بنر هدر

جاذبه زیبای طاق گرا سرپل ذهاب

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

بنای طاق گرا یا طاق شیرین یکی از جاهای دیدنی سر پل ذهاب در استان کرمانشاه است که در گردنه پاتاق بر سر راه کرمانشاه به سرپل ذهاب و در ۱۵ کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در کنار راه باستانی سنگفرشی بنا شده که فلات ایران را به بین النهرین ارتباط می داده است .

به علت تغییر مسیر ، این راه و بنای تاق گرا اکنون در شیب های پائین جاده آسفالته قرار گرفته است . از نظر معماری ، بنای تاقگرا ، فضای ایوان مانندی است که تماماً از سنگ ساخته شده است.
این بنای مستطیل شکل به ابعاد ۸۶/۴*۷۰/۷ متر است که ورودی آن به طرف جنوب و مشرف بر جاده سنگفرش باستانی است . از لحاظ ساختاری ، این بنا به وسیله بلوک های سنگی ساخته شده است که به صورت مکعب مستطیل تراشیده شده اند . مصالح داخلی دیوار ها نیز از لاشه سنگ و ملاط گچ است.

جاذبه زیبای طاق گرا سرپل ذهاب

دیوار های جناحین این بنا تا حدودی بلندتر ساخته شده اند تا بتوانند سقف تاق را کاملاً مسطح نمایند . ارتفاع کف بنا از سطح زمین ۲۰/۱ متر و ارتفاع از کف تا لبه قوس ۹۲/۵ متر و از لبه قوس تا زیر گیلویی اول ۲۰/۱ متر است . همچنین بلندی افریز اول ۶۰ سانتی متر است که بر روی آن یک ردیف بلوک سنگی ساده به بلندی ۴۵ سانتی متر قرار گرفته است . بر روی این بخش ، سنگ های تزئینی افریز دوم قرار دارد . همچنین در بالا ترین بخش بر روی لبه بام بنا ، یک ردیف کنگره به ارتفاع ۹۲ سانتی متر قرار گرفته است. بنابراین ارتفاع بنا از سطح زمین تا بالاترین نقطه ۷/۱۱ متر است . همچنین عرض دهانه طاق ۱۰/۴ متر و عمق آن ۱۰/۳ متر می باشد . دیوار های داخلی این بنا به وسیله نقوش هندسی حجاری شده است .
در مورد زمان ساخت این بنا اختلاف نظر هایی وجود دارد برخی آن را به دوره اشکانی و برخی دیگر آن را به دوره ساسانی نسبت می دهند . اما آنطور که از مدارک باستانشناسی به دست آمده ظاهرا این بنا در اواخر دوره ساسانی و احتمالا زمان حکومت خسرو دوم (۶۲۸-۵۹۰م) ساخته شده است . اگر چه تاکنون کارکرد واقعی این بنا مشخص نشده ، اما برای آن کارکرد های متفاوتی از جمله ” یادگار احداث راه کاروانرو ” ، ” توقف گاه موکب شاهی ” ، ” اریکه سلطنتی ” ، ” پاسگاه مرزی ” و ” بنای یادبودی از پیروزی ” ذکر کرده اند.

جاذبه زیبای طاق گرا سرپل ذهاب

طاق گرا یعنی چه؟

به نظر می رسد نام طاق گرا از یک کلمه کردی به معنی قوس بزرگ باشد، گرا درلغت به معنای مسیری برای نشانه گرفتن به وسیله توپ انداز می باشد تاکنون علت نامگذاری طاق گرا کاملأ مشخص نشده است.

در برخی منابع به صورت طاق کرا / گرا ( در لغت به معنای سرتراش ودلاک آمده است ) ودر جاهای دیگر به نامهای گره – گیره یا  احتمالأ گریوه در اوستا وگریوگ در فارسی میانه به معنای گردنه آمده است.

برای دیدن این اثر ، حدود ۲۰۰ متر بعد از ایست بازرسی معروف پاطاق وارد جاده فرعی در سمت چپ جاده اصلی شده و پس از طی مسافتی حدود ۵۰۰ متر می توان به محل مورد نظر رسید . در صورتی که ماشین نداشتید ، کمی بعد از ایست بازرسی ، نزدیک جاده ریجاب پیاده شوید و با احتیاط از سمت چپ جاده پایین بروید.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید