بنر هدر

منطقه حفاظت شده بحر آسمان در استان کرمان

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

این منطقه در ۲۱۵ کیلومتر ی جنوب مرکز استان و در ۲۵ کیلومتری شرق شهرستان رابر و همچنین ۴۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان جیرفت واقع شده است. منطقه دارای اقلیم سرد و خشک بوده و در زمستانها بخش های زیادی از آن پوشپیده از برف می گردد. به واسطه شرایط آب و هوایی خاص در فصول گرم سال از مهمترین ویژگی های جلب توریسم به منطقه می باشد.

منطقه بحرآسمان که از جاذبه های گردشگری رابر می باشد ، مجموعه ای کوهستانی است که به همراه جبال بارز طولانی‌ترین و مرتفع ترین رشته کوه جنوب شرقی کشور را ایجاد کرده است. در واقع این کوهستان به مانند بسیاری از کوهستانهای واقع شده در مجموعه فلات مرکزی تنها یکسری کوه پراکنده نبوده بلکه کاملاً رشته کوهی مرتفع است که از نظر توپوگرافی و اقلیمی هیچ سنخیتی با مناطق دشتی اطراف خود ندارد.

ارتفاعات این کوهستان که در جنوب شرقی شهر کرمان واقع شده و در نزدیکی کوهستانهای هزار و جوپار قرار دارد زمستانهای بسیار سردی دارد که همراه با بارش برف است و این برف در ارتفاعات تا مدتها باقی می ماند. ارتفاعات بحرآسمان در بخش جنوبی با قرار گرفتن در حوزه آبریز هلیل رود و جازموریان نهایتاً به مناطق دشتی با ارتفاع ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ متر ختم می‌شود که از آب و هوای بسیار گرمی و تا حدودی مرطوب برخوردار است.

منطقه حفاظت شده بحر آسمان در استان کرمان

وضعیت اجتماعی:

از جمله آبادی های داخل و حاشیه منطقه حفاظت شده بحرآسمان میتوان به سقین، ضراب، ماردوجان، ده ملک و چناران اشاره نمود. روش عمده امرار معاش جوامع محلی باغداری (شامل گردو، سیب، زردآلو، مرکبات)، دامداری و کشاورزی و کشاورزی می باشد. با توجه به قرار گیری منطقه در محدوده مراتع ییلاقی همه ساله از اواسط اردیبهشت تا اواسط مهرماه شاهده حضور حداقل ۱۵۰۰۰ دام در منطقه می باشیم. در برخی از دره های شمال و شرق منطقه شاهد توسعه باغات گردو، سیب، زردآلو و مرکبات می باشیم.

منابع بیولوژیكی( پوشش گیاهی – حیات وحش):

الف) تیپ گیاهی:
ب) درصد پوشش گیاهی:
50 درصد پوشش مرتعی با تراکم تاج پوشش گیاهی یک ساله و چند ساله بین 25 تا 50 درصد، 25 درصد اراضی جنگلی با تراکم تاج پوشش بین 5 تا 25 درصد، 20 درصد اراضی با تراکم تاج پوشش گیاهان مرتعی و بیرون زدی های سنگی و در شمال و شمال غرب منطقه 5 درصد زراعت دیم وجود دارد.
گونه های گیاهی منطقه:
انار شیطان(Tecomella undulate)، خرزهره(Nerium indicum)، انجیر وحشی(Ficus johannis)، زیتون وحشی(Olea aucheri)( سایر اطلاعات در جدول شماره 1 ارائه شده است)
گونه های جانوری منطقه:
خرس سیاه با حضور خود در بخش های مرکزی و شمالی از جمله ارزش های جانوری منطقه محسوب می گردد. بررسی ها بیانگر قرار گیری منطقه پیشنهادی بحرآسمان در کریدور مهاجرتی خرس سیاه از زریاب به ارتفاعات خبر از طریق مسیر شنگرا  و  قرقطوئیه می باشد. به نظر می رسد که لك لك سیاه نیز در منطقه جوجه آوری نموده که بررسی های تکمیلی در این خصوص ضروری است. سایر گونه های جانوری در فهرست شماره 2 ارائه شده است. ضمناً بر اساس بررسی های انجام شده توسط آقای مهندس مهجورآزاد در سال 1387 در دو رودخانه واقع در بخش های جنوب شرق منطقه پیشنهادی  اعم از رودخانه شور که از سرشاخ ههای شمالی هلیل رود می باشد( محل تقاطع این رودخانه با جاده آسفالت جبال بارز – جیرفت) گونه های Paracobitis sp.   و Cyprinion watsoni و  در رودخانه گلویی که از سرشاخ ههای شرقی هلیل می باشد گونه های Garra persica، Cyprinion watsoni، Capoeta damascina و Paracobitis sp.  صید گردید.

منطقه حفاظت شده بحر آسمان در استان کرمان

تعداد و نوع منابع آبی:

در منطقه بحر آسمان به واسطه وجود رودخانه های هلیل، گردین، دولت آباد، هنزا، رمان و چشمه های فرااون ذكر شده در جدول شماره 3 و همچنین آبگرم گیشكی بر روی مرز جنوبی مطقه در محدوده كوه قرقطوئیه در مختصات جغرافیایی3198081 496660R40 در ارتفاع 1796 متر نیز حائز اهمیت می باشد.

وجود آثار و ابنیه تاریخی- مذهبی-فرهنگی:

در حاشیه شمالی منطقه امامزاده سلطان سید احمد وجود داردكه در بین مردمان منطقه از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد.

وجود آثار و پدیده های طبیعی( آبشار-غار و …):

الف) چشم اندازهای منحصر به فرد:
آبشار گلم دختركش،‌ غار نیشر( زیستگاه خرس سیاه)، رودخانه های دائمی همچون هلیل، توپوگرافی منحصر به فرد كه منجر به پیدایش انواع چشم اندازها گردیده است.

تعارضات و تهدیدهای منطقه:

به واسطه توسعه باغات در منطقه بحرآسمان (عمدتا در حاشیه) در چند سال اخیر برخورد منافع مردم و حیات وحش رو به افزایش است بطوریکه تخریب کندوهای عسل، تخریب محصولات باغی، حمله به دام ها و حتی حمله به انسان ها توسط خرس رو به افزایش گذاشته است.

خشکسالی های چند سال اخیر، وجود تفنگ های غیر مجاز، چرای بیش از ظرفیت مراتع، تغییر کاربری عرصه های طبیعی از دیگر موارد تهدید کننده منطقه محسوب میگردند.

منطقه حفاظت شده بحر آسمان در استان کرمان

حد و حدود پیشنهادی

شمالاً در امتداد جاده آسفاله جیرفت- رابر در حوالی روستای گراه به كوه شنگرا آغاز و از آبادی كلم دختركش، دروا، بستان، گدار سرخ، آب برده، باب گرگ، اورچ مراد، كاكان، جنگا، دره میشان، شهید نظری، باب سیبا، قلندری، تیرگری خامكوئیه، گودگردو، ده شیخونی عبور نموده و پس از دره جوش آب از مزرعه دال خونی، مزرعه گودگرد به رودخانه دره كیل ختم می گردد.
شرقاً از زیارتگاه شاه چهل مرد به طرف ارتفاعات كوه سیر و مزرعه صنیقو و در امتداد رودخانه های زمان و رمون، دولت آباد وكمون و اتصال به رودخانه هلیل رود كه در این قسمت رودخانه وارد منطقه می شود و سپس از ارتفاعات لویا و بنه ده شاخ می گذرد.
جنوباً از محدوده كوه بنه ده شاخ و آبادی های كل صفایی و چناران سفلی عبور می نماید.
غرباً طی عبور از آبادی پیلوئیه، سرلرد، گزنگ، امامزاده سلطان حسین، مزرعه نراب در امتداد جاده خاكی به رودخانه فصلی گردان و آبادی هوشوئیه، سقین و مجدداً اتصال به رودخانه دره كیل.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید