ایران کشوری بی همتا در قدمت تاریخی فرهنگ و عقاید به شمار می رود که یادگاران زیادی از گذشته های خود به جا گذاشته است. فرهنگ امروزه مردم کشور در برخی از مناطق، شباهت زیادی به نمونه های تاریخی دارد.
ایلام شهر زیبایی است که مرکز استانی با همین نام می باشد. طبیعت زیبا و سر سبز ایلام یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری این شهر و استان می باشد.
ایلام در گذشته دارای نام های ده بالا، پشت کوه و ردین بوده است. وجود منابع نفت و گاز در این شهر و استان سبب شده تا افراد غیر بومی زیادی در این منطقه مشغول به کار شوند.
کاخ فلاحتی ایلام
کاخ فلاحتی مربوط به دوره قاجار است و در ایلام، خیابان آیت الله عبدالرحمن حیدری ایلامی واقع شده است.
سابقاً فضایی که کاخ در آن قرار گرفته کاملاً باز و باغهای میوه اطراف آن زیبایی خاص به آن بخشیده بود اما اکنون با توسعه شهری فضای باز آن تبدیل به ساختمان و خیابان شده است و کاخ فلاحتی نمای سابق خود را از دست داده است.
این کاخ چون در محوطه سازمان جهاد کشاورزی استان قرار گرفته به کاخ کشاورزی هم مشهور است.
موسس کاخ فلاحتی
این کاخ بنا به دستور والی غلامرضاخان در سال ۱۳۲۶ هجری قمری (یا ۱۲۷۸ شمسی) احداث شده است.
غلامرضا خان فیلی، پسر حسینقلی خان ابوقداره و والی لرستان پشتکوه در زمان ناصرالدین شاه قاجار بود، او درسال ۱۲۸۱ قمری و در دیرکوندهای بالاگریوه یاغی را شکست داد و سرزمین آنان را فتح کرد و از سوی ناصرالدین شاه قاجار لقب فتح السلطان را دریافت کرد.
در جریان جنگ جهانی اول منطقه پشتکوه از شر دشمنان در امان ماند و تحت مدیریت غلامرضاخان والی نظم خود را از دست نداد، در حالی که سایر نواحی غرب ایران دچار ویرانی شدند.
ویژگی های بنا
کاخ فلاحتی ایلام در زمینی به وسعت ۸۱۰ متر مربع قرار دارد که زیربنای ساختمان آن ۳۳۷ متر مربع است. نقشه درونی کاخ به صورت دو اتاق تودرتو در کنار و هالی بزرگ در میان آن می باشد.
در قسمت جلوی هال ایوانی قرار دارد که در اتاق ها و هال به سمت آن گشوده می شود. از دو سمت اتاق ها به صورت چند ضلعی های منتظم بر آمده شده اند و فضایی را شکل دادند که از آن برای ساخت تراس استفاده شده است.
در کناره ها پنجره هایی به بزرگی یک در دو متر قرار داده شده که دارای طاق های نیم دایره و گچ بری های زیبایی است که در آن ها تصاویر انسان ها و انواع و اقسام گل ها و گیاهان به چشم می خورد .
سقف تراس بر دو ستون قرار داده شده که در ساخت سرشان از شیوه کوفی الهام گرفته شده است بر خلاف سایر قسمت های کاخ فلاحتی ایلام داخل اتاق ها بسیار ساده و فاقد هرگونه تزیینی است. سقف کاخ به صورت طاق ضربی با تیرهای چوبی و ملات اندود شده و از سطحی شیب دار ساخته شده و روی آن را با ورق های گالوانیزه پوشانده اند.
در ساخت این بنا مصالحی مانند آجرهای مربعی، سنگ های تراش خورده، چوب، گچ و ورق گالوانیزه به کار رفته و کف کاخ نیز تماما آجر فرش شده است.
این کاخ دارای پنج اتاق و یک ایوان به شکل مستطیل است. همان گونه که ذکر شد کف پیاده رو و صحن مانند بقیه قسمت های کاخ آجرفرش بوده و به خاطر استفاده زیاد و فرسایش در مرمت ها با موزاییک جایگزین شده است.
موزه کشاورزی
در سال ۱۳۹۰ ه.ش، کاخ فلاحتی تغییر کاربری یافت و به عنوان موزه کشاورزی ایلام شناخته شد. این موزه امروزه به چهار بخش مختلف تقسیم می شود.
در قسمت اول این موزه، وسایل سنگی تپه علی کش نگهداری می شوند. این وسایل عبارتند از : تیغه، خراشنده، سنگ معمولی و … که قدمت آنها به ۸ هزار سال قبل میلاد مسیح باز می گردد.
در قسمت دوم موزه، کشاورزی سنتی ۵۰ سال اخیر به نمایش گذاشته شده است.
اما در قسمت های سوم و چهارم موزه، سند زمین های کشاورزی، گیاهان دارویی و … نگهداری می شوند.
کاخ فلاحتی ایلام در سال ۱۳۵۷ ه.ش با شماره ۱۷۵۰، در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت. برای بازدید از این مکان دیدنی، باید در روزهای غیر تعطیل و در ساعات اداری به آن مراجعه نمایید.
