بنر هدر

حمام کرناسیون یکی از بناهای دوره قاجاریه

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

حمام کرناسیون از جاذبه های دزفول،یکی از بناهای دوره قاجاریه است که پس از بازسازی در سال ۱۳۸۵ به‌عنوان موزه مردم‌شناسی دزفول تغییر کاربری داده است و در آن می‌توان با انواع مشاغل قدیم در دزفول آشنا شد.این بنا نام های دیگری بنام حمام نو و حمام نصیر دارد.معمار بنا استاد معزی می باشد.

علت نامگذاری حمام مربوط به محله ای است که حمام در آن قرار دارد، کرناس نام کوهستان های شمال غرب دزفول است.همچنین نام عشایری که صد ها سال پیش، از این کوه، به این قسمت از دزفول که در مجاورت رودخانه دز است، مهاجرت کرده و ساکن شده اند.

حمام کرناسیون یکی از بناهای دوره قاجاریه

اين حمام در مركز محله كرناسيون در شمالی ترين قسمت بافت قديم قرار گرفته است و با مساحتی حدود 880 متر مربع دارای سردری كوچك و زيبا با تزئينات ساده آجركاری می باشد.
بنای حمام به دو قسمت زنانه و مردانه قابل تفكيك بوده و میاندر راهروی ارتباطی بین فضای سرد (سربینه) و فضای گرم ( گرمخانه) می باشد که هم باعث جلوگیری از به هدر رفتن گرمای موجود در گرمخانه می شده و هم از ورود مستقیم افراد به فضای بیرون و مواجه شدن با هوای سرد جلوگیری می کرده است.عبور و مرور در قسمت زنانه جهت ايجاد محرميت از پشت بام و از طریق پلكانی صورت می گرفته است.
نحوه تأمين آب مصرفی حمام، چاه موجود در كنار بنا می باشد كه به وسيله حفره های قنات مانندی به آب رودخانه متصل شده و به وسيله چرخ چاهی به مخازن آب حمام هدايت شده است.در قسمت گرمخانه آثار فلزی دیدنی و دست نوشته هایی از شخصیت های دزفول قرار گرفته است.

حمام کرناسیون یکی از بناهای دوره قاجاریهاز ویژگی های انحصاری این بنا که آن را حائز اهمیت فراوان نموده قرارگیری در میان مجموعه ای از بناهای با ارزش شامل خانه های قدیمی بزرگ، مسجد و همچنین مقبره یکی شعرا و عرفای بزرگ دزفول به نام سید عبداله داعی می باشد.سقف سربینه ها و گرمخانه ها به صورت گنبدی شکل بوده و در بالای آن ها دریچه ای جهت استفاده از نور طبیعی و یا تهویه شدن فضاها ساخته شده که به وسیله درپوشی به نام گلجام جهت کنترل عبور و مرور هوا مسدود شده است.

در کنار دو بخش مردانه و زنانه آتشدان ها و مخازن آب سرد و گرم قرار دارد.آتشدان ها از طریق گربه روها موجب گرم شدن کف فضاهای داخلی نیز می شده است.

حمام کرناسیون یکی از بناهای دوره قاجاریهگربه روها کانال هایی هستند که در زیر گرمخانه ها و به منظور گرم نمودن فضاهای داخلی ایجاد شده اند و عرض آن ها در مقیاس انسانی به اندازه عرض شانه یک انسان و ارتفاع آنها به اندازه یک نفر در حالت نشسته می باشد و این نحوه طراحی و ساخت  تمیز کردن و زدودن دوده از این مجراها را به صورت یک یا دو بار در سال میسر می نموده است.گازهای سمی و خطرناکی مانند دی اکسید کربن موجود در  گربه روها به وسیله مجراهای عمودی دودکش مانندی که در دیوارها تعبیه شده به بیرون هدایت می شده است.

در دیوارهای تمامی فضاهای داخلی حمام مشعلدان هایی جهت ایجاد روشنایی طراحی شده است.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید