حمام اروج که از آثار تاریخی رامیان است در استان گلستان قرار دارد و یک بنای درون شهری است این بنا در اوایل حکومت مظفرالدین شاه قاجار بوسیله حاکم استرآباد میر سعدا… خان میرفندرسکی، احداث شده است و تنها بنای تاریخی شهر رامیان است. نام دیگر این گرمابه به علت هم جوار بودن با محله آق اوایلی در ضلع غربی شهر به حمام آق اوایلی نیز شهرت یافته است.
پلان این بنا به شکل مربع و مصالح بکار رفته در این بنا آجرهای 25×25 سانتیمتر، سنگ لاشه و ملاط ساروج است.
این حمام از سه سالن رختکن، استحمام و خزینه تشکیل شده و دارای 12 طاق جناقی زیبا و سقف گنبدی ( 8 گنبد بصورت نورگیر ) ساخته شده است. همچنین بنای مذکور دارای دو خزینه آب سرد و گرم، حوض، پاشوره و گرمخانه است.
بنای این حمام شامل ورودی، رختکن، خزینه آبگرم، خزینه آبسرد، گرمخانه، تون یا آتشخانه و سرویسهاست.این بنا دارای دو ورودی شمالی و جنوبی است . ورودی اصلی بنا ، در ضلع جنوبی قرار دارد و ورودی شمالی بنا، نیز الحاقی است . ورودی پس از چند پله به پایین فضای رختکن منتهی می‌شود. ارتباط رختکن با گرمخانه به وسیله دالانی کم عرض صورت می‌گیرد که دارای قوس هلالی است. آب حمام از چشمه ای که در بالای شهر رامیان قرار داشت تامین می‌شده است و بوسیله تن پوشه‌های سفالی به داخل حوض و خزانه آبگرم وارد می‌شد. فضای داخلی حمام توسط عبور هوای گرم از کانالهایی که در زیر کف حمام قرار دارد گرم می‌شد این کانالها به اندازه 40×40 و به عمق 60 سانتیمتر است. پوشش گنبدی بنا از آجر و بهصورت پالانه اجرا شده است و در بالای آن نورگیرهای حمام تعبیه شده است.
این بنای تاریخی بعنوان یک عضوی در زندگی در کنار مردم مثل یک دوست خاطره تعریف میکند و هر زمان که آنرا می بینیم بیان خاطرات شیرین گذشته می باشد و از بزرگان بسیار تکرار کلمه “یادش بخیر” شنیده می شود، پس باید در حفظ آن کوشید.
