بهترین جاهای دیدنی مهدیشهر سمنان

سنگسر یکی از شهرهای ایران (نام دیگر: مهدی‌شهر)، در استان سمنان است. مهدیشهر قبل از انقلاب، سنگسر نامیده می‌شد و هم‌اکنون نیز در بین عموم مردم به این نام شهرت دارد. مردم این شهر به زبان سنگسری سخن می‌گویند.

این شهر در ۱۵ کیلومتری شمال شهر سمنان واقع شده‌است و از سمت شمال با شهمیرزاد (از شهرهای استان سمنان) از سمت غرب با سرخه (از شهرهای استان سمنان) و فیروزکوه (از شهرهای استان تهران) و از سمت شرق با دامغان (از شهرهای استان سمنان) ارتباط دارد.
موقعیت جغرافیایی این شهر، ۵۳ درجه و ۲۱ دقیقه طول جغرافیایی و ۳۵ درجه و ۴۳ دقیقه عرض جغرافیایی می‌باشد[۱] و ارتفاع مرکز آن از سطح دریا ۱٬۶۳۰ متر است. گوسفند سنگسری پروارترین گوسفند جهان است بطوریکه ۶۰درصد وزن خود گوشت تولید می‌کند.

سابقه تاریخی این شهر به پیش از اسلام و حتی زمان سلسله های پیشدادی می رسد.در شاهنامه فردوسی از سنگسر که همان سگسر یا سگسار باشند سخن رفته است. در روایات ملی و حماسه های ایران نیز از سگسر و سکساران یاد شده  است. همچنین به سگساران در چندین جا از شاهنامه فردوسی اشاره شده است . از جمله رای زدن تورانیان از جنگ ایران : در فرهنگ شاهنامه ذیل کلمه سگسار آمده است « از مرز و بوهای که داهیان در آن جای گرفتند» و راجع به داهیان در ذیل کلمه سکزی می خوانیم « … داه گروهی بودند از آرین که در دشت خوارزم جای گرفتند و پس از آن در کنار جنوبی دریای خزر جایگیر شدند. از … آنان مردم بستوه آمدند. پادشاه ایران گروه داه را پراکنده ساخت . یکدسته از آنان را به زابلستان کوچانید و آنان را سکزی خواندند… و دشت خوارزم داهستان نامیده شد که مخفف آن دهستان است و اکنون به دهستان معروف است و یکدسته از گروه داه را در زمینی جای دادند در طبرستان …». به این ترتیب می توان گفت سنگسر که در نواحی جنوبی دریای خزر قرار دارد جزئی از سگسار باستانی است و سنگسری ها از بازماندگان داهیان و با مردم سیستان ( سجستان ) و خوارزمیان قدیم از یک نژاد می باشند

 

ویژگی های جغرافیایی مهدیشهر

شهرستان  زیبای  مهدیشهر از سمت جنوب به شهرستان سمنان، از سمت شمال به شهرستان ساری (مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان فیروزکوه (تهران ) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان محدود گشته است . ناحیه سنگسر تا قبل از شهریور 1320 دارای فرمانداری نظامی بود که دودانگه و چهاردانگه و نقاط دیگری از شهرستان ساری جزء آن بوده است . یادآوری می شود که در فرهنگ جغرافیایی ایران که درسال 1329 چاپ شده است  این ناحیه با حدود و مشخصات فعلی به عنوان بخش سنگسر آمده است . این ناحیه در مرداد 1386 به شهرستان ارتقاء یافت. جمعیت شهرستان مهدیشهر طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390 برابر با 42093 نفر بوده است . مساحت شهرستان مهدیشهر در حدود 1100 کیلومتر مربع می باشد. محیط شهر 139 کیلومتر است. مهدیشهر در 16 کیلومتری شمال سمنان قرار دارد. شهر زیبا و خنک شهمیرزاد  و شهر یاقوت درجزین  از جمله شهرهای شهرستان مهدیشهر است که در تابستان هر سال هزاران گردشگر رو به دیدن مناظر زیبا و درختان سر به فلک کشیده این شهرها می کشاند. در این شهرستان  معادن متعددی وجود دارد كه از جمله معادن سنگ  ساختمانی ، لاشه ،خاک نسوز ، کواتزیت ، دولومیت ، آهن ، سرب ، گچ آهک سفید ، سنگ شیشه ، معدن سیلیس و … را می توان نام برد. این شهرستان را باید منطقه ای کاملا کوهستانی بحساب آورد که در جنوب رشته کوه البرز واقع گردیده و کوهای آن عبارت است از در سمت غرب کوههای : اسپی لت (سفید لت) گل رودبار و آسب نو(آسمان لو ) که با ارتفاع 3308 متر مهم ترین آنهاست و در 11 کیلومتری مهدیشهر  قرار دارد  در سمت جنوب غربی کوههای : مهراب ،سفید آب ،کلیاب ، کچ و بستانه (2160متر) در شمال غربی کوههای : دربند ، نهرد، مرغک ، سیاه دره ، شیرقلعه ، بشم و نیز گردنه بشم در 15 کیلومتری و گردنه چاشم در 14 کیلومتری در شمال کوههای شیخ رضا ، سیاه کوه و همچنین بلندترین قله ی این شهرستان ، نیزوای چاشم است که با ارتفاع 3810 متر در شمال شهرستان مهدی شهر خودنمایی می کند. از نظر توپوگرافی این منطقه کاملا کوهستانی است و دارای پوشش گیاهی از جمله : گز، تاغ ، کنار، کور، سمر ، کرت ، کوهنک و بنه ، خارشتر ،اسپند، سریش ، ارس ، کاروانکش شور و چرخک است . از شهر شهمیرزاد به طرف حاشیه شمالی ، پوشش به صورت درختان سوزنی برگ ، به ویژه ارس ، سرو درختچه زرشک نمایان می شود. در منطقه شهمیرزاد گیاهان خودرو شامل گون ، درمنه ، گیاهان تیره گندمیان ، نعناییان و تیغ های کنگر مانند اسپند ، گل قاصدک ، بومادران ، کاسنی ، گزنه و گل سرخ وحشی (نسترن ) به وفور دیده میشود.مهم ترین محصولات این شهرستان عبارتند از : غلات (گندم  و جو ) علوفه (یونجه و اسپرس) گردو و آلو در شهمیرزاد و انار ، انگور و زرد آلو در شهر  درجزین ، جانوران و پرندگان این شهرستان عبارت اند از : بزکوهی ، آهو، قوچ ، میش ، پلنگ ، یوزپلنگ ، روباه ، خرس ، گراز ، کفتار ، گربه وحشی ،گرگ ، شغال ، خرگوش ،کبک ، عقاب ، شاهین ، بادخور ، قمری ، تیهو ، فاخته ، بلبل ، قرقاول …

اماكن تاریخی و جاذبه های دیدنی شهرستان مهدیشهر

درجزین مهدیشهر

درجزین یا درگزین یکی از شهرهای شهرستان مهدیشهر است.این شهر بخاطر عبور آب چشمه گل رودبار و داشتن چند قنات از آبادانی خوبی برخوردار است و زمینه‌های توسعه کمی و کیفی را دارا است. برخی از میوه‌جات آن مانند زردآلو و انار مشهور است. درجزین در استان به انارستان های پربار و سرسبز معروف و به شهر یاقوت سرخ کویر شهرت دارد.

 

شهمیرزاد

شهمیرزاد از شهرهای زیبا و خنک شهرستان مهدیشهر است که سالانه هزاران گردشگر را برای بازدید از مناظر زیبا و درختان سر به فلک کشیده به این شهر می کشاند. این شهر دارای جاذبه های طبیعی بسیار زیبا و محصولات متنوع كشاورزی و … است كه برخی از این محصولات مانند گردو و آلو دارای اهمیت صاداراتی و شهرت بین المللی هستند. بزرگ ترین باغ گردوی جهان با وسعت 700 هكتار نیز در این شهر واقع شده است.بناهای تاریخی مانند “شیرقلعه”،”قلعه شیخی” و “د‍ژوهل”(یكی از كانونهای مهم اسماعیلیان)بر جذابیت این منطقه افزوده است.شهمیرزاد در 6 کیلومتری شمال مهدیشهر واقع شده است.در سفر سال 1386 هیات دولت به استان ، شهمیرزاد به عنوان شهر نمونه گردشگری بین المللی معرفی و تصویب شد.

 

ملاده زیبا سمنان

روستای ملاده از توابع شهرستان مهدی‌شهر در 66 کیلومتری شمال مرکز شهرستان  واقع شده است. آب‌و‌هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و پربرف است.از جاذبه های تاریخی آن می توان به خانه ابراهیم خان در روستا اشاره کرد.این مجموعه شامل دو عمارت بوده که در یک باغ مصفا ساخته شده شامل  خانه ابراهیم خان در قسمت غربی و دیگری قراولخانه یا عمارت کلاه فرنگی در قسمت شمال شرق می باشد.

عمارت و شكارگاه ملاده مهدیشهر  

در روستای سرسبز و خوش آب و هوای ملاده دو عمارت بزرگ و كهن و زیبا وجود دارد كه در دو سمت شرق و غرب همدیگر و به فاصله حدودا 40 متر به موازات یك دیگر و با مالكیت جداگانه قرار گرفته اند . معماری ساختمان های مذكور بسیار زیباست نوع گچ بری روی دیوارهای اتاق ها و ایوان ها ساخت تاق نماها روی دیوار و در برخی جاها نقاشی های زیبای دیواری و نیز ایجاد شومینه های كوچك به آن جلوه ای خاص داده است . مصالح اصلی بنا خشت و آجر و نمای آن آجر و گچ است . هر یك از این دو ساختمان دو طبقه و دارای تعداد زیادی اتاق و راهروی مربوط به اتاق ها و طبقه فوقانی است . یكی از این ساختمان كه به خانه ابراهیم خان نیز معروف است دارای یك حیاط بزرگ با درختان فراوان و متنوع است و سر در اصلی این ساختمان ها از جنس چوب است . درهای این دو ساختمان به فاصله چند متر مقابل هم قرار دارند . این بناها در سال 1287 قمری به همت ابراهیم خان حاكم دودانگه و چهاردانگه برای سكونت شخصی احداث شد. پس از ابراهیم خان پسرش اسماعیل خان در آن زندگی می كرد و به علت كشته شدن او بازماندگان ایشان از آن محل كوچ كردند و خانه را غیر مسكونی باقی گذاشتند. در حال حاضر سرپرستی این ساختمان ها به عنوان آثار باستانی به عهده سازمان میراث فرهنگی استان بوده و محل بازدید گردشگران است .

 

موقعیت روستای ملاده از توابع شهرستان مهدیشهر با مختصات جغرافیایی 53 درجه و 24 دقیقه طولی شرقی و 36 درجه 2 دقیقه عرض شمالی در شمال شهرستان مهدیشهر واقع شده است . ملاده از مسطح دریا 1770 متر ارتفاع دارد . آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و پربرف است . فاصله روستای ملاده تا مركز شهرستان مهدیشهر 66 و تا مركز استان سمنان 84 كیلومتر است . رودخانه سفید رود كه در زبان محلی سنگسری آن را اسپی رو می نامند در شمال روستا جریان دارد. نام این روستا در گذشته های دور ایوك بوده است . در منطقه دو دانگه چار طایفه جوش جولاسادات و ملا زندگی می كردند. پس از مهاجرت و اسكان گروهی از طایفه ملا به روستای ایوك نام ایوك به ملاده تبدیل شد. در منطقه شمالی روستای ملاده ییلاقات زیبایی چون سنگ چشمه و… جنگل معروف افرا مرتبط با جنگلهای شمال قرار دارند. درختان بلوط نارون افرا و راش در این جنگل قد برافراشته اند. در ناحیه جنوبی روستا نیز انبوهی از درختان ارس كوهی و تپه ها را پوشانیده اند. آرامگاه بی بی طیبه در ورودی روستا واقع شده است . مردم روستا بی بی طیبه را دختر حضرت موسی بن جعفر(ع ) می دانند. روستا دو باب آسیاب آبی قدیمی داشته است كه هنوز آثاری از آن به جا مانده است . راه دسترسی از مركز شهرستان مهدیشهر تا روستای ملاده بصورت آسفالته بوده و مسافرین و گردشگران زیادی از این مسیر جهت بازدید چشم اندازها و رودخانه ها و عمارت قدیمی و زیبای ملاده بازدید می نمایند.

پرور سمنان

منطقه نمونه گردشگری “پرور”در 46 کیلومتری شمال مهدیشهر واقع شده که به عنوان منطقه حفاظت شده “پرور” شناخته شده است.این منطقه در روستای پرور و در کوهپایه های البرز شرقی جای گرفته است. جنگلهای زیبای اورَس (سرو كوهی)، مراتع سر سبز و جنگلهای درختان پهن برگ به همراه تنوع بی نظیر حیات وحش، سیمای جذاب و بی نظیری به این منطقه بخشیده است. امامزاده سید تاج الدین،حمام وگورستان پرور از مهمترین آثار تاریخی این روستا بوده و از دیگر جاذبه های این منطقه می توان به عشایرو ییلاقات آن اشاره نمود.

 

 

منطقه حفاظت شده پرور

منطقه حفاظت شده پرور در شهرستان مهدیشهر كه از طبیعت شگرف برخوردار است مردمان غیوری را پرورانده است . با استان مازندران هم مرز می باشد كه به لحاظ واقع شدن در میان دو اكوسیستم بیابانی و جنگلی می توانیم جلوه های بسیار بدیع را در آن بیابیم كه از یك منظر می توان آن را یكی از شاهكارهای خلفت بنامیم . سیمای كلی منطقه حفاظت شده پرور كوهستانی بوده و دارای 64563 هكتار است و مهمترین گونه جانوری از رده پستانداران كل وبز ـ خرس قهوه ای ـ پلنگ ـ آهو و انواع گربه های وحشی از جمله گربه پالاس و از رده پرندگان هم می توان به كبك دری و انواع پرندگان شكاری از جمله دلیجه اشاره كرد. گیاهان جنگلی منطقه برور تقریبا مشابه رودبارك بوده و از تكرار خودداری می شود. گردشگران و مسافران مسیر پرور كه به منطقه حفاظت شده جهت تفریح و استراحت می روند و یا از مسیر جلوی عبور می كنند با دیدن شكار و طبیعت حظ بصر می نمایند. منطقه حفاظت شده صیدوا هم وابسته به پرور است پرور مردمانی مهمان نواز دارد و اكثریت آنان عشایر و دامدار هستند و شاكله دامداری پروریها با دامداری عشایر سنگسر نزدیك است و از قدیم الایام تاكنون با هم روابط حسنه شغلی دارند. منطقه پرور هم مكان مستعدی است برای كار آفرینان كه علاقمند به گردشگری می باشند.

رودبارک مهدیشهر

منطقه رودبارک در شمال شهرستان مهدیشهر واقع شده و دارای پوشش گیاهی و جنگل مشجر به مساحت  8060 کیلومتر می باشد. جنگل رودبارک در مسیر راه  مهدیشهر به شهمیرزاد به فولادمحله و در84 کیلومتری شمال شرقی سمنان قرار دارد.واقع شدن این جنگل در ارتفاع باعث شده که از چشم انداز زیبایی برخوردار شود. این جنگل دارای تابستانهای خنک و دلچسب در سایه درختان سر به فلک کشیده بلوط و راش و همچنین زمستانهای برفگیر و سفیدپوش می باشد. این منطقه به دلیل وجود گونه های گیاهی متعدد  و همجواری با منطقه حفاظت شده پرور دارای گونه های متفاوت و پراهمیت جانوری از جمله کل ،خرس قهوه ای، بز و… و پرندگانی نظیر کبک،قرقی و عقاب و کرکس است.این جنگل از مناطق نمونه گردشگری محسوب شده که خستگی راه را برای مسافران و گردشگران از بین برده و خاطری خوش را برای آنان به همراه دارد.

 

دربند

«دربند» منطقه سرسبز کوچکی است که در حدفاصل مسیر مهدیشهر به شهمیرزاد واقع شده و مهمترین قابلیت گردشگری آن، آب و هوای مطبوع، طبیعت بکر و غار دربند است. موقعیت دربند و نزدیکی آن به شهر مهدیشهر، موجب شده تا این منطقه جهت توسعه شهری مورد توجه قرار گیرد.از این رو مراکزی چون: دانشکده روانشناسی مهدیشهر،بیمارستان 85 تختخوابی مهدیشهر،تالار بین المللی و هتل دربند، مجتمع تفریحی_اقامتی کارگران کشور – مجتمع آموزشی بنیاد مسکن  و…. در منطقه احداث شده اند. این منطقه دارای جاذبه‌های گردشگری می‌باشد که غاردربند، دیوار صخره نوردی سنگسرسل، مناظر سرسبز و زیبا و چشمه سارهای روان نمونه‌ای از آن است. دربند  مهدیشهر علاوه بر گردشگری، از اهمیت کشاورزی نیز برخوردار است. گردو، آلو، سیب و صیفی جات گلخانه ای، از مهمترین محصولات منطقه دربند است.

غاردربند

غار دربند مهدیشهر با 140 میلیون سال عمر دومین غار آهكی بزرگ در ایران اس . غار  دربند در ارتفاعات شمالی بین راه مهدیشهر – شهمیرزاد درست ، غرب جاده در بدنه کوه کمرد مقابل آبادی دربند واقع شده است. دهانه غار در کمرکش کوه سنگی و زیبایی به نام لهرد رو به مشرق قرار داد و دره وسیع و سرسبز دربند زیرآن گسترده شده است . مدخل ورودی به عرض 75/2 و ارتفاع آن 30/1 متر است پس از عبور از دهانه و مدخل غار، وارد دالانی به طول 24 متر و عرض متوسط سه متر می شویم و این دالان به تدریج کوتاه می شود تا که به دهانه ای به ارتفاع 80 سانتیمتر میرسد. پس از عبور از دهانه مذکور وارد غارمیشویم . وضع داخلی غار نسبتا ساده و بدون پیچ و خم است . فضای غار به صورت تالاری بیضی شکل است به طول91 متر که عریض ترین قسمت آن 36 متر و بلندترین نقطه سقف آن 20 متر است.

 

جمعیت مهدیشهر

به گواهی آمارهای سرشماری، مهدی‌شهر شهری کاملاً مهاجرفرست بوده‌است، بطوری که جمعیت آن از ۱۴۵۰۰ نفر در سال ۱۳۲۹ به ۹۱۰۱ نفر در سال ۱۳۳۵ کاهش یافته‌است. این شهر در سال ۱۳۳۵ سومین شهر پرجمعیت استان سمنان بوده‌است که به تدریج به جایگاه پنجم تنزل پیدا کرده‌است.

اما با فعال شدن صنعت در این شهر، مجدداً از سال ۱۳۵۵ روند رشد جمعیتی ادامه می‌یابد بطوری که هم‌اکنون رشد جمعیت سنگسر ۲/۳ درصد است.

در سرشماری ٩۵ مشخص شد شهرستان مهدیشهر ۴٧ هزار و ۴٧۵ نفر جمعیت در ١۵ هزار و ٢٢۶ خانوار دارد که شامل ٢٣ هزار و ٨۴۴ نفر مرد و ٢٣ هزار و ۶٣١ نفر زن و ۴١ هزار و ۶٧٣ نفر جمعیت شهری و ۵ هزار و ٨٠٢ جمعیت روستایی است.

منطقه چاشم

 منطقه گردشگری « چاشم » مهدیشهر 

روستای نمونه گردشگری چاشم در شهرستان مهدیشهر با مختصات جغرافیایی 53 درجه و 15 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 53 دقیقه عرض شمالی در فاصله 30 كیلومتری از مركز شهرستان مهدیشهر واقع شده است . ارتفاع این روستا از سطح دریا 1760 متر است . چاشم به دلیل واقع شدن در ناحیه كوهستانی دارای آب و هوایی سرد و ییلاقی است . بارش های زیاد یخبندان طولانی و شروع زودهنگام سرما در فصل زمستان از ویژگی های اقلیمی روستا به شمار می رفته . و به زودی در آن پیست اسكی ایجاد خواهد شد. روستای چاشم در منطقه ای واقع شده است كه از قدمت دیرینه ای برخوردار است . اقوام مهاجر هنگام ورود به فلات ایران ناگریز به گذر از بلندی های البرز بودند و یكی از گذرگاه های آنان تنگه خطیر كوه بوده است در این منطقه كوهایی كشف گردیده مردگان درون آنها با تمامی لوازم شخصی دفن شده اند . تاریخ این گورها به 750 تا 800 سال پیش از میلاد مسیح می رسد . این كشفیات نشانگر آن است كه منطقه ایی كه روستای چاشم نیز در آن واقع گردیده است از گذشته های دور سكونت گاه اقوام مهاجر بوده است در گذشته چاشم به نام میرچشمه خوانده می شد تا ورود سادات به این روستا و ماجرای علویان عربستان چاشم به سید آباد نیز معروف گشت و در حال حاضر سید آباد قسمت شمالی روستای چاشم است .

 

آرامگاه های امامزاده ابوالقاسم . امامزاده مهدی مقبره سید زین العابدین نبوی و مقبره آقا سید سلیمان عمادی از بناهای مذهبی و تاریخی روستای چاشم محسوب می شوند و مورد احترام مردم روستا هستند. كوه نیزوا شهرستان مهدیشهر با ارتفاع 3810 متر كه در شمال روستای چاشم قرار دارد از شكوه و عظمت خاصی برخوردار است و همواره كوهنوردان و دوستداران طبیعت را به سوی خود جذب می كند. دشت ها و نواحی تفرجگاهی آبمند چالدشت چالار لاكولا روزبه كلوچاله و آسرون و جاشلویار و در مجموع ییلاقات (خیل ) عشایر سنگسری به ویژه در بهار و تابستان هنگامی كه سرشار از گل های رنگارنگ و چمنزار می شوند جلوه های متنوعی از زیبایی های طبیعی را به نمایش می گذارند. از نكات قابل ذكر در بلندای مناطق شمالی مهدیشهر مثل ییلاقات عشایر سنگسری در اطراف خوره ـ جاشلویارـ آسوران ـ اورپلنگ این است كه قله دماوند پایگاه دیگر عشایر ایل سنگسر به خوبی دیده می شود.  روستای چاشم  در پای قله كوه “نیزوا” قرار دارد،”چاشم” روستایی پایكوهی است و آب آن از چشمه و قنات تامین می شود. مهم ترین جاذبه گردشگری این منطقه، ارتفاعات زیبا و چشم نواز نیزوا، وجود امكان تفریح زمستانی در منطقه، چشمه روزیه، وجود تپه های باستانی، امامزاده ها و … است.

موزه عشایر ایل سنگسر

در این موزه ابزار و وسایل زندگی و صنایع دستی ایل سنگسری، وسایل كار و زیور آلات زنان سنگسری به نمایش درآمده است.

محوطه باستانی خرند

این محوطه باستانی به دلیل نزدیكی به روستای “خَرَند” به این نام معروف شده است.این محوطه در اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول قبل از میلاد محل استقرار اقوام مختلف بوده است.

امامزاده قاسم زیارت

این بنا در شمال مهدیشهر در منطقه زیارت مهدیشهر واقع است و ظاهرا متعلق به فرزند امام هفتم (ع) می باشد. بنای بقعه شامل چند اتاق و دالان تو در تو و گنبد و ایوان و صحن است . راهروی ورودی به حرم دارای شش چشمه بزرگ و دو سکوی طویل در طرفین است که قبور بزرگان  محل در آنها واقع است . در نمای داخلی اتاق جلویی حرم در وسط اضلاع شمالی و جنوبی آن دو طاقنمای بزرگ با گچبری های جالب و رنگین دیده می شود. برنمای داخل گنبد و اطراف آن گچبری و نقاشی های ارزنده ای جلب توجه می کند. این اتاق  بوسیله یک در چوبین کنده کاری شده بسیار زیبا به حرم یا  به قسمت اصلی بقعه راه می یابد. در حد فاصل کاسه گنبد و ساقه دو ردیف قطاربندی آجری نامنظم به زیبایی در کنار هم قرار گرفته اند. ایوان امامزاده رو به مغرب و مشرف به صحن وسیعی است که 5 متر بلندی دارد و گنبد اصلی بقعه دارای ساقهای ده ضلعی به ارتفاع 40/2 متر از آجر است.

حسینیه المهدی مهدیشهر

ساخت بنای حسینیه المهدی به پیش از انقلاب باز می‌گردد. ساختمان حسینیه طوری طراحی شده که تقریبا از تمامی نقاط شهر قابل تماشا است و در هنگام شب منظره ای رویایی به خود می گیرد. قرارگیری آن بر تپه ای مرتفع و اشراف کامل آن به شهر و شهرکهای اطراف باعث شده مراسم مهمی همچون نماز جمعه در این مکان برگزار گردد. همچنین در طرح آینده این مکان پیش بینی شده است محوطه این بنا مسقف و به عنوان مصلی مورد استفاده قرار می گیرد. این بنا دارای گنبدی عظیم به رنگ آبی و دومناره میباشد.

هتل سنگسر

هتل سنگسر از بناهای با معماری مدرن شهرستان مهدیشهر می باشد. این ساختمان مجلل بر روی تپه های منتهی بر کوه های شمال غربی مهدیشهر بنا شده و نمای بسیار مناسبی به این شهر داده است . پایه گذاری این ساختمان در سال 1352 خورشیدی به وسیله یکی از سرمایه داران معروف سنگسری به عنوان منزل مسکونی و محل پذیرائی مهمانان وی انجام گرفت و درسال 1357 خوشیدی به پایان رسید و هم اکنون به عنوان هتل از آن بهربرداری می‌گردد.

شیرقلعه شهمیرزاد

آثار این قلعه تاریخی در سه کیلومتری شمال غرب شهمیرزاد و در دره شیخ چشمه سر بر فراز کوهی بلند و مرتفع قرار دارد که به نام قلعه شیخ چشمه سر معروف است . تاریخ بنای قلعه به پیش از تاریخ می‌رسد. هرچند مانند بیشتر قلعه های ایران مدتی پناهگاه اسماعیلیان در قرن 6و7 هجری بوده است. این قلعه دارای طرحی منظم نیست و بالطبع در پستی و بلندی های کوه ساخته شده است. در چهار گوشه قلعه چهاربرج مدور دیده می شود. درساخت دژ از سنگهای صخره ای همان کوه استفاده شده . در ورودی قلعه از سمت جنوب بوده که امروزه بصورت مدخل بسیارکوتاهی از قلعه سنگهای صاف و کوچک دیده  می‌شود.

 

کافر قلعه

در جنوب شهر تاریخی مهدیشهر برروی قله کوه آثار قلعه ای بسیار کهن که از سنگ ، گچ و ساروج دیده میشود. این قلعه که مربوط به ایرانیان قبل از اسلام بوده کافر یا قلعه گبرها نام دارد. این قلعه تاریخی مانند قلعه های دیگر کومش در سیر ادوار تاریخ مورد استفاده اقوام و طوایف مختلف قرار گرفته است . فرقه باطنیان (اسماعلیان ایران ) از این قلعه به عنوان یک پناهگاه مهم استفاده نموده اند. مناطق گردشگری عمارت خیل خان – هیکو – ده صوفیان – فولاد محله – چشمه روزیه – جنگل فینسک – چاشم – برج چاشم – آبشار اوبن – و امامزاده های متعدد در شهرستان مهدیشهر از جمله زیبائیهای این شهرستان میباشد

 صنایع دستی مهدیشهر

صنایع دستی این شهرستان  که غالب آن حاصل هنر زنان منطقه بوده شامل قالیبافی،پلاس  ، نمدبافی،گلیم ، جاجیم بافی وهمچنین بافتن پارچه های کمابیش ظریف مانند چادر ،برک ،شال ریا ، مقنه ، تیرمن   کلاه ها ی پشمین و نمدی ،سرگیرا(چادر بانوان)،مکئنه(سرپوشه)، کژین شئوی (تنپوشه)،فراخ شئوال(دامن)، پارچه های  ظریف ابریشمی (کژین)اشاره کرد.نوعی صنعت زرگری و ملیله کاری که حاصل آن زیور آلاتی ازجنس طلا و نقره به نام چنگوم،کودبندو … میباشد را می توان نام برد. ضمنأ فرش دستباف مهدیشهر از جایگاه ویژه ای در کشور و در سطح بین المللی برخوردار است .فرش دستباف مهدیشهر در نمایشگاه فرش دست باف در آلمان در سال 1372 مقام جهانی را کسب نموده است.صنایع دستی و گلیم بافی و جاجیم بافی ساخته که در این خطه از شهرت عالی و جهانی برخوردار است که با حضور در نمایشگاهها بین المللی توانسته است رتبه های افتخار آفرین را کسب نماید.

 

سوغات شهر مهدیشهر (لبنیات سنگسر )

عشایر سنگسری در استفاده از شیر گوسفند مهارت خاصی دارند و انواع لبنیات و منحصر به فرد خود را از آن تهیه میکنند که تعداد این لبنیات به بیش از 32 نوع می رسدکه مهمترین آنها ماست، آرشه،دوغ خورش ،ماست چکیده ،کره ، پنیر، چیک کو توک ، مامایی وو، سزمه و … می باشد.

از دیگر سوغات  مهدیشهر فرش   دستباف ،جاجیم ،پلاس قلیچه ابریشمی و …می باشد.فولاد محله فولاد محله شهرستان مهدیشهر یكی از آبادیهای رو به رشد و قابل توسعه و دارای شهرك صنعتی می باشدتبدیل این مركز دهستان به شهر از آرزوی مردم این دهستان و مردم مهدیشهر می باشد فولاد محله دارای چشم اندازی زیبا و باغات و كشتزارهای با صفا می باشد كه اخیرا بعضی از ییلاق پسندان نسبت به احداث خانه های ویلایی و سكونت تابستانه اقدام نموده اند با توجه به اینكه فولاد محله در محور اصلی جاده مهدیشهر ـ ساری قرار دارد توسعه آن با انحای مختلف از جمله ردیف منطقه گردشگری قرار گرفتن دور از انتظار نمی باشد.

 

منطقه زیبای خطیر كوه

منطقه زیبای خطیر كوه در شهرستان مهدیشهر در موقعیت عرض جغرافیایی 35 9 و طول جغرافیایی 53 10 در كره زمین واقع شده است . با بررسی و مطالعه موقعیت سیاسی و جغرافیایی منطقه خطیر كوه در دهه های گذشته متوجه می شویم شهر سنگسر سابق و توابع فرمانداری نظامی سنگسر از جمله روستاهای خطیر كوه قبل از سال های 1300 جز ء استان تهران واز سال 1300 تا 1338 جزو استان مازندران بوده اند و با تشكیل فرمانداری سمنان سنگسر سابق به فرمانداری كل سمنان الحاق پیدا كرد و روستاهای خطیر كوه جز مازندران گردیدند اما از سال 1367 به بعد مجددا از توابع  شهرستان مهدیشهر گردیده است . با مطالعه و قدمت نام و نشان روستاهای منطقه خطیر كوه در جغرافیای ایران استان (تهران مازندران و سمنان ) به آن پرداخته شده یكی از دلایل شكل گرفتن سایر روستاهای خطیركوه در حاشیه رودخانه كبیر وجود آب رودخانه كبیر جهت كشت و كار و امكان كسب و كار بهتر به دلیل تردد بازرگانان و موقعیت آب و هوایی مناسب تر در ایام سرد سال در كنار رودخانه بوده در گذشته مردم منطقه روستاهای حاشیه رودخانه كبیر را كمروروار می گرفتند كه در سال های بعد با پرجمعیت شدن هر كدام نامی به خود گرفته اند كه امروزه روستاهای منطقه خطیر كوه به نام های كمرود –  زرشك دره – بندبن  – پاقلعه  – رودبار و لردشهرت دارند.

 

منطقه خطیركوه به سبب موقعیت سوق الجیشی در طول تاریخ از حساسیت و اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است . در دره ای از البرز مركزی واقع شده كه از شمال به شهرستان سواد كوه و از جنوب به مركز شهرستان مهدیشهر و از مشرق به شهرستان ساری و از مغرب به استان تهران – شهرستان فیروزكوه محدود است . راستوپی نام رودی است كه از شمال كوه های خطیر كوه سرچشمه می گیرد كه امروزه سرچشمه آن به روزیه معروف است كه پس از پیوستن چند شاخه فرعی چون رود سرخاب و دلاور رو به شمال جریان می یابد. این رود پس از عبور از شهر پل سفید در دوراهی آزاد مهر شاخه ولوپی از سمت چپ به آن می پیوندد و پس از این به نام تالار به سوی دریای خزر جریان می یابد.

عشایر ایل سنگسری

سنگسری ها شاخص ترین کوچندگان دامنه های البرز هستند . آنها طولانی ترین مسیر کوچ جهان را طی می کنند به طوری که فاصله ی دورترین نقطه ی ییلاقی و قشلاقی آنان به بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر می رسد. – برنارد هوکارد محقق مشهور اروپایی نیز معتقد است عشایر ایل سنگسری طولانی ترین مسیر کوچ رو جهان را دارا هستند .سیاه چادر عشایر سنگسری که “گوت” نام دارد منحصربه‌فرد است و از ساختار ویژه ای برخوردار است . تقسیمات داخلی سیاه چادر سنگسری همسان معماری ایرانی است .

 

پلاس سنگسری کف آن را مفروش و دیوارهای نقش دار، فضای داخل چادر را به محل میهمانان، خانواده و آشپزخانه تقکیک می کنند . دست بافته ها و آویزه های بسیاری که دارای نقش و رنگ هستند در داخل چادرها کاربرد دارند. عشایر ایل سنگسری از شیر گوسفند و بز ، 35 نوع محصول لبنی تولید می کنند. همچنین آنان در تولید نوعی شکلات محلی به نام چیکو تبحر خاصی دارند . چیکو و روغن زرد  ( آرشه ) که ماحصل تلاش عشایر سختکوش ایل سنگسر است، بخشی از سوغات مهدیشهر را تشکیل می دهد .امروزه بخش هایی از مراتع استان های سمنان، تهران، قزوین، قم، مرکزی، مازندران، گلستان، گیلان، خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی، و اصفهان همچنان در اختیار عشایر ایل سنگسر قرار دارد .شهر مهدی شهر (سنگسر)، مرکز شهرستان مهدیشهر، خاستگاه ایل سنگسری است که خانوارهای عشایری از اواخر شهریور تا اواسط خرداد ماه در آن سکونت دارند