موزه حیات وحش هفت چنار، یکی از موزه‌های حیات وحش شهر تهران است؛ این موزه از جاهای دیدنی تهران،در زمینی به مساحت 7693 متر مربع و زیربنای 2683 مترمربع در یکی از محله‌های قدیمی تهران به نام بریانک (در خیابان قزوین) واقع شده است.
ساختمان آن، بنایی تاریخی متعلق به اوایل دهه قرن بیستم (دوره قاجاریه) است که در ابتدا به عنوان کارخانه برق شروع به کار کرد و پس از چند سال به کارخانه جوراب‌بافی تبدیل شد؛ این ساختمان در نهایت استادی و ظرافت طراحی و ساخته شده و دودکش بسیار عظیمی دارد. نوع معماری و نحوه آرایش سطوح به گونه‌ای است که نشانه‌های معماری پیشرفته غربی و تلفیق آن با معماری سنتی و غنی ایرانی در آن آشکار است و با بناهای مجاور هم‌دوره خود هماهنگی دارد.
علت نامگذاری منطقه هفت چنار به این دلیل است که درخت چنار کهنسالی در این منطقه، قرار دارد که قطر آن به 7 متر می‌رسد و هفت تنه دارد و در کنار چشمه ای قرار داشته که اکنون، خشک شده است و به جای آن اکنون سقاخانه‌ای در مجاورت درخت ایجاد شده تا هم درخت از آن سیراب شود و هم رهگذران از آن استفاده کنند.
این مجموعه ترکیبی از معماری قدیمی، فضای سبز و موزه حیات وحش است؛ ساختمان قدیمی و زیبای موزه را می توان جزء یکی از مفاخر معماری به یادگار مانده از اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی دانست و همچنین فضای سبز آن یادگاری از باغ های قدیمی و زیبای تهران است. موزه حیات وحش این مجموعه تلفیقی از نمونه های زنده و غیر زنده بی مهرگان، مهره داران، آبزیان، خزندگان، پرندگان و پستانداران است.
موزه آثار طبیعی و حیات وحش هفت چنار شامل نمونه های غیر زنده، نمونه های زنده و زمین شناسی و آثار طبیعی است.
ـ نمونه های غیر زنده:نمونه های غیر زنده بی مهره گان شامل اسفنج ها، نرم تنان، خارتنان، سخت پوستان و حشرات است. مجموعه جالبی از اسفنج ها و مرجان های دریایی به عنوان نمونه ای از اسفنج ها – توتیا، ستاره دریایی و دلار سنگی به عنوان نمونه ای از خارتنان – انواع خرچنگ های آب شیرین و شور، شاه میگو و خرچنگ های عنکبوتی به عنوان نمونه ای از سخت پوستان – انواع پروانه های ایران، سوسک ها، ملخ ها، سنجاقک ها و زنبورهای اتاله شده به عنوان نمونه ای از حشرات در این مجموعه به چشم می خورند.
از نمونه های غیر زنده مهره داران می توان به انواع ماهی هایی که بصورت غیر زنده در موزه نگهداری می شوند و از هر دو گروه ماهی های غضروفی و استخوانی هستند اشاره کرد. این نمونه ها شامل سفره ماهی ها، بادکنک ماهی ها و انواع کوسه ماهی ها می شوند. اغلب نمونه های غیر زنده مهرداران دریایی هستند.
نمونه های زنده و تاکسیدرمی شده موزه حیات وحش هفت چنار :
ـ آبزیان : آکواریوم موزه هفت چنار که به شکل غاری پر پیچ و خم با پنجره های آکواریومی و زیبا ساخته شده، شامل انواع ماهی های آب شیرین متعلق به رودخانه های سراسر دنیا است که در میان آنها می توان به ماهی های بدن فلس، ماهی های گوشتخوار و درنده و ماهی های زنده زا اشاره کرد.
ـ خزندگان : از خزندگان مجموعه می توان به راسته مارها و سوسمارها و لاک پشتان اشاره کرد. نمونه هایی از خزندگان ایران و سایر نقاط جهان در معرض دید قرار دارند.
ـ پرندگان : پرندگان مجموعه به صورت زنده و تاکسیدرمی شده در مجموعه نگهداری می شوند که شامل گروه ها و خانواده های مختلف پرندگان اعم از آبزی و خشکی زی هستند. نمونه هایی از خانواده های گوناگون از قبیل خانواده کلاغ، خانواده مرغابی، خانواده قرقاول، پرندگان شکاری و انواع گنجشگ سانان که تعدادی از آنها از خارج از ایران و از گروه ها و زیستگاه های مختلف در موزه به صورت زنده نگهداری می شوند. از انواع پرندگان می توان به اردک ها، قوها، غازها، فلامینگو، کبک، قرقاول و طاووس اشاره کرد که بسیاری از آنها در این محیط به زاد و ولد می پردازند.
ـ پستانداران : انواع مختلفی از پستانداران وحشی علفخوار و گوشتخوار به صورت تاکسیدرمی شده در سالن این مکان نگهداری می شوند. پستانداران تاکسیدرمی شده مجموعه را می توانید به صورت تمام بدن، سر و گردن، تخته پوست، شاخ و جمجمه ببینید. از این مجموعه می توان به انواع قوچ، کل، شوکا، مرال، خرس قهوه ای، آهو و جبیر، گربه سانان نظیر شیر، پلنگ و یوز پبنگ آسیایی و علفخورانی نظیر بوفالو، گورخر ایرانی و انواع آنتیلوپ ها اشاره کرد.
ـ کارگاه تاکسیدرمی : علاقمندان می توانند در سالن تاکسیدرمی با طریقه علمی و عملی تاکسیدرمی پرندگان و پستانداران آشنا شوند. همچنین از نمونه های پرندگان و پستانداران تاکسیدرمی شده که در سالن به نمایش گذاشته شده بازدید نمایند.
ـ زمین شناسی و آثار طبیعی : بخش زمین شناسی و آثار طبیعی موزه هفت چنار را سنگ ها و کانی های مختلف با منشاء آذرین، رسوبی و دگرگونی تشکیل می دهند. فرمول شیمیایی هر سنگ به همراه کاربرد و معادن مربوطه آن ذکر شده است. در این بخش مجموعه ای از فسیل بی مهرگان که متعلق به ادوار گذشته می باشند نیز به چشم می خورد.
از سایر بخش های متنوع موزه می توان به سفره خانه، قهوه خانه سنتی و کتابخانه موزه که شامل 4500 جلد کتاب تخصصی و عمومی می باشد، اشاره کرد. دانش پژوهان علاقمند می توانند با عضویت در کتابخانه مجموعه از خدمات آن بهره مند شوند.
مجموعه موزه حیات وحش هفت چنار در خردادماه سال 1376 به عنوان موزه آثار طبیعی و حیات وحش هفت چنار تهران افتتاح شد و در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۲۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس موزه حیات وحش هفت چنار :
تهران، خیابان قزوین، خیابان شهید عرب میدان بریانک، خیابان هفت چنار، موزه آثار طبیعی و حیات وحش هفت چنار تهران.
زمان بازدید موزه حیات وحش هفت چنار :
بازدید از موزه حیات وحش هفت چنار همه روزه (به جز شنبه و ایام سوگواری) از ساعت 8 الی 22 امکان‌پذیر است.جهت هماهنگی برای بازدیدهای گروهی می‌توان با شماره‌های 6-55738745 تماس بگیرید.
