ارگ بردسیر ، از آثار تاریخی استان کرمان

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

ارگ بردسیر از آثار تاریخی استان کرمان است که در عصر شاه سلطان حسین صفوی به عنوان حاکم نشین منطقه بوده است. ارگ بردسیر روزگاری مکان مناسبی برای سکونت حاکمان به شمار می‌رفته و به عنوان یک قلعه نظامی در دوره صفویه و قاجار، از آن استفاده می‌شده است.

این ارگ که از جاذبه های تاریخی بردسیر می باشد ، از سال ۱۳۳۰ به بعد با نام ارگ بردسیر معرفی شد. دلیل این نام گذاری هم وجود باغ های فراوانی بوده که در آن منطقه وجود داشته و آب مورد نیاز آن ها هم از قنوات و رودخانه هایی که در آن منطقه وجود داشته نیز تامین می گشته است. به نوشته حمزه اصفهانی، ‌تاریخ‌نویس مشهور، موسس شهر بردسیر«اردسیر» اردشیر بابکان بوده است که در ابتدا “وه اردشیر” در منطقه نیز مطرح بوده و سپس به «اردشیر» تغییر یافت پس از حمله اعراب به بردسیر نه تنها نام این شهر، تغییر یافت. در بیشتر کتب تاریخی قدیمی و سفرنامه‌ها پایتخت شهر بردسیر کرمان ذکر شده است.

ارگ بردسیر ، از آثار تاریخی استان کرمان

معماری ارگ دارای شیوه خاصی است و مصالح به کار رفته در آن بسیار ساده بوده اند.به منظور ساخت این بنای تاریخی از خشت خام نیز استفاده شده است. از آجر برای فرش حیاط و ساخت حوض نیز استفاده شده است. بررسی زمین شناسی تپه ارگ بردسیر نشان می دهد که پی خشتی بنای ارگ بر روی لایه قطوری از کنگلو مرای قلوه سنگ که سیمان آن آهکی است قرار گرفته است و از استحکام کافی برای زیرسازی شالوده بنا برخوردار بوده است.

بخش های مختلف ارگ بردسیر

منقطه ی حاکم نشین کرمان

ارگ بردسیر در سال ۱۱۲۳ درست در زمان حکومت شاه سلطان حسین صفوی به دستور محمدقلی خان قورچی باشی مورد بهره برداری قرار گرفت و به عنوان منطقه ای حاکم نشین در کرمان معرفی شد. این ارگ تا دوره قاجاریه با همین کاربری توانست ادامه بدهد. آثار مربوط به دوره قاجاریه این استحکامات شهری در سمت شرق یک خندق و باغ برجهای آن در سمت غرب تپه است که به سالاریه شهرت دارد.

سیستم آبرسانی در ارگ بردسیر 

در ارگ بردسیر در کرمان به منظور تامین آب مورد نیاز اهالی این منطقه ی مسکونی از چاه های موجود در یک مخزن جنب ایوان شرقی نیز استفاده می شده است. آب پس از طی کردن یک مسیر شیب دار از چاه یا آب انبار تا تنبوشه وسط حوض وسط حوض که ابعاد ۶×۴ متر بود و با آجر ساخته شده هدایت می شد و به صورت لوله فواره ساخته شده از سفال به شکل شترگلو تعبیه شده و با طی کردن مسیر شیبدار به صورت فواره ظاهر ‌شده و به آن زیبایی خاصی داده بوده است.

ارگ بردسیر ، از آثار تاریخی استان کرمان

اشیا کشف شده در ارگ بردسیر

خوب با توجه به اینکه ارگ بدرسیر محلی برای زندگی حاکمان شهر نیز بوده اشیای گوناگون و ارزشمندی در آن وجود داشته که با جستجوهایی که در آن ها صورت گرفته نیز پیدا شده اند. بیشتر اشیایی که پیدا شدند نیز شامل ظرف تعدادی فشنگ مصرف نشده تفنگ برنو مربوط به دوره قاجار و اشیاء فلزی و آلات جنگی و دو گوی فلزی مربوط به توپ‌های دوران صفویه، معروف به زنبورک یافت شده ‌است. در سفال دهانه یکی از حلقه های چاه با خط نستعلیق این عبارت نوشته شده است. «محمدقلی سنه ۱۱۲۳» که تاریخ ساخت بنا را نشان می دهد.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید