جاذبه زیبای گوردخمه دیره

گور دخمه ای در بين راه سر پل ذهاب به ديره قرار دارد و از جاهای دیدنی زیبای شهرستان سر پل ذهاب می باشد که به نام گور دخمه ديره معروف است. این گور دخمه  ۲۴ کیلومتر از سرپل ذهاب فاصله دارد.

این گوردخمه حدود ۶ متر و نیم طول دارد و در روستای گلین واقع شده است.

اهالی روستا این گوردخمه را به نام «فرای کن» یا «طاق فرهاد» یا «اتاق فرهاد» می شناسند. این گوردخمه به طول 50/6 متر، عمق 20/3 متر و ارتفاع 15/2 متر است. در انتهای دخمه دو پله به طول 35/2 متر ایجاد شده است. همچنین در دیوار جنوبی این دخمه، صفه ای به ابعاد 60/1×34/1 متر جهت ایجاد نقوش تراشیده شده است.

اين گور به دوره مادها تعلق دارد. به طور کلی گوردخمه ها به سه نوع تقسیم می شوند. این سه عبارتند از: گوردخمه های دوران مادها، هخامنشیان و دوره پس از هخامنشیان. گوردخمه دیره جزو گوردخمه های دوران ماد محسوب می شود.

گوردخمه دوران مادها

این نوع گوردخمه ها را می توان تکامل معماری اورارتوها دانست. گوردخمه های مادی معمولا نقش برجسته و تزیینات معماری دارند. همچنین تعداد زیادی از آن ها ستون و نیم ستون دارند. همه این ویژگی ها در صورتی که فردی که دفن شده، از جایگاه بالاتری در جامعه برخوردار باشد، بهتر و زیادتر وجود دارند. ورودی آن ها نیز در مکان های مختلف فرق می کند.

گوردخمه های هخامنشی

بیشتر این گوردخمه هایی که به این نام شناخته می شوند شبیه به هم هستند و در نقش رستم و نقش رجب پیدا می شوند.

اولین آن ها گوردخمه داریوش است که بقیه نیز به همان شکل ساخته شده اند. شکل آن ها شبیه به دو خط متقاطع است و در اطراف آن ها نیم ستون هایی دیده می شود.

گوردخمه ها پس از هخامنشیان

زمانی که اسکندر به ایران حمله کرد، عهد سلوکیان و اشکانیان شروع شد. سلوکیان از یونانیان بودند و به همین دلیل نوع معماری و رسم و رسومات متفاوتی با هخامنشیان و به طور کل ایرانیان داشتند. به این ترتیب گوردخمه ها کم کم شکل قبل خود را از دست دادند. برخی از آن ها تنها با قرار دادن اجساد درونشان صورت می گرفت که بعد از آن سنگ و آهک برای مسدود کردن به کار می رفت.

جاذبه های دیگر سر پل ذهاب

روستا و آبشار پیران: این روستا در ۱۰ کیلومتر سرپل ذهاب قرار گرفته است که طبیعت زیبایی دارد. در اطراف آن آبشار پیران، یکی از مرتفع ترین آبشارهای پیران واقع شده که دیدن آن به شدت توصیه می شود.

روستای پاطاق: از توابع دهستان بشیوه است که جاذبه های مختلفی مانند زیج منیژه، طاق گرا، امام زاده عباس (ع) و … دارد. همچنین زنبورداری که یکی از فعالیت های اصلی روستاییان است، را می توان در آن تماشا کرد.

تنگ‌ حمام: طبیعت گردان می توانند در اطراف این منطقه، مسیرهای خوبی را طبیعت گردی کنند.

دکان داوود: علاوه بر گوردخمه دیره، در اطراف سرپل ذهاب، گوردخمه ای به نام دکان داوود وجود دارد. این دخمه در صخره ای ددیه می شود که در آن پنج تاقچه وجود دارد. این تاقچه ها جهت گذاشتن نذورات به کار می رفته است. دکان داوود یک ایوان جلویی دارد و در هشت متر زیر آن، قاب مسطتیل شکلی به چشم می خورد.

آتشکده سراب: این آتشکده که از دوران ساسانیان به جا مانده است یکی از آثار ملی ثبت شده ایران محسوب می شود. آتشکده سراب شامل یک فضای مرکزی می شود که محل آتشدان بوده است. چهارطاقی اطراف این فضا نیز قابل مشاهده است.

نقش برجسته آنوبانی‌نی: قدیمی ترین نقش برجسته موجود در ایران، آنوبانی‌نی می باشد. این نقش برجسته در سرپل ذهاب وجود دارد و به زبان اکدی سنگ نبشته ای در آن دیده می شود.

مقبره بابایادگار: در ۴۵ کلومتری سرپل ذهاب مقبره بابایادگار وجود دارد که یکی از جاذبه های زیبای این اطراف محسوب می شود. مراسم مختلفی در این جا در مناسبت های خاص برگذار می شود که تماشای آن ها خالی از لطف نیست.