خضری دشت بیاض،بهترین نقطه ییلاقی و گردشگری خراسان جنوبی

خضری دشت‌بیاض مرکز بخش نیمبلوک از توابع شهرستان قائنات در استان خراسان جنوبی واقع شده‌است. فاصله خضری تا قاین ۵۵ کیلومتر است.

شیوه زندگی مردم این منطقه از گذشته مبتنی بر کشاورزی و دامداری بوده‌است. دشت خضری دشت بیاض برای کشاورزی بسیار مناسب بوده و دارای آب و خاک مناسب می‌باشد محصولات عمده این منطقه گندم، جو، چغندر قند، زعفران و محصولات باغی می‌باشد. از نظر پتانسیل‌های معدنی این منطقه موقعیت مناسبی دارد. معادنی که در منطقه شناسایی شده‌است عبارتند از معادن سنگ مرمر، خاک نسوز، سنگ آلومنیم، گچ و غیره.

شهر خضری دشت بياض در منطقه مرتفع و نسبتاً كوهستانی واقع شده است ، بارندگی بيشتر و هوای معتدل تری دارد ؛ به همين جهت آب و هوای اين منطقه را می توان از نوع نيمه صحرايی و ملايم دانست .

شهر خضری دشت بیاض به دلیل سرسبز بودن بهترین نقطه ییلاقی و گردشگری استان خراسان جنوبی محسوب و به لحاظ سابقه تاریخی و آثار تاریخی باارزش و پتانسیل‌های موجود محل جاذبی برای مسافران، زائرین و گردشگران می‌باشد. اما چون شهر در محل گسل فعال و معروف دشت بیاض واقع شده‌است هر از چندگاهی دچار قهر زمین شده و همه چیزش را از دست داده است.

گرچه منابع مکتوب در خصوص این منطقه درست نیست اما در ذهن مردم چنین مشهور است که در گذشته‌های بسیار دور شهری آباد وجود داشته که هر دو روستای دشت بیاض و میم را در برگرفته و به فارس مشهور بوده‌است که در نقشه‌های تاریخی نیز این منطقه فارسی ثبت شده‌است و غاری به همین نام وجود نیز دارد.

جاهای دیدنی خضری دشت بياض

پل سنگی خضری دشت بیاض

پل سنگي خضری، دشت بياض در منطقه ای بين شهرهای گناباد در خراسان رضوی و قاين در خراسان جنوبی قرار دارد كه مردم محل، آن را «غار پارس» می نامند.

درمیان مردم منطقه از غار فارس به نامهای غار فارسان، غار پارسان، غار سفید و غار فارس دشت بیاض یاد می شود که این نام برگرفته از شهر فارس است که از شهرهای دوره ساسانی و صدر اسلام بوده است.
غار فارس علاوه بر اینکه از دیدگاه باستان شناسی حائز اهمیت است از نظر طاق زیبایی که دارد در خور توجه است و تنها اثر باقی مانده از غار بزرگ می باشد. این غار حداقل بیست هزار سال پیش بر اثر یک زلزله مهیب فروریخته است.در این پل سنگی که بر دامنه جنوبی یک کوه بزرگ با سه دهنه دیده می شود، سفالهای مربوط به صدر اسلام و پیش از تاریخ وجود دارد که این بیانگر توجه انسان ازدوره میان سنگی به غار بعنوان سکونتگاه امن می باشد.در اين محل سه دهنه غار وجود دارد يکی از اين غارها که بزرگ ترين آن ها نيز بوده در گذشته های بسيار دور فرو ريخته و از آن تنها يک هلال پل مانند در پيشاني غار باقی مانده که از نظر جغرافيايی اثری منحصر به فرد و زيباست.
در سمت چپ اين دهانه پل مانند فضای ديگری وجود دارد که دارای فضای وسيع و دهليزهای فرعی متعدد است.
تالار اوليه آن بسيار رفيع و حدود 8 متر ارتفاع دارد و سقف آن به شکل خرپشته ای است.
در شرایط آب و هوایی فعلی هیچ گونه اثری از آب جاری یا چشمه در نزدیکی این غارها وجود ندارد ولی در ابتدای تالار اين غار وجود یک حوض به طول پنج و عرض چهار و عمق سه و نیم متر نشان تلاش انسان برای دسترسی به آب می باشد.
اين حوض از سنگ، آجر و ساروج ساخته شده و به احتمال قوی مربوط به دوره سلجوقی است، چون در اين دوره فداييان اسماعيلی هر غار و قلعه ای را که دور از دسترس و برای سکونت مناسب بود را در اختيار گرفته و از آن استفاده می کردند.
در عمق 20 متری غار دهانه کوچک تری وجود دارد که دهليزی را به تالار ابتدايی غار مربوط می کند، پس از طی اين دهليز فضای وسيعی وجود دارد که در آن آثار و بقايای استقرار از دوره های پيش از تاريخ تا دوره سلجوقی پراکنده است.
غار فارس از جهت دیگر، در 12 کيلومتری غرب خضری دشت بياض بر دامنه جنوبی کوه های شمال روستای ثغوری واقع شده است.
اهميت اين غار به حدی است که آن را از ارزش های نهفته قاينات ناميده اند.

  مسجد جامع دشت بياض

به استناد قديميترين سند وقفی موجود در اداره اوقاف و امور خيريه دشت بياض اين مسجد را در سال 920 هجری قمری امير رفيع الدين بنا نموده . اين مسجد كه حدود 800 مترمربع مساحد داشته دارای ايوان ها و رواقهايی بوده است . ارتفاع ايوان آن حدود 11 متر بوده ولی در گذشته ارتفاعش بيشتر بوده كه بر اثر زلزله حدود 3 متر از ارتفاع آن كاسته شده است . ساختمان اين بنا آجری بوده وقطر ايوان آن به يك متر و نيم می رسيده است .

 مسجد جامع خضری

مسجد جامع خضری در فاصله يك كيلومتری شهر خضري قرار دارد . به استناد كتيبه سردر آن ، اين مسجد حداقل 2 مرتبه بر اثر زلزله تخريب و مجدداً بازسازی شده است با عنابت به شواهد تاريخی احتمالاً بنای اوليه مسجد مربوط به عصر صفويه بوده است.

امام زاده عبدالله (ع)

بارگاه مطهر امام زاده عبدالله در 10 كيلومتری غرب خضری واقع شده است . اين بارگاه ملكوتی كه مهمترين و معتبرترين زيارتگاه اين منطقه است  در روستای سرسبز و خوش آب و هوای كارشك واقع شده به همين دليل مردم از راههای دور و نزديك به منظور زيارت و سياحت به اين روستا می آيند.

امامزاده اسماعيل خشكان

آستان امامزاده اسماعیل(ع) در شهرستان خضری، بخش نیمبلوک، دهستان کُرغند، روستای خشکان واقع شده است، مزار خشکان برخوردار از موقعیت میانکوهی و بر روی تپه‌ای واقع که نسبت به روستاهای اطراف چشم‌انداز زیبایی دارد و در شمال آن سیاهکوه و جنوب آن کوه مسعودی واقع است.

چشمه اكبری

چشمه اكبری يك محوطه باستاني و محل تفريحی است در دامنه كوهی تقريبا در سمت جنوب غربی خضری واقع شده است . نزديكی اين محل به باغ دهنه و مسير آبكوه خضری باعث شده كه بعنوان يك مركز تفريحی مورد توجه اهالی قرار گيرد . در اين محل در حال حاضر يك چشمه با آب شيرين ، سرد و گوارا و يك چنار بسيار بزرگ و ديدنی و تعدادی درختان ديگر وجود دارد . اما بر اساس تحقيقات كارشناسان ميراث فرهنگی در گذشته های دور يك مركز جمعيتی مهم بوده است.

پير مردانشاه

دره سرسبز مردانشاه در دامنه كوهای جنوب خضری كمی بالاتر از باغ دهنه و اردوگاه شهيد كاوه واقع شده است . اين دره به دليل موقعيت جغرافيايی مناسب و وجود چندين چشمه جوشان و عبور رود مشهور و آب كوه از كنار آن ، از نقاط نادر سرسبز طبيعی اين منطقه به شمار می رود كه بعلت باورها و اعتقادات مذهبی مردم نسبت به اين منطقه هنوز درختان بادامشك آن دست نخورده است و در واقع مثل تابلويی كه از گذشته باقی مانده است نشان دهنده سرسبزی و آبادی اين منطق می باشد .

قدمگاه دشت بياض

اين محل از قديم هم به نام مزار و هم به نام قدمگاه شهرت داشته است . چنانكه حوض و باغهای اطراف ان نيز به همين نام معروف است و اين مكان مقدس در غرب دشت بياض در كنار رود دشت بياض و روی تپه ای واقع شده است . در اين محل قبرهای زيادی وجود دارد كه نشان می دهد اين محل زمانی قبرستانی بوه است . به همين دليل سنگ لوح برخی از بزرگان اين روستا در آن پيدا شده است .

 حمام دشت بياض

حمام دشت بياض از بناهای تاريخی مهم اين منطقه است كه در گذشته حمامی بسيار زيبا بوده و دارای كاشيكاريهای زيبا با تصويری از نبردهای رستم بوده است . اين حمام نيز چون ساير ابنيه های اين روستا در زلزله سال 47 تخريب و خرابه های آن باقی است اما تا كنون مرمت نشده است .

باغ دهنه و اردوگاه شهيد كاوه

باغ دهنه باغ بزرگی است كه در فصله 7 كيلومتری جنوب خضری در دامنه كوه و در حاشيه جوی آب كوه خضری در گذشته های دور احداث شده است و بعنوان يك محل تفريحی مورد استفاده قرار می گيرد خصوصاً در ايام تعطيل و سيزده بدر از شهرهای اطراف نيز برای تفريح به اين مكان می آيند . در كنار باغ دهنه اردوگاه شهيد كاوه در حال احداث و تجهيز است . اين اردوگاه كه اردوگاه استانی است تنها اردوگاه آموزش و پرورش شهرستان بوده و محل مناسبی برای تفريح و استراحت می باشد .

آب انبارهای خضری و دشت بياض

در شهر خضری و دشت بياض چندين آب انبار وجود دارد كه قبل از زلزله مورد استفاده اهالی قرار می گرفته است .

  پير ميم

در محل قبرستان فعلی ميم تا حود سال 1344 يك بنای ساخته شده از سنگ و آجر بر جای مانده بود كه معلوم می شد مرمت گرديده و اصالت اوليه خود را از دست داده . تا اينكه در سالهای اخير اين بنا توسط مردم بازسازی شد . در هنگام بازسازی سنگ نوشته ای پيدا شد كه به دليل اينكه احتمالاً سطح آنرا به همنظور تبرك و بدست آوردن مقداری خاك می تراشيده اند كاملاً ناخوانا بود و فقط سنه 73ه.ق در آن نمايان بود .