بنر هدر

جاذبه های گردشگری شازند| بهترین دیدنیهای شازند استان مرکزی

نویسنده:

حسین یوسفی

در تاریخ:

باورکردنی نیست این همه جاذبه های گردشگری طبیعی در شهر استان مرکزی ، شازند جدا از جاهای دیدنی تاریخی دارای دیدنیهای طبیعی مانند چشمه های خروشان و طبیعت های بکر می باشد.

شازَند (یا شاه‌زنده و که اوایل انقلاب مدت کمی به نام آزادشهر هم نامیده شد) یکی از شهرهای استان مرکزی در کشور ایران است. در لغت‌نامهٔ دهخدا در شرح این شهر آمده‌است: «همان ادریس آباد سابق است. نام ایستگاه راه‌آهن میان سمنگان و نورآباد است که در ۳۵۴ هزارگزی ایستگاه راه‌آهن اراک واقع است. کارخانهٔ قند شاهی به سال ۱۳۱۵ ه‍.ش به علت مساعد بودن آن ناحیه برای کشت چغندر به این محل منتقل شد.

علت نامگذاری این شهر به شازند به دلیل وجود کوهی بوده‌است که زرتشتیان باور داشته‌اند کیخسرو به‌همراه پهلوانان نامی آن در آن کوه مخفی شده‌اند. از این رو این کوه را شاه زنده یا شاه زند نامیده‌اند؛ و شهر شازند هم که در آغاز ادریس‌آباد بوده‌است از روی این کوه نامگذاری کرده‌اند.

سراب عباس‌آباد ، سراب بلاغ ، پارک تپه سنگی محلهٔ ازنا و پیست اسکی هندودر از گردشگاه‌های شازند هستند. دیگر مناطق دیدنی این شهر را می‌توان مقبره ارمنیان و کلیسای آنان و همچنین بقعه سهل بن علی است که زیارتگاه این منطقه است نام برد.

شهر شازند دارای چهار منطقهٔ اصلی است که شازند، نوبنیاد، ازنا و کلاوه نام دارند. با گسترش بیشتر شهر مناطق تازه‌ای نیز به آن افزوده شده‌اند. مردم شازند بیشتر به زبان فارسی گفتگو می‌کنند و ترک زبانان نیز در اکثر مناطق شهرستان پراکنده‌اند.

از مشاهیر این شهر درگذشته می‌توان به شیخ عباس مدرس (مشیدی یا ادریس آبادی) اشاره کرد که از بنیان‌گذاران حوزه علمیه اراک بوده و امام خمینی هم از شاگردان ایشان در حوزه علمیه اراک بوده‌است.

روستای رضا آباد سربند

روستای رضاآباد در ۸۰كیلومتری جاده ی اراك -بروجرد واقع شده و از روستاهای بخش سربند شهرستان شازند استان مركزی می باشد .این روستا قدمتی حدود چهارصد ساله دارد.در بهار دشتهای سرسبز وخرم این دیار كهن روح هر بیننده ای را با نسیم خنك بهاری نوازش می دهد وعطر گلهای بهاریش جان را روح تازه ای می بخشد. روستای رضاآباد با طبیعت زیبا و چشمه‌سارهای بسیار محلی بکر برای گردشگران فراهم کرده است در دامنه ارتفاعات ویل آب(ویلو) و ویلک در منطقه ییلاقی روستای رضاآباد از توابع شهرستان خمین چشمه سارهای فراوانی وجود دارد این چشمه‌ها از بریدگی و شکاف صخره‌ها به بیرون جاری است و جلوه‌ای زیبا و بکر را به این روستا و منطقه بخشیده است آب این چشمه‌ها برای مزارع کشاورزی پایین دست روستای قلعه آشناخور استفاده می‌شود سراسر صخره‌ها و ارتفاعات بالای چشمه‌ها پوشیده از بوته‌های گون و گل‌های وحشی است که مورد علاقه و بازدید مردم این سرزمین و کسانی که برای تفریح و گردش به این منطقه می‌آیند، قرار دارد شقایق وحشی، گل‌های لاله واژگون و بوته‌های سوسن و سنبل در فصل بهار چشم انداز بسیار زیبایی به ارتفاعات اطراف چشمه می‌دهد .

سراب عباس آباد شازند

همزمان با گرم شدن تدريجی هوا و درآغازسال جديد، سراب عباس آباد شازند به عنوان منطقه نمونه تفرجگاهی، پذيرای بسياری از مردم و علاقه مندان به طبيعت است.
سراب عباس آباد در شرق شهر شازند، و در دامنه شمالی رشته کوه راسوند قرار دارد. ميزان آبدهی اين چشمه بطورمتوسط حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ ليتر در ثانيه است وارتفاع آن ازسطح دريا ۱۹۰۰متر می باشد.

اين چشمه از جمله چشمه های ‘کارستيکی’ است که در دامنه رشته کوه های راسوند واقع شده و از آب آن برای کشاورزی و شرب روستاها و مناطق اطراف استفاده می شود.
چشمه عباس آباد بخاطر نزديکی با شهر شازند، مکان مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت اهالی اين شهر و ساير مردم استان مرکزی و کشور است.

امامزاده عبدالله سورانه

امامزاده عبدالله ابن احمد روستای سورانه در ۷ کیلومتری شهر شازند و ۴۵ کیلومتری جنوب غربی شهر اراک، در دل کوهپایه های قله سر به آسمان کشیده شهباز بلندترین قله استان مرکزی واقع شده است.
این امامزاده به علت دارا بودن آب و هوای مساعد و فضای مناسب در فصول گرم و معتدل، هر ساله در ایام تعطیل پذیرای زائران زیادی از سراسر شهرستان و استان میباشد.
این بقعه در دامنه سرسبز و در مجاورت یک چشمه سار طبیعی قرار دارد و به زبان محلی به این موقعیت قبه چشمه میگویند و بنای پیشین بقعه از خشت و گل بوده و بنای فعلی از آجر و آهن است. در ضریح مربع شکل زیارتگاه، قبر منور قرار گرفته است.

اداره کل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی در یک برشور کوتاه که درباره این امامزاده منتشر کرده آورده است: در زندگی نامه و شرح حالی که بر پوست آهو نوشته شده است و از بروجرد نزد آیت العظمی حاج آقا حسن فرید محسنی آورده اند آمده است؛«سهل بن علی با هفتاد و دوتن از ارحام و اقارب در این منطقه به پیکار با دشمن پرداخته اند. بنابراین امامزادگان مدفون در آستانه در همان نقطه به شهادت رسیده و برخی از این بزرگواران با بدن مجروح تا جای ممکن راه پیموده و در مسافتی دورتر از اردوگاه اسیر تیغ بیداد خصم شدند.
با عنایت به موضوع فوق باید انگشت اشاره ای به این مقوله داشت که امامزاده عبدالله از هفتاد و دو تن ارحام و اقوام سهل بن علی بوده و توانسته تا این مقدار مسافت اندکی که بین آستانه و سورانه وجود دارد خود را از دشمن دور ساخته و در نهایت توسط دین به دنیا فروختگان به شهادت رسیده است.

روستای سرسختی علیا

سرسختی علیا روستایی است از توابع شهرستان شازند در استان مرکزی که از نظر جغرافیایی در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی اراک و ۱۲ کیلومتری جنوب شازند واقع شده است. طبق عکسهای ماهواره ای، روستای سرسختی علیا در عرض جغرافیایی ۵۰ دقیقه و ۳۳ درجه و طول جغرافیایی ۲۱ دقیقه و ۴۹ درجه واقع است و ۲۱۱۰ متر ارتفاع از سطح دریا دارد. از سوی دیگر روستای سرسختی علیا در ۴ کیلومتری شهر مذهبی- زیارتی آستانه علوی قرار گرفته و یکی از روستاهای آباد و خوش آب و هوای این منطقه در تمام فصول می باشد. شغل اهالی این روستا کشاورزی، باغداری و دامداری است،این روستا دارای فرهنگ غنی و پایدار و دارای آداب و رسومات کهن و قدیمی و ریشه دار بوده بطوریکه مردم به مبانی سنتی و مذهبی و دینی بسیار پایبند هستند. این روستا دارای ۵ باب مسجد است که در هر یک از این مساجد فعالیت های ویژه ای از جمله صندوق قرض الحسنه، کانون فرهنگی- هنری، کتابخانه و خانه قرآن روستایی انجام می شود و به فضل الهی دارای فعالیت های خوبی هم می باشد که مورد استقبال فراوان مردم روستا قرار گرفته است. این روستا از نظر میراث فرهنگی و منابع طبیعی هم دارای استعدادهای مثبتی است که در ایجاد جایگاه های توریستی و گردشگری داخلی و خارجی بسیار موثر می باشد و باعث رونق اقتصادی منطقه می گردد. زبان عموم مردم روستا یکی از لهجه‌های محلی زبان لری است. از این لحاظ که روستای سرسختی در بلندی واقع شده و اطراف آن را کوه‌های مرتفعی پوشانده ‌است؛ از همین ‌رو آب و هوای آن در اکثر ایام سال معتدل رو به سرد است. تپه قلعه روستای سر سختی مربوط به هزاره ۴ قبل از میلاد است و در شهرستان شازند، بخش مرکزی، روستای سرسختی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۹۶۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

شیرینی بساق

روستای مصر لو در شازند یکی از توابع استان مرکزی واقع شده است و یکی از سوغات این روستا پخت شیرینی بساق توسط اهالی این روستا است. مواد تشکیل دهنده شیرینی بساق شیر شکر تخم مرغ وانیل و بکیم پودر است . خمیر آماده شده با وردنده بصورت گرد شده آماده شده و داخل روغن سرخ می شود. این شیرینی برای پذیرایی در مراسم عروسی پخته می شود.در این گزارش یک خانواده مشغول درست کردن این شیرینی هستند که خانم ها ی خانواده مشغول آماده کردن خمیر و شکل دادن به آن هستند و پدر خانواده مشغول سرخ کردن شیرینی هاست. مرسوم است در این روستا دخترها از سنین کم طریقه درست کردن این شیرینی را می آموزند.

سد کمال صالح اراک

این سد در ۷۴ كیلومتری جنوب غرب اراك و ۴۶ كیلومتری جنوب شهر شازند بنا گردیده است که با داشتن منظره های طبیعی دیدنی ، یکی از نقاط گردشگری استان مرکزی محسوب می شود. مطالعات این طرح از سال ۱۳۷۲ آغاز شد و در نهایت نتایج بررسی ها نشان داد كه به لحاظ فنی و اقتصادی مناسب ترین منبع تامین و انتقال آب به اراك محل تلاقی رودخانه های بزرگ و قلعه نو می باشد كه خود این ۲ رودخانه در اصل از سه شاخه های رود بزرگ دز بشمار می آید محل احداث این سد روستایی به نام كمال صالح بود از این رو نام این سد هم كمال صالح شد.

سد كمال صالح از نوع سنگریزه ای با هسته رسی می باشد و حدود ۱۰۰ میلیون متر مكعب گنجایش مفید دارد با هدف گردشگری طبیعی برای عموم مردم مكان های خاصی در اطراف این سد و دریاچه آن احداث خواهد شد تا مردم بتوانند از فضای طبیعت زیبا و دلنشین آن نیز لذت ببرند.

غار سوله خونزا

اين غار در کوه‌های «شمس‌آباد» واقع شده و نزديک‌ترين راه آن از طريق جادة اراک – شازند، در تقاطع راه روستای «قدمگاه» است. در طرف راست ديواره سنگه کوه، دهانه اوليه غار نمايان است و دهانه اوليه غار نمايان است و دهانه دوم در ارتفاعات بالاتر قرار دارد. نام سوله خونزا يا «سوله خونزاب» به معنه «سوراخ خانه چشمه‌دار» است. طول اين غار ۲۷ متر و عرض آن ۵/۱ متر است. در قسمت‌های بالاتر اين غار، غار ديگری وجود دارد که چشمه‌های آب گوارا دارد. اين غار شامل دو دهانه است و در انتهاى آن حوضى با ساروج ساخته شده است. دسترسی به اين غار از دو راه امکان دارد اول از طريق عقيل آباد گوار چشمه پهن گلشن آباد و قره کهريز و مسیر دوم از روستای عليم آباد جاده شوسه اراک-شازند قدمگاه کوه شمس آباد.

منطقه شکار ممنوع چال خاتون

این زیستگاه طبیعی با ۱۳ هزار و ۸۹۷ هكتار وسعت و اكوسیستم كوهستانی، تپه ماهوری ودشتی، یكی از چشم اندازهای زیبای طبیعی كشور را به خود اختصاص داده و از نظر ظرفیت های تنوع زیستی گیاهی و جانوری غنای زیادی دارد. منطقه چال خاتون شازند با بهره مندی از منابع آبی دایمی و فصلی، تركیبی از مراتع سرسبز و نواحی صخره ای و دشت، برای زیست حیات وحش بسیار مساعد بوده و مجموعه ای از انواع گونه های گیاهی و جانوری را در خود دارد.

این منطقه از نظر جغرافیای گیاهی به ناحیه ایرانی – تورانی تعلق دارد و طیف متنوعی از گیاهان علفی، بوته ای و درختچه ای را در خود دارد. منطقه چال خاتون شازند تا سال گذشته یكی از شكارگاه های آزاد استان مركزی بود كه با توجه به ظرفیت های بالقوه طبیعی متعدد و تنوع زیستی با ارزش به عنوان منطقه شكار ممنوع در حمایت محیط زیست كشور قرار گرفته است. يكی از بلندترين قله های رشته كوه چال خاتون كه در راستا و امتداد رشته كوه راسوند قرار گرفته ، قله سخت سياه با ارتفاعی قريب به ۳۰۰۰متر می باشد و با توجه به تركيب ساختاری جنس كوه دراين منطقه نيز چاههای متعدد طبيعی(غارهای عمودی) وجود دارند كه در حال حاضر در دست شناسائی هستند.

پوشش گیاهی

وجود گونه های كمیاب و انحصاری در زیستگاه طبیعی چال خاتون از ویژگی های منحصر به فرد این منطقه است و پوشش این منطقه از نوع استپ كوهستانی با تراكم گون ها، گرامینه ها و گونه های دارویی است.

حیات وحش

این زیستگاه طبیعی در حوزه گونه های حیات وحش نیز بسیار غنی است كه ازجمله آن می توان ‘پازن’، قوچ’، ‘گراز’، ‘گرگ’، ‘شغال’، ‘روباه’، ‘ تشی’، ‘خرگوش’ و’موش صحرایی’ را نام برد. در این زیستگاه طبیعی همچنین انواع پرندگان از جمله آن ‘عقاب طلایی’ ، ‘سار’ ، ‘جغد’ ، ‘كبك’ و ‘باقرقره’ زندگی می كنند.

صنایع دستی شازند

از جمله صنایع دستی شهر ستان شازند می توان به دستبافتهای سنتی ( قالی بافی، گلیم بافی ) – رودوزیهای سنتی- آثار چوبی ( منبت و کنده کاری روی چوب، معرق کاری، پیکرتراشی، خراطی)- سفالگری- کپوبافی اشاره کرد.

چشمه بلاغ حک

چشمه بلاغ حک یکی از چشمه‌های استان مرکزی است که در ۷ کیلومتری شمال غرب شازند در دامنه جنوبی کوه راسوند و در مجاورت کوه بلاغ واقع شده است.

با توجه میزان نزولات جوی و ذوب برف‌ها، میزان نوسان سالیانه این چشمه بسیار زیاد است به طوری که میزان آبدهی فروردین ماه این چشمه نسبت به شهریور ماه بسیار تفاوت دارد چون میزان ریزش‌های جوی و ذوب برف‌ها در فروردین ماه به بیشترین میزان خود می‌رسد و با توجه به شکاف‌های بزرگ و زیاد کوه راسوند، این اختلاف آبدهی چشمگیر است اما به طور متوسط میزان آبدهی این چشمه نزدیک به ۳۰۰ لیتر در ثانیه است.

این چشمه از نوع کارستیکی است و از نظر کیفیت آب، جزو چشمه‌های مطلوب و مناسب به شمار می‌رود.

از آب این چشمه برای آبیاری زمین‌های کشاورزی روستاهای حک بالا، حک پایین و تحت محل استفاده می‌شود.

چشمه بلاغ حک از مکان‌های اسطوره‌ای ایران است و با نام چشمه آب معدنی کیخسرو نیز نامیده می‌شود. بر اساس کتاب شاهنامه فردوسی، کیخسرو (پسر سیاوش و فرنگیس) به عنوان پادشاهی عادل و دادگر در ایران زمین مطرح بوده است. وی پس از شصت سال پادشاهی، از بیم افتادن در خودپرستی، تاج و تخت را به لهراسب واگذار می‌کند. کیخسرو قبل از مرگ بدن خود را در این چشمه شستشو داده و سپس به درون غار (غار کیخسرو) رفته و هرگز بازنگشته است.


چشمه عمارت

چشمه عمارت شامل چندین چشمه است که در روستای عمارت در ۲۶ کیلومتری جنوب شازند و در مسیر شازند- خمین قرار دارد. تعداد این چشمه‌ها زیاد است به طوری که در داخل مسجد، محوطه مسجد و منازل مسکونی، آب از زمین خارج می‌شود. آب این چشمه‌ها در دریاچه‌ای به وسعت ۲۰۰۰ مترمربع انباشته شده و محلی برای شنا و بازی کودکان منطقه می‌باشد. آب پس از سرازیر شدن از این دریاچه به صورت کانال، آب کشاورزی چندین روستای دیگر را تأمین می‌نماید.

منطقه عمارت جنوبی‌ترین حوزه آبخیز رودخانه شراء است. چشمه عمارت با نام تالاب عمارت نیز خوانده می‌شود.

پیست اسکی شازند

پیست اسکی شازند که در ارتفاع ۲۷۶۰ متری در ۲۵ کیلومتری شهر شازند و ۵۵ کیلومتری اراک در استان مرکزی واقع شده است، با مسیری به طول ۶۰۰ متری از امکاناتی نظیر سه دستگاه تله‌سیژ و رستوران برخوردار است. پیست شازند تنها در فصل زمستان و بهار فعال است و از استان‌های همدان و لرستان نیز گردشگر جذب می‌کند. 

چشمه پنجه علی

چشمه پنجه علی در شمال غرب شازند و در مسیر جاده اصلی اراک – بروجرد واقع شده است این چشمه در دامنه کوه پنجه علی و نزدیکی کوه قازک قرار دارد . جنس این کوه از آهک اربیتولن دار است لذا این چشمه نیز از نوع کارستیکی می باشد . میزان آبدهی متوسط این چشمه حدود ۲۵۰ لیتر در ثانیه می باشد و تخلیه سالانه حدود ۵/۶ میلیون متر مکعب برآورده شده است
از نظر کیفیت آب این چشمه نیز جزء آب های مناسب برای شرب به حساب می آیددر کل این چشمه از مکان های زیبا و دیدنی شهرستان و استان به شمار می رود .
دسترسی به این چشمه از راه اصلی اراک – بروجرد امکان پذیر است این چشمه و زمین های اطراف آن زیر نظر آموزش و پرورش شهرستان شازند می باشد و در نزدیکی این چشمه هنرستان کشاورزی علی ابن ابیطالب (ع) شازند واقع شده است . در کنار این چشمه بنای زیبا و در مظهر آن استخری زیبا ساخته شده است این چشمه بر خلاف سایر چشمه های پر آب شهرستان عمومی نیست و برای بازدید از این سرچشمه نیاز به اخذ مجوزاز آموزش و پرورش شهرستان شازند می باشد

چشمه اسکان

چشمه اسکان در فاصله ۱۹ کیلومتری شمال –شمال غرب شهر شازند در دامنه کوه لجور در نزدیکی روستای اسکان واقع شده است این چشمه با فاصله کمی در سمت شمال جاده اراک- بروجرد بین کوه لجور و رودخانه شراء قرار دارد . میزان آبدهی این چشمه به طور متوسط ۲۰۰ لیتر در ثانیه می باشد . چشمه اسکان در پای کوه زیبای لجور ودر کنار وردخانه سرسبز و پر آب شراء چشم انداز زیبایی بوجود آوده است لذا از مکان های زیبا و تفریحی سیاحتی شهرستان و استان به شمار می رود .
در فصل تابستان و بهار تعداد زیادی از مردم اهالی شهر اراک برای تفریح و گذران اوقات فراغت در کنار رودخانه شراء و چشمه اسکان به این محل ها می آینددر کل مکان های طبیعی و دیدنی شمال غرب دشت شازند ((پنجه عل )) ((اسکان )) و ((رودخانه شرا )) بیشتر تاثیر گذار و تاثیر پذیر از شهر اراک می باشد.

چشمه عنبرته

چشمه عنبرته در جنوب شرق دشت شازند در دامنه شمالی کوه چال خاتون در کنار روستای عنبرته واقع شده است این چشمه از نوع چشمه های کارستیکی است و قسمتی از آب ارتفاعات کوه چال خاتون را زهکشی می نماید . میزان آبدهی این چشمه به طور متوسط در حدور ۶۵ لیتر در ثانیه است .
چشمه عنبرته در نزدیکی چشمه بزرگ عمارت قرار دارد دسترسی به این چشمه از طریق جاده ای از قدمگاه به طرف بازنه و از بازنه به تجره به عنبرته کشیده شده می باشد . از آب این چشمه اهالی عنبرته برای کشاورزی و شرب استفاده می نماید .

چشمه قاقان

در گردنه قاقان چندین چشمه پرآب وجود دارد که مهمترین آنها چشمه قاقان است که در ارتفاع ۲۱۵۰متری از سطح دریا قرار گرفته است این چشمه از نوع کارستیک است و در دامنه شرقی کوه سرو قرار دارد . دسترسی به آن از طریق جاده ای که تجره را به قاقان – از طریق گردنه قاقان وصل می کند امکان پذیر است کیفیت آب این چشمه نیز خوب است اهمیت این چشمه برای کوهنوردان قابل توجه است

چشمه دو خواهران

چشمه دو خواهران در شرق دشت آستانه در دامنه جنوب غربی رشته کوه راسبند (کوه دو خواهران )
در ارتفاع ۲۳۶۰متری از سطح دریا قرار دارد . دسترسی به این چشمه از طریق جاده آسفالت شازند – نور آباد امکان پذیر است . در کیلومتر ۶ جاده شازند – نورآباد در سمت چپ جاده ((شرق جاده)) با فاصله حدود ۳/۳ کیلومتر از جاده اصلی – جاده فرعی و خاکی جدا می شود که به روستای دو خواهران منتهی می گردد . چشمه دو خواهران در بالای روستای دو خواهران قرار دارد . و برای عامه مردم و اهالی روستایی دو خواهران این چشمه جنبه تقدیس و زیارتی دارد  کیفیت آب این چشمه بسیار خوب می باشد و زمین های کشاورزی روستای دو خواهران را مشروب می نماید . در مسیر این چشمه تا روستای دو خواهران درختان کهنسالی چون گردو – صنوبر – بید و … وجود دارد که منظره زیبایی به این چشمه داده است.

این چشمه یک چشمه کارستی است که قسمتی از آب کوه مرتفع دو خواهران را زهکشی می نماید . با توجه به موقعیت و ارتفاع بالای این چشمه در گرمای تابستان این مکان هوای خنک و مطبوعی دارد و آب چشمه نیز در تابستان خنک و گوارا با کیفیتی عالی است . هر ساله در فصل تابستان معمولاروزهای جمعه یا تعطیل تعدادی از اهالی شهرستان و یا استان از نقاط مختلف برای تفریح و یا احیانا زیارت به این مکان می آیند. در این چشمه دو تونل یه صورت غار موجود است .یک تونل که از آن آب چشمه بیرون می زندارتفاع این تونل نزدیک به دو متر و عمق ان حدود ۸ متر می باشد .در بالای این تونل – تونل دیگری وجود دارد که به طور متوسط ۵/۱ تا ۲ متر ارتفاع و بیش از ۱۰ متر عمق دارد . این دو تونل معروف به غار دو خواهران می باشد .که طبق اعتقاد اهالی روستای دو خواهران و همچنین عده ای از مردم منطقه فقط باید خانم ها داخل این غار شوند چون معتقدند که دو خواهران از نوادگان امام علی (ع) در داخل این غار غایب و مخفی شده اند و به همین خاطر این مکان زیارتی دارد . در کل چشمه دو خواهران از نقاط کم نظیر طبیعی و دیدنی استان به شمار می رود

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید