بردخون شهری در استان بوشهر که شغل اصلی مردم صیادی و کشاورزی است و یکی از بخشها و دهستانهای شهرستان دیر است که دارای ۲۰ آبادی کوچک و بزرگ است که مهمترین آنها را میتوان شهنیا، مغدان، بردخون کهنه، زیرود، زیدان، مل سوخته، درواحمد، شیبرم دانست.
پیشینه
بردخون چند سده پیش در کنار خنی(سفرههای زیرزمینی که به صورت یک گودال دره مانند طبیعی بودند)واقع در شمال شرقی محل کنونی یعنی روستای سجادیه تشکیل شده که به دلیل سکونت در کنار خنی به اهالی آن بردخنیها(برد به ضم اول به معنی کناره و حاشیه میگفتند که هنوز نیز استعمال دارد و به تبع، آن محل چنین نامی گرفته و بعدها با تغییراتی (بردخان)شاید به علت تشابه خنی با کلمه خان (یا خانی)و تطابق آن با خورخان و اینکه خوانین در اینجا از جمله خنی ملک زیاد داشتند و سپس با تعابیر اداری و دولتی باز هم به علت غرابت زبان بومی و با تشابه لفظی (بردخون) نام گرفته است.
شغل مردم
روزگاری مردم این دیار با کشاورزی سنتی و صیادی امرار معاش میکردهاند و با کمترین امکانات روزی خود را به دست میآوردهاند اما با وجود پیشرفت کشاورزی، صیادی منطقه به دلیل عدم وجود اسکله و موج شکن و دلسردی صیادان آنچنان که باید پیشرفتی نداشته که نیازمند حمایت و همراهی مسئولان در این زمینه است.
دلیل عمده رونق مشاغلی مانند بقالی، کار در کشورهای حاشیه خلیج فارس بی اعتمادی مردم منطقه به زمستان کوتاه است.
به موازات رودخانه مند یک فقره آب زیرزمینی با عرض ناچیزی موجود است که از روستای کناری تا شیبرم ادامه دارد و همه روستاهای شمال غربی بخش میان این خط زیرزمینی آب و رودخانه مند واقع شدهاند و گندم و گوجه فرنگی مهمترین محصول آنها است که در گذشته باغهای نخل سراسر منطقه را پوشش میداده اما به دلیل کمبود آب به مرور خشک شده است.
در زمینهای بایر منطقه دو دسته گیاه خودرو میرویند که دسته اول گیاهانی که مصرف غذایی و دارویی دارند مانند جوسال، توله، خلیلو، هکال ، کاکل، منگک، گل زرد، اوشه، دریمه و تهما و دسته دوم خاربوته هایی است که در منطقه روییده شدهاند.
نام های قدیمی در بردخون
نام بسیاری از مکانها یادآور خاطرات و سرگذشت مردم این دیار کهن است که یادگار مانده نظیر لشتی، امسنی، خنی عبدو، خنی مطری، کنار مسجدی، گیاچی، گیارکو، تل بورجوه، سورا، تل جمشیدی، بسی لری، گز تل کاکلی، کنار کاشی، چه وردی احمد، گوده سوری، گوده سید جعفری، چهکو، گزهای خوینی، تل های مشکی، دره باشکوه، دره ارری (اردهایی)، انه کلاتو، گز مزیدی، دوه فریدو، چم دره، توریج، دره زنبوری، اوز واری، دره اولیا، چه خان، چه ملی، جمولیهای سید حسین، براحمدو، باغ، جبری، باغ سید اسدالله، چهاب گندو، چه رضا، کت فرهادو، سنجر، پاریو، میمنی دو، امیر دیون، استادا، تل ملای وی وی، دوه، سه تلو، چه تحلو، زی زار، کورزار، مسیله ، دری مخکی، بورم (گورو)، سید، کت موه دو، گوده میر حاجی، آمار، بالبالو، اشک تنکو، شیخ ویا، بلادو، تل های حاجی پیر، تل بروی، قلعه چار طاق، قلعه شاداب،اژدی و دهها نام و اصطلاح که به مرور در حال فراموشی است.
جزایر بردخون
جزایر امالگرم و نخیلو که خالی از سکنه و در حدود منطقه بردخون در سواحل جنوبی استان بوشهر، در فاصله کمی نسبت به یکدیگر قرار گرفتهاند و جزیره نخیلو در حال حاضر بیش از هر چیز محل زیست لاک پشتان خلیج فارس است و اهمیت زیست محیطی قابل توجهی دارد.
جزیره گُرم مقابل شهرستان دیر در خلیج فارس واقع شده و به علت وجود انبوه درختان جنگلی (موسوم به گرم) به همین نام نیز مشهور شده و جزایر مطاف، مرغی، تهمادو و چراغی که در مقابل محدوده بردخون قرار دارند و خالی از سکنهاند.
صنایع دستی
عبا بافی از رشتههای صنعت نساجی است که روزگاری در ایران و بهویژه در مناطق روستایی دارای گستردگی فراوانی بوده است. این صنعت در پارهای از نقاط استان بوشهر مانند روستاهای تنگ ارم، بنار آزادگان، زیارت، سعدآباد، بردخون، کردوان سفلی و علیا و حومه شهر اهرم رایج بوده که علاوه بر تأمین نیازهای روستاهای استان به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز صادر شده است.
علاوه بر این صنایع دیگری از برگ درخت خرما و اسفنج ها و سنگهای دریایی در منطقه ساخته میشود که زمانی به عنوان وسیله زندگی و کار استفاده می شده است.
جاذبههای گردشگری
بخش بردخون جاذبههای گردشگری زیادی نظیر منطقه حفاظت شده مند با گیاهان و جانوران کمیاب وحیات وحش منحصر به فرد، پارک ملی نخیلو، جزایر چهارگانه خان و نخیلو و ام الگرم و تهمادو بهشت پرندگان، رودخانه و پل مند، تپه های ماسه ای، مزارع گوجه فرنگی، امامزاده امیردیوان و کوه درنگ و امامزادها و زیارتگاه های مختلف در شهر و روستاها، سواحل دریا و جنگل های حرا، کنارهای بال بالو، بقایای قدیمی است.
پارک جنگلی سجادیه و مناظر طبیعی و سرسبز شهر و روستاها، بوستان ولایت بردخون نیز آماده حضور هموطنان است و به دلیل اینکه بردخون در مسیر جاده ساحلی بوشهر به دیّر قرار دارد و در آینده میزبان پروژههای عظیم پارس شمالی است شاهد پذیرش و ورود تعداد زیادی از مسافران بوده که برخی درمدارس شهر و روستاها و عده ای نیز در پارک های شهر اسکان مییابند.
علاوه بر این وجود موزه زیبا و متنوع مردم شناسی بردخون که شامل آثار و تاریخ گذشته پدران و نیاکان مردم این دیار و صنایع گلیم بافی و جاجیم و عبابافی جذابیتهای بردخون را بیش از گذشته کرده و مشتاقان زیادی را به سمت خود جذب کرده است.
بردخون به دلیل زیرساختها و استعدادهای طبیعی و انسانی در آینده تبدیل به قطب اقتصادی و فرهنگی و کشاورزی و صنعتی کشور خواهد شد.