اگر به جنوب استان فارس نگاه کنید، مطمئناً شهری با مردم بسیار خونگرم به نام لامرد میتوانید ببینید. شهرستان لامرد را میتوان دروازه اتصال دو استان جنوبی بوشهر و هرمزگان نیز نامید. این شهر که شهرت سیاسی آن نیز زبانزد خاص و عام است از جنوب به دریای نیلگون خلیج همیشه فارس و از طرف جنوب شرقی به استان هرمزگان و شهرهای بندر پارسیان متصل است.همانطور که گفته شد، شهرستان لامرد با استان بوشهر و شهر بندر عسلویه از طرف غرب نیز ارتباط دارد.
شهرستان لامرد از چندین بخش و شهر تشکیل شده است. بخش مرکزی این شهرستان شامل شهر لامرد و دهستانهای حومه و سیگار و منطقه ی تجاری دهشیخ است. دیگر بخش مهم و سیاسی این شهرستان جنوبی، بخش اشکنان است. بخش اشکنان دو شهر مهم و سیاسی قدرتمند بهنام اشکنان و اهل دارد. دیگر بخشهای شهرستان لامرد بخش چاهورز و علامرودشت است.
اگر بخواهیم وجه تسمیه لامرد را نیز بررسی کنیم باید بگوییم که:
لامردون: به چادر صحرانشینان اطلاق میشود.
برخی نیز بر این باورند هستند که زمانی که اعراب بحرینی برای اولین بار به این منطقه وارد شدند، این منطقه را لامردََ (lameradda) به معنای راه بدون بازگشت نامگذاری کرد.
زبان مردم این شهر، فارسی به همراه لهجه محلی است.لهجه لامردی تقریباً نزدیک به لهجه بوشهری و زبان لری است.اگر بخواهیم از صنایع دستی شهرستان لامرد نام ببریم باید به گلیم بافی، خوس بافی، سب بافی، لباس تاجی و تلی بافی اشاره کنیم.یکی از بهترین محصولاتی که در شهرستان لامرد میتوان به وفور پیدا کرد، خرما بوده و وفور این محصول به دلیل آب و هوای گرم و خشک آن است.
این شهر در سالهای اخیر به دلیل اکتشاف ذخایر گاز شیرین آن، به همراه عسلویه، در حال توسعه بوده است.علاوه بر این پالایشگاه گاز پارسیان در جوار جادهٔ لامرد به مهر احداث شدهاست.
جاذبه های لامرد
آبشار چک چک
آبشار چک چک در نزديکی روستای اسير در چهل کيلومتری شمال غرب شهرستان مهر، در جنوبی ترين نقطه استان فارس واقع شده است و طبيعت جالبی دارد.حاشیه آبشار لحاظ پوشش گياهی به صورت خود رو ی مرتعی می توان بادام كوهی ، بنه ، انجير ، گون ، ساری سولماز ، شكر تيغال ، قيچ ، قره گز، بارهنگ ، تنگرس ، انار شيطان ، گزوناترك كه در زير آنها علف هايی مانند شبدر ، بهمن و بعضی گياهان مشخص منطقه مديترانه ايی می رويند را نام برد .
منطقه شکار ممنوع کوه هوا و تنگخور
این منطقه با وسعت ۸۰۰۰۰ هکتار بین طول جغرافیایی E5241 تا E5321 و عرض شمالی N2740 تا N2756 در فاصله ۸۵ کیلو متری شمال لامرد و ۶۵ کیلومتری جنوب غربی و غرب خنج قرار دارد.کوه تنگ خور(Tang-e-khur) با بیشینه ارتفاع ۱۴۷۲ متر، در شمال شرق بخش علامرودشت در جنوب استان فارس قرار دارد.این کوه از طرف غرب به کوه هوا و از طرف شمال شرقی به کوه مز متصل است و شهرستان خنج را در شمال از بخش علامرودشت و دهستان فداغ در جنوب جدا میسازد.آبادیهای «خلیلی»، «پشت پری»، «گود بُگُر»، «خشتی»، «گهلویه» و «ابوحنا» در دامنه جنوبی این کوه قرار دارند.میدان گازی «شانول» در این کوه واقع است.کوه هوا و تنگخور در شمال غرب، شمال و شمال شرق بخش علامرودشت در جنوب استان فارس قرار دارد.
مسجدعلیخان
این مسجد دارای تزیینات زیبای گچبری در ایوان و شبستان است. سقف چوبی مسجد با نقاشی تزئین شده و دارای دو شبستان است که شبستان دوم آن در قسمت زیرین حیاط و شبستان دوم آن در قسمت زیرین حیاط و شبستان اصلی واقع شده است. در ضلع غربی و کنار مسجد، حمام علیخان قرار دارد.
این مسجد در شهرستان لامرد در استان فارس قرار دارد که فاصله آن تا شیراز 480 کیلومتر است.
حمام علیخان که عضوی از مجموعه تاریخی علیخان اشکنان و مربوط به دوره قاجار است و در استان فارس، شهرستان لامرد، اشکنان، داخل شهر واقع شده یکی از مکانهای دیدنی لامرد است. این حمام دارای فضای اولیه، گرمخانه و سربینه است.
سربینهی بنا بزرگ و دارای چهار ستون سنگی است. سه نورگیر سربینه را روشن میکند و انعکاس نور بر سطح آب در حوض هشتگوش میان تالار، به این فضا منظرهی زیبایی میبخشد. سربینه از طریق یک راهروی پیجدار به گرمخانه مرتبط میشود. گرمخانه دارای دو حوض آب داغ و آب سرد است. پشت گرمابه، مخزنی برای جوش آوردن آب و تالاری به عنوان گرمابه اختصاصی حاکم محلی و خانوادهاش در این قسمت قرار دارد.
حمام علیخان در سبك معماري، شباهت بسیاری به حمام فين كاشان دارد و دارای ستونهای سنگی یکپارچه و دیوارهایی از سنگ و ساروج است.
این حمام در گذشته با اشعار و نقوش شاهنامه گچبری، رنگآمیزی و تزئین شده بود و امروزه آثار اندکی از آنها باقی است. از دیگر ویژگیهای خاص این حمام شبكه آبرسانى قرار گرفته داخل ديوارهاي سراسری حمام با سنگ، و شیر و فوارههای سنگی و سقف گنبدی و پرنقش و نگار آن است.
ساخت حمام علیخان توسط رئيس عليخان اشکناني در سال 1292 ه. ق آغاز و در سال 1296 ه. ق به پایان رسید. این حمام به مدت 85 سال به عنوان حمام کاربری داشت و از 45 سال پیش تا کنون کاربری اولیه خود را از دست داده و پس ار مرمت و بازسازیهای انجام شده توسط اداره ميـراث فرهنگي، به مکانی جذاب برای گردشگران، مسافران و بازدیدکنندگان مبدل شدهاست.
حمام علی خان اشکنان در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۴۴۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
چشمه آب گرم سراب بهرام لامرد
اين چشمه در مجاورت جاده آسفالته چنار شاهيجان – نورآباد واقع شده است و آب آن برای مصارف درمانی مورد استفاده قرار می گيرد.اين چشمه كه از چشمه های معدنی معروف فارس است از نوع گوگری است و می تواند برای مداوای برخی از امراض مورد استفاده قرار گيرد.
قلعه اشکنان
در بخش اشکنان، در شرق لامرد آثار قلعهای از دوره قاجار برپا میباشد، که منسوب هب حاکمان محلی اشکنان است.مصالح به کار رفته در قلعه، خشت، سنگ و آهک است.
قسمتی از دیوارههای قلعه و دوبرج درضلع جنوب غربی و شمال شرقی آن هنوز پابرجاست. در میان قلعه عمارتی مانندکلاه فرنگی قرار دارد که قسمتهایی از آن تخریب شده است.
پل آبرسانی رودخانه مهران
این پل که در منطقه اهل قرار دارد، بر روی رودخانه مهران (شور) قرار گرفته که آب کاریز را از سرچشمه اهل پس از طی 12 کیلومتر به روستای پاقلات میرساند. این پل سنگ و ساروجی متعلق به حدود 1000 سال قبل است.
