از دور چشم انداز زیبایی به این شهر بخشیده اند زیرا این خانه ها ساخته شده از خشت دارای سقف چوبی با رنگ های متفاوت از یکدیگرهستند .از گشت و گذار در بخش قدیمی شهر که در فهرست میراث ملی هم ثبت شده، با کوچه های باریک و پرشیبش غفلت نکنید.
دیدنی های سوادکوه از آبشار گزو تا دریاچه شورمست
برج باوند
برج بسیار زیبای باوند از دوران آل باوند از اسپهبدان مازندران در ابتدای ورودی منطقه سرخآباد (شامل روستاهای وسیه سر، قلک، پشت کل، زیارت سر، سنگ سرک، ارژنگ سر، وندچال، مالیدره و…) سوادکوه قرار دارد. این برج شبیه مهره رخ در شطرنج است. برج مزبور توسط پروفسور شروین باوند بازسازی شدهاست. هماکنون در بین اهالی منطقه فوق به نام گنبد معرف میباشد. [۱] برج گنبد ورودی روستاهای زیبا و ییلاقی نظیر وندچال اترگله گرزین خیل مالی دره وسیه سر سنگ سرگ زاهدسرا میباشد ییلاقهایی که زادگاه بزرگان زیادی در تاریخ سوادکوه بودند. مردان و زنانی که به اصل و نسب ییلاقی بودنشان افتخار میکردند و همیشه سوادکوهی واقعی بودند.
موزه مردم شناسی:
موزه مردم شناسی شهر آلاشت عمارتی منسوب به پدربزرگ پهلوی اول در قسمت غربی شهر است که عمارت 150 ساله مراد علی خان نام داشته است.
طبقه دوم این عمارت در سال 1336 بهعلت زلزله تخریب شد اما در سال 1353بازسازی شد و در سال 1359 به عنوان کتابخانه عمومی از آن استفاده می شد تا آن که این خانه تبدیل به موزه مردم شناسی شد .
خانه پدربزرگ پهلوی در شهرستان سوادکوه
در داخل این موزه ابزارهای زندگی سنتی اهالی قدیم این منطقه مانند ادوات ریسندگی، ظروف فلزی یو چوبی، چراغ های گردسوز نفتی، ابزارهای کشاورزی مثل داس، تبر، ترازو و چرتکه نگه داری می شود و اشیای دیگری متعلق به حسینیه های آلاشت و ظروف آن ها مانند منبرهای چوبی، سماور قدیمی، چراغ نفتی، کتری مسی، پارچ چوبی و آفتابه لگن قدیمی در داخل موزه وجود دارد.
قدیمی ترین اثر موزهنردبانی به نام کاتی است که 350 سال قدمت دارد و از گلابی وحشی ساخته شده است ، نام این نردبان کاتی است.ساعات بازدید از موزه مردم شناسی از 9 صبح تا 5 بعد ازظهر است.
جاذبه های گردشگری مازندران
رصدخانه:
اولین رصد خانه استان مازندران روی یکی از تپه های آلاشت به ارتفاع 50 متر از سطح شهر در سال 86 به نام مجموعه «آسمان نمای شهر آلاشت» با زیربنای 300 متربنا شده که از سه طرف به پرتگاه منتهی می شود. این رصد خانه دو تلسکوپ 6و 14 اینچی در زیر یک گنبد با قطر 4 متر دارد.همچنین در این رصدخانه دارای امکاناتی دیگری مانند :آسمان نما، ترازوی نجومی، مجموعه ای از نرم افزارها، کتاب ها و عکس و پوسترهای اخترشناسی می باشد. شما می توانید فقط از طریق پلکانی در کنار بوستان شهربه این منطقه دست یابید.
جاذبه های دیدنی شهرستان سوادکوه
غار زنگیان:
یکی از زیباترین غارهای منطقه سواد کوه ، غار زنگیان است که برای رفتن به آن جا باید از آلاشت خارج شوید و به سمت پل سفید برگردید تا به دو راهی ابتدای مسیر برسید ، هنگامی که به این دوراهی رسیدید فرعی سمت چپ را انتخاب کنید، شما بعد از پیمودن 15 کیلومتر به روستای زنگیان می رسید و اگر از آهالی روستا بخواهید آن ها شما را راهنمایی خواهند کرد. دو مسیر بسیار زیبا و دارای سازه های آهکی برای پیمایش این غار وجود دارد. اگر قصد رفتن به این غار زیبا را دارید توصیه می کنیم بدون غارنوردان حرفه ای وارد غار نشوید.
غار رنگیان آلاشت سواد کوه
جنگل لفور سوادکوه
اقلیم
شهرستان سوادکوه در یک دره وسیع طولانی و در دامنههای شمالی رشته کوههای البرز مرکزی واقع شدهاست. حوزه کلی این ناحیه از منتهیالیه جلگههای جنوبی، و ۳۰ کیلومتری دریای خزر آغاز ده و با شیب بسیار تند به سوی جنوب کشیده میشود. پوشش ارتفاعات تا بلندی ۲۰۰۰ متری سرسبز و جنگلی و از آن به بعد مرتعی، خشک با آب و هوای سردسیری میباشد.
جهت شرقی و غربی این ارتفاعات به موازات سواحل دریای خزر مانع و سد بزرگ برای تبادل جریانهای جوی بین این دریا و فلات مرکزی یاران بوده و جریانهای غربی به همراه ابرهای بارانآور که از غرب اروپا به ایران میرسند در کنار دیوارههای ستبر و غول پیکر این کوهستان محبوس شده و باعث ریزش برف و باران فراوان و سودمند میشوند. واحد مرکزی این رشته کوهها در سوادکوه قرار دارد. ارتفاعات و تپه ماهورهایی که از جنوب به شمال کشیده شدهاند به سرعت بلندی خود را از دست میدهند و به جلگه مازندران و بر حاشیه جنوبی شهرستان قائم شهر منتهی میشوند. آبادیهای فراوانی نیز در دل این ارتفاعات قرار داشته و در سطح شهرستان پراکندهاند.
دهستان راستوپی از مجموعه کوههایی تشکیل شده که بلندترین نقطه آن به نام قله اتابک، ۳۲۷۱ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. حوزه ارتفاعات و درههای شفلین نیز منطقه ولوپی را تشکیل میدهند که ارتفاع آنها از جنوب به شمال و متمایل به شرق کاسته شده و بلندترین نقطه این ناحیه نیز ۳۵۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. شهر آلاشت در ارتفاع ۱۸۰۰ متری شیب شرقی این ناحیه واقع شدهاست.
اختلاف ارتفاع زیاد در فواصل اندک و بالا بودن میانگین شیب زمین سبب شدهاست که آب و هوا و پوشش گیاهی سوادکوه بشکل بسیار متنوع و متفاوتی جلوه گر شود.
بارش در ارتفاعات این شهرستان به صورت برف در نواحی کم ارتفاع شمالی به صورت باران میباشد.
نواحی قشلاقی ان در ارتفاع ۲۰۰ الی ۷۵۰ متر و ارتفاع بالا از ۱۷۰۰ متری تا نواحی ییلاقی و مراتع، کاملاً متمایز از یکدیگرند. مراتع این ناحیه از بهترین و غنیترین انواع در سطح کشور بهشمار میروند.
آبشار زیبای گزو در سوادکوه
دریاچه شگفت انگیز شورمست
جنگل هلی دار سواد کوه بهشت ناشناخته
دریاچه شورمست سوادکوه
جنگلهای سوادکوه
بخش وسیعی از شهرستان سوادکوه دارای جنگلی متراکم و متنوع با درختهایی نظیر راش، افرا، توسکا، ملج و نوع کمیاب درخت سردار یا سرخدار میباشد.
جنگلهای بکر در مناطقی که میان بومیان و اهالی پرتاس خوانده میشوند دارای مسیرهای دشوار بوده ولی به لحاظ قرار گرفتن در ارتفاعی خاص، همواره در پوششی از مه قرار داشته و مناظر بدیعی را پدیدمیآورند. در میان این نو ع از جنگلها نیز درههای زیبا، بهمراه نهرها، آبشارها و چشمه سارهای متعدد، خودنمائی میکند.
وجود درختها و درختچههای منحصربهفردی مانند سف، تل، تلکا، زرشک، الاش و لازه بهمراه گیاهان میوه دار وحشی مثل ازگل، ولیک، زال زالک، گالش انگور، سولس و ته دونه، بر جذابیت نواحی جنگلی سوادکوه افزودهاست.
برخی از نقاط جنگلی این شهرستان که برای برنامهریزی در بخش گردشگری مناسب است عبارتند از:
جنگل اسلامآباد
این منطقه نیز در ۶ کیلومتری شرق شهر شیرگاه و در مجاورت سد سنبل رود قرار گرفته و سمت از جنوب غربی سد مذکور آغاز و در جنوب روستای کلیج خیل و در شرجیکلا به منطقه زیولا و جنگل کتو دره ختم میگردد. این ناحیه علاوه بر پوشش مناسب گیاهی و دارا بودن مناظر طبیعی متعدد، دارای فضای مناسبی برای ایجاد امکانات جذب گردشگر برای گذران اوقات فراغت میباشد.
جنگل اندر کلی
در ۵ کیلومتری شرق شهر شیرگاه واقع شده و با برخورداری از اراضی مسطح و یکنواخت در مجاورت رودخانه تا حاشیه شرقی شهر شیرگاه و در امتداد جاده شیرگاه به قائم شهر، در حوالی روستاهای چای باغ، تپه سر، چالی و شورخیل برای احداث پارک جنگلی بسیار مناسب است.
جنگل کاشی آباد (جمشید آباد)
این محوطه در انتهای روستای جمشید آباد، ۱ کیلومتری غرب جاده زیرآب به شیرگاه و ۶ کیلومتری شمال غرب شهر زیرآب واقع شده و برخورداری از یک دره زیبای جنگلی، قرار گرفتن در مجاورت یک آبادی، عبور جاده و راهآهن سراسری از کنار آن، جریان رودخانه بزرگ تلار در وسط این منطقه از ویژگیهای شاخص و بارز آن بهشمار میرود عوامل مذکور باعث گردیده که جنگل کاشی آباد بدون دارا بودن حداقل امکانات تفرجگاهی مانند آب و سرویسهای بهداشتی، اکنون نیز مورد استفاده دهها هزار گردشگر و دوستداران طبیعت برای گذران اوقات فراغت به ویژه در فصل تابستان از این مکان زیبا، قرار میگیرد.
جنگل میانکلا آبشار
در حد فاصل بین دو شهر زیرآب و قائمشهر قرار دارد و عبور جاده شوسه تهران، شمال، راهآهن سراسری و رودخانه تلار با ارتفاعات پوشیده از انبوه گیاهان متنوع از ویژگیهای این مکان است.
جنگلهای شرق جاده شیرگاه به قائم شهر
در منتهیالیه شمالی شهرستان سوادکوه و در میان روستاهای چای باغ، بشل، برنجستانک و پل شاهپور قرار دارد. وجود راههای دسترسی مناسب، رودخانه و سد انحرافی بر جذابیتهای آن افزوده و محیط مساعدی را برای جذب گردشگر فراهم ساختهاست.
جنگل خی پوست
در ۲۷ کیلومتری شرق شهر زیرآب قرار داشته و در محدودهای باطول ۱۳ کیلومتر بخاطر وجود گونههای خاصی از درختان شمشاد، بسیار زیبا و مشهور میباشد.
جنگل کسلیان
در ۳۰ کیلومتری شمال شرق شهر زیرآب و در دهستان کسلیان واقع گردیده و از کل مسیر دسترسی آن، ۱۴ کیلومتر جاده آسفالته و ۱۶ کیلومتر دیگر شنی میباشد. این منطقه زیبا با دارا بودن درههای زیبای جنگلی و رودهای متعدد دارای چشماندازهای بینظیر و دیدنی است. برج تاریخی و معروف لاجیم در منتهیالیه این جنگل قرار دارد.
جنگل دهستان شرق و غرب شیرگاه
در مورد وجه تسمیه شهر شیرگاه، عدهای از محققین بر این عقیدهاند که در روزگاران گذشته در این ناحیه مبارزهای بین یک شیر و یک گاو درگرفت و بعلت کشته شده شیر در این مبارزه این منطقه را شیرگاه نامیدند. نامهای دیگر این منطقه خارخون و بعد از احداث جاده سراسری، خطه بودهاست.
واژه شیر در زبان پهلوی گاهی به معنی شهریار بکار رفته و در برخی از متون نیز به عنوان پسوند مکان مورد استفاده قرار گرفته و به همین دلیل میتوان گفت که شیرگاه در سدههای باستانی محل استقرار شهر یاران بودهاست. در زبان بومیان قدیم نیز واژه شر به جای واژه سفید استفاده میشد و شیردار یا شردار نام درختی از تیره افرا بوده و شاید به دلیل فراوانی این نوع درخت در جنگلهای اطراف این ناحیه، را شیردارگاه میخواندند که به مرور زمان به شیرگاه بدل گردیدهاست. در بسیاری از نقاط مازندران مانند توسکا چال، انار جاری و کنس خابن، این نوع نامگذاری رایج بودهاست.
جنگلهای این نواحی در ۴ کیلومتری شهر شیرگاه و در مجاورت روستاهای کلیج خیل، آهنگرکلا، کتی لته، فرامرزکلا، بورخیل و ایواک و مانند دیگر نواحی جنگلها دارای زیبائیهای طبیعی بکر و زمینه مساعد برای اجرای طرحهای مختلف و متنوع توریستی است.
جنگل جوارم
محوطه پهناور جوارم در مسیر اصلی تهران به شمال کشور، در مقابل روستای جوارم و ۸ کیلومتری شمال شهر زیرآب واقع شده و در میان جاذبههای طبیعی شهرستان سوادکوه، از آمادهترین اماکن برای احداث پارک جنگلی و اجرای طرحهای گوناگون از جمله احداث استراحتگاه برای زائرین حرم امام هشتم شیعیان بهشمار میرود.
۳۰ الی ۴۰ هکتار از آن توسط سازمان جنگلها و مراتع کشور جهت اجرای طرحهای مذکور واگذار گردیده و پروژه آن نیز در موافقت نامه طرح ملی آمادهسازی، و بهسازی قطبهای سیاحتی ایران منظور شدهاست. در حال حاضر جنگل جوارم از آب آشامیدنی برخوردار بوده که این امر بهمراه فضای بسیار زیبای آن با دهها جاذبه طبیعی و جاده و راهآهن سراسری، عوامل بیتوته هزاران گردشگر را در طول سال فراهم آوردهاست.
نقاط زیبا و جنگلهای دیگر شهرستان سوادکوه عبارتند از:
جنگل کارمزد و کارسنگ در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی زیراب که علاوه بر جنگلهای طبیعی، رودخانه درههای سرسبز، دارای جنگل مصنوعی بسیار زیبائی است.
جنگل سرخکلا در ۵ کیلومتری شرق زیرآب و جاده اصلی تهران به شمال با جنگل طبیعی و مصنوعی.
جنگل پرو در ۱۵ کیلومتری غرب شهر پل سفید در مجاورت روستاهای سیمت و طالع در دهستان راستوپی و روستاهای ثیلم، پالند و اوات در دهستان ولوپی با درختان کهنسال.
جنگل چم چم در ۵ کیلومتری شمال شهر پل سفید که دارای امتیازاتی مانند عبور جاده اصلی از کنار آن بهمراه رودخانه و آبشار میباشد.
جنگل خانقاپی در ۲۵ کیلومتری شهر پل سفید و در منتهیالیه نواحی جنگلی که کوه سرخل به آن مشرف بوده و در جهت شرق و شمال شرق به جنگلهای کله و اساس مرتبط است.
جنگل پل پا در ۲۰ کیلومتری شهر پل سفید که مراتع سرسبز در ارتفاعات و بوته زارهای دامنه شرقی آن بهمراه جنگل بلوط، ون و راش بر زیبائی آنها افزوده آن را به سه قسمت مجزا تقسیم نمودهاست. این محوطه از شمال و جنوب به روستاهای کمر پشت و شورک چال محدود میگردد.
جنگل کنیجکلا در ۵ کیلومتری جنوب شهر زیرآب قرار گرفته و روستای کنیج در جهت غرب، شمال و جنوب بوسیله این جنگلهای زیبا با درختان بلندو کهنسال محصور گردیدهاست. روستاهای کلاریجان، کردآباد و کریکلا در مجاورت این منطقه واقع شدهاند.
جنگل سرخآباد در محلی به نام باغ سرخآباد، در ۲۰ کیلومتری جنوب شهر پل سفید و در دامنههای ارتفاعات ارفع کوه واقع شده و روستاهای وسیه سر، سنگ سرک و مالی دره در اطراف آن قرار دارند. این مکان علاوه برای چشماندازهای بدیع جنگلی، دارای مراتع سرسبز و آب و هوای بسیار مطبوع در فصل تابستان میباشد.
جنگل ورسک به طرف عباسآباد در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر پل سفید با پوشش گیاهی راش، بلوط و مراتع زیبا و آب گوارای چشمه گت او که از ویژگیهای این مکان میباشد.
جنگل ورسک به طرف روستای مار بمرد گرجی خیل در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر پل سفید که علاوه بر زیبائیهای جنگلی، به دلیل آب و هوا و عبور رودخانه از میان آن، همواره محل اتراق مسافران و گردشگران میباشد.
پارک جنگلی آزاد مهر در ۷ کیلومتری شمال شهر زیرآب
تصاویری از منظره زیبای شهرستان سوادکوه
هفت آبشار طبیعتی بکر در سواد کوه