سنت ایران فقط به جاهای دیدنی و لباس های آن نیست بلکه غذاهای سنتی بسیار لذیذ و سالم ایرانی در جهان زبانزد هستند با آنها آشنا شوید .
تعداد کثیری از بهترین غذاهای سنتی ایرانی از سراسر کشور گردآوری کردیم که در ادامه مختصرا به آنها میپردازیم .
ایران دارای تنوع غذایی بسیاری در دنیا است و آن هم به دلیل گستردگی و تعداد زیاد استان ها و اقوام متنوعی دارد از غذاهای خوشمزه در شمال و غذاهای تند و تیز در جنوب و انواع کباب ها و مرغ های سرخ شده وانواع پلوها و انواع خورشت ها و بستنی با عطر گلاب و زعفران در کل ایران پس با ما در این سفر خوشمزه همراه باشید که برخی از این غذاها را به شما معرفی کنیم.
کباب
کباب یکی از پر طرفدارترین و محبوب ترین غذاها در میان مردم ایران است. کباب در ایران انواع گوناگونی دارد مثل کوبیده, جوجه, برگ و کباب گوشت.
برای تهیه کوبیده گوشت چرخ کرده را با پیاز و نمک و فلفل مخلوط کرده و بعد از به سیخ کشیدن آن بر روی زغال کباب می کنند و می پزند.
نوع دیگر کباب جوجه است که از گوشت مرغ باپیاز و زعفران و نمک و بنا بر سلیقه اقوام مختلف از مواد دیگری به آن اضافه می شود و بر روی زغال کباب می شود.
کباب که از گوشت گوسفند, گاو و گوساله تهیه می شود گوشت را با نمک فلفل و پیاز و آب لیمو تازه طعم دار می کنند و بر روی زغال کباب می کنند.
تمامی کباب ها را در انتها با لیموی تازه سرو میکنند و یا برنج و نان میل می کتتد.
تهچین اصیل ایرانی
همهی ما با این غذای خوش بر و روی زعفرانی و ته دیگی ایرانی آشنا هستیم؛ تهچین! تهچین یکی از غذاهای ایرانی محبوب و رایج است که معمولاً در پخت آن از ماست، برنج، زعفران و تخم مرغ استفاده میشود. این غذا بر حسب نوع آن با مرغ، گوشت، بادمجان و… نیز همراه میشود. علاوه بر این معمولاً در لابلای برنج زعفرانی از مقداری زرشک هم استفاده میشود. جدا از مواد اولیه و اصلی که گفته شد، ممکن است مواد غذایی دیگری هم به این غذا اضافه شود تا آن را با دیگر مدلهای تهچین متفاوت کند. در واقع ما با انواع نسبتاً گستردهای از تهچینها روبهرو هستیم. در نتیجه شاید انتخاب خوشمزهترین آنها برایمان سخت باشد.
از انواع تهچین میتوان به تهچین مرغ، گوشت، گوشت و بادمجان، اسفناج، ماهی و… اشاره کرد. با این حال تهچین مرغ، رایجترین نوع تهچین به شمار میرود. به طور کلی میتوان گفت: ته چین دو قسمت اصلی دارد. یک بخش از آن تهدیگ زعفرانی است که به همراه محتویات غذا مثل گوشت، مرغ و … دیده میشود و دیگری هم پلوی سفید رنگ سادهای است که روی تهچین را میپوشاند. البته معمولاً در بسیاری از رستورانها و خانهها، بخش دوم حذف میشود و شما فقط با برنج زعفرانی روبهرو میشوید. شاید به همین دلیل هم وجود چلوی سفید ساده روی تهچین به نظرتان غیرمرسوم و ناآشنا بیاید.
به دلیل وجود تخم مرغ و ماست که در لابلای برنج قرار میگیرد، تهچین جزو غذاهای نسبتاً سنگین است که افراد را به راحتی سیر خواهد کرد. این غذا معمولاً در مهمانیهای ایرانی مورد استفاده قرار میگیرد؛ چرا که به دلیل ظاهر و قالب مرتب و تزیین شدهاش، مهمانی را رسمیتر و مجللتر نشان خواهد داد. شاید بتوان اعتراف کرد که این غذا به دلیل محتویاتی که دارد از نوع غذاهای اعیانی ایرانی به شمار میرود!
در رابطه با طرز تهیه تهچین بدانید که آشپز با مشکل خاصی روبهرو نخواهد شد؛ تهچین هم در فر پخته میشود و هم روی شعلهی گاز. البته این را هم از قلم نیندازید که برای داشتن تهدیگ خوب و دلچسب لازم است آن را مدت زمان بیشتری روی حرارت ملایم قرار دهید تا به خوبی پخته شود و خودش را خوب بگیرد.
تهچین از نظر علم تغذیه، غذایی کامل و مفید است. در وهله اول وجود تخم مرغ در این غذا باعث میشود از ویتامین آ. و دی غنی باشد. این دو ویتامین سیستم دفاعی بدن را تقویت میکنند. علاوه بر این ویتامین ب. ۱۲ موجود در تخم مرغ هم میتواند جایگزین خوبی برای کسانی باشد که گوشت زیادی نمیخورند.
از آنجا که تهچین مرغ، طرفداران بیشتری دارد، بد نیست بدانید که سینه مرغ استفاده شده در این غذا حاوی ویتامین ب. ۳ است که فعالیتهای آنتی اکسیدانی دارد و به تنظیم قند خون و تولید انرژی کمک زیادی میکند.
در رابطه با زرشک موجود در تهچین هم باید بدانید که این مادهی غذایی، ضد سرطان و تشنج و برطرفکنندهی کمبود ویتامین ث. است. با این حال بهتر است در مصرف آن زیادهروی نکنید؛ مصرف بیش از حد زرشک موجب افت فشار خون، خارش و حالت تهوع خواهد شد. علاوه بر این توصیه میشود کسانی که سابقه سنگ کلیه یا صفرا دارند هم به سراغ این ماده غذایی نروند، چراکه مشکلشان را تشدید خواهد کرد. علاوه بر این، زرشک به نوعی محرک رحم به حساب میآید. همین مسئله باعث میشود اغلب به زنان باردار توصیه شود از خوردن این ماده غذایی خودداری کنند.
از آنجا که در تهیه تهچین روغن بسیار کمی استفاده میشود، میتوان این غذا را یکی از سالمترین غذاها و البته مناسب برای کسانی دانست که اضافه وزن دارند یا میخواهند وزن خودشان را کاهش دهند. توصیه میشود برای این که روغن مورد استفاده در تهچین را به کمترین میزان ممکن برسانید، آن را درون فر بپزید. کار از محکم کاری عیب نمیکند! برای داشتن یک تهچین سالم باید این را هم بگوییم که بهتر است ماست مورد استفاده در ته چین را به نوع کمچرب تغییر دهید و مرغی که در غذا استفاده میکنید را هم آب پز کنید تا خاصیتش بیشتر شود.
فسنجان
فسنجان که یکی از قدیمی ترین غذاهای ایرانی است از موادی مانند گردو, رب انار و مرغ یا اردک و در برخی از مناطق از قلقلی های کوچک تهیه می شود.
گردو و رب انار و پیاز را به آرامی تفت می دهند و تا سس غلیظی درست شود و بعد از آن مرغ یا اردک را به آن اضافه می کنند البته در برخی از مناطق برای تعادل طعم مقداری شکر هم به آن اضافه می کنند.
جالب است بدانید که فسنجان درایران قدمت باستانی دارد و این مطلب را می توان از لوح ها و سنگ نوشته هایی که در تخت جشید یافت شده اند که مربوط به ۵۱۵ سال قبل از میلاد است دریافت کرد. در یکی از این سنگ نوشته ها لیستی از اشیاء قدیمی باستانی که شامل مواد اولیه و تشکیل دهنده فسنجان شامل گردو, انار و مرغ است.
قیمه سیستان و بلوچستان (دوغ پای)
ممکن است در نگاه اول فکر کنید این غذا همان قیمه خودمان است و فرقی با آن ندارد. در این صورت کاملاً در اشتباه هستید! خورشت دوغ پای یا دوغ پی، یکی از غذاهای مشهور سیستان و بلوچستان است که به دلیل ظاهرش، خیلیها آن را با قیمه اشتباه میگیرند. این غذای سنتی ایران بسیار خوشمزه و البته نسبتاً ترش است و به محض میل کردن آن متوجه طعم متفاوت و جدیدش خواهید شد. به نظر میرسد رستورانها هنوز آنقدر مهارت پیدا نکردهاند که این غذای خوشمزه را به منوی خود اضافه کنند. پس برای خوردن این غذا آن هم به شکل اصیل و سنتی بهتر است به سراغ خانههای سیستان و بلوچستانی و بانوان باسلیقه این منطقه بروید.
یکی از مهمترین تفاوتهای این غذا با سایر غذاهای مشابه آن، استفاده از دوغ در مراحل میانی پخت غذاست. طرز پخت خورشت دوغ پای تقریباً مشابه قیمه است و تفاوت عمدهای که با آن دارد همان دوغ است! پس به طور کلی میتوان گفت: مواد تشکیلدهنده این غذا شامل گوشت گوساله، لپه، پیاز، ادویه، زعفران، دوغ، لیمو عمانی و… میشود. خورشت دوغ پای را میتوان مانند قیمه با برنج ساده و سفید میل و برای تزئین برنج از زعفران استفاده کرد. در کل این خورشت تزئین خاصی ندارد. خورشت دوغ پای سیستان و بلوچستانی در روش کاملاً سنتی با برنجی نسبتاً شفته سرو میشود.
سیستان و بلوچستانیها معمولاً در کنار این غذا از سالاد یا سبزی خوردن نیز استفاده میکنند. برای بهتر شدن طعم این غذا میتوان به جای رب گوجه فرنگی از خود گوجه فرنگی به شکل رنده شده استفاده کرد. اگر در تهیه این غذا به سراغ دوغی رفتهاید که ترشی آن زیاد است، پیشنهاد میکنیم از ریختن لیمو عمانی در غذا خودداری کنید. به علاوه، اگر دوغ شما همگن (هموژنیزه) نیست بهتر است قبل از استفاده، آن را به خوبی هم بزنید تا در طول پختن غذا دلمه دلمه نشود.
اگر تصمیم دارید که در خورشت دوغ پای خود از دوغ خانگی استفاده کنید، توصیه میکنیم آن را چند مرتبه در مخلوط کن بریزید، سپس بر روی حرارت قرار دهید و تا زمانی که به طور کامل به جوش آید هم بزنید. حال با خیال راحت میتوانید دوغ خود را به غذا اضافه کنید. البته باید بدانید که میتوانید بسته به سلیقه خود میزان دوغ مورد استفاده در غذا را کم و آب آن را بیشتر کنید.
اگر فردی کم خون هستید، گوشت مورد استفاده در این غذا میتواند از مهمترین منابع آهن برای شما باشد. اگر این غذا را همراه مرکباتی مثل پرتقال نوش جان کنید، آهن بیشتری را جذب خواهید کرد. علاوه بر این، توصیه ما این است که در زمان سرو این غذا، در کنار سبزی خوردن از هویج، فلفل دلمهای رنگی و… نیز استفاده کنید تا میزان جذب آهن در بدن خود را افزایش دهید. در نهایت هم باید بگوییم اگر فشار خونتان بالاست، بهتر است نمک موجود در غذا را کاهش دهید و از رب گوجه فرنگی استفاده نکنید.
قورمه سبزی ایرانی
قورمه سبزی یکی از محبوب ترین و خوش مزه ترین خورشت های ایرانی است که از لوبیا, سبزی مخصوص, لیمو عمانی و گوشت بره تهیه می شود.
سبزی این خورشت پرطرفدار از گشنیز, تره و جعفری تشکیل شده است.
برای تهیه قورمه سبزی بعد از پختن لوبیا و گوشت سبزی خرد کرده را به آن اضافه کرده و در انتهای پخت برای طعم ترش و تلخی که به غذا بدهند لیمو عمانی را به آن اضافه کرده نمک و فلفل نیز به دلخواه به آن اضافه می کنند.
قورمه سبزی را برنج سرو می کنند.
باقالی پلو
در غذاهای ایرانی برنج را معمولا به صورت چلو می پزند در این نوع پخت برنج را با کره و زعفران می پزند و در نوع دیگر برنج را با انواع سبزیجات و یا حبوبات مخلوط می کنند که به این نوع از برنج پلو می گویند.
باقالی پلو نیز همانطور که از نامش معلوم است یک نوع پلو است که با باقالی های سبز مخلوط شده است.
باقالی پلو بیشتر در اواخر بهار و تابستان که باقالی های سبز و تازه وجود دارد و برنج تازه به درست شده است طبخ می شود.
این پلو را معمولا با مرغ و یا گوشت یا ماهیچه سرو می کنند و قبل از سرئ بر روی این غذا کمی زعفران می ریزند.
زرشک پلو
ایرانیان علاقه زیادی به طعم ترش دارند که یکی از این مواد ترش زرشک می باشد که این ماده در بیشتر غذاها استفاده می کنند یکی از این غذاها زرشک پلو می باشد.
برای تهیه زرشک پلو در ابتدا برنج را طبخ کرده و بعد آماده شدن برنج زرشک را با کره سرخ می کنند و در انتها با زعفران بر روی برنج می ریزند.
در کنار برنج برای تهیه مرغ بعد از سرخ کردن آن سسی از آب مرغ و رب گوجه تهیه می کنند.
کوفته تبریزی
کوفته تبریزی یکی از پرطرفدارترین و محبوب ترین غذاهی سنتی که مخصوص تبریز است.
کوفته از موادی چون لپه, برنج, سبزی معطر, تخم مرغ , گوشت, پیاز, گردو و زرشک تهیه می شود.
لپه و برنج را پخته و بعد گوشت را به آن اضافه می کنیم و بعد از پخته شدن نمک و فلفل و سبزی را به آن اضافه می کنند و خوب ورز می دهند و تخم مرغ ها را به آن اضافه می کننند و ان ها را به شکل گلوله هایی درست کرده و داخل آن ها را با زرشک و گردو و تخم مرغ پخته پر می کنند و در انتها این کوفته ها را در سس مخصوص کوفته که از پیاز سرخ شده و رب گوجه و آب تهیه شده می اندازند تا پخته شود.
آش رشته
آش رشته که یکی از آش های قدیمی ترین آش ها در ایران است از حبوبات, سبزی های مختلف و رشته تهیه می شود.
سبزی های این آش سبزی هایی مانند اسفناج, چغندر و … است و حبوبات آن نیز از لوبیا, عدس, نخود و … است.
برای تهیه آش رشته حبوبات و سبزی ها را با هم مخلوط کرده و در انتها رشته ها را به آن اضافه می کنند و برای تزیین آش از نعنا و سیر و پیاز سرخ کرده و کشک از آن استفاده می کنند.
این آش در بیشتر مراسم مذهبی و اعیاد ایرانی مورد استفاده قرار می گیرد.
قیمه نثار
قیمه نثار یکی از غذاهای ایرانی است که به طور سنتی در قزوین پخته میشود. قیمه نثار با مخلفات زیادی که دارد تبدیل به یکی از انواع غذاهای ایرانی خوشمزه و پرطرفدار شده است. گاهی از این غذا در گویشهای عامیانه با نام قیمه نسا یاد میشود که به اشتباه جا افتاده است. به طور کلی میتوان گفت: قیمه به معنای خورشتی است که با گوشتهای خردشده درست شده باشد. نثار هم به معنای آن چیزی است که در عروسی و مهمانی به مهمانان نثار میشود. شاید دلیل انتخاب نام قیمه نثار برای این غذا این باشد که در گذشته معمولاً آن را به دلیل محتویاتی که داشت، جزو غذاهای اشرافی به حساب میآوردند و در عروسیها به همراه انواع سبزی خوردن سرو میکردند.
بسیاری از افراد این غذا را چیزی مشابه زرشک پلو میدانند، ولی تفاوت آنها بسیار زیاد و مخلفات موجود در قیمه نثار به مراتب بیشتر است. قیمه نثار به طور کلی با برنج، گوشت، خلال بادام، پسته و پیاز داغ طبخ میشود. البته در بسیاری از دستورهای پخت این غذا به استفاده از پوست پرتقال، هویج و سایر مخلفات هم اشاره شده است. در خود شهر قزوین ادویهای با نام قیمه نثار وجود دارد که به طور تخصصی تهیه میشود و با اضافه کردن آن به غذا میتوان طعم بینظیرش را چشید.
قیمه نثار از نظر ارزش غذایی، حرف زیادی برای گفتن دارد. برنج موجود در آن سرشار از کربوهیدرات است. به علاوه اگر برنج را به همراه سبوسش مصرف کنید، پتاسیم موجود در آن، میتواند در کنترل فشار خون هم تأثیرگذار باشد. اگر به قصد دارید از برنج سبوسدار در قیمه نثار خود استفاده کنید، باید این نوید را به شما بدهیم که این ماده غذایی باعث افزایش حرکات روده میشود و همین مسئله خطر ابتلا به سرطان کولون را کاهش میدهد.
همانطور که گفته شد یکی از محتویات اصلی قیمه نثار، خلال بادام و پسته است. معمولاً توصیه میشود که به خاطر حفظ ارزش غذایی این مواد، آنها را برای یک ساعت در آب قرار دهید تا به خوبی خیس بخورند. این روش کمک میکند تا اسیدهای چرب موجود در این مغزها حفظ شود. باید اضافه کرد که پسته موجود در قیمه نثار به دلیل مقدار زیاد کلسیمی که دارد، میتواند برای افرادی که در معرض پوکی استخوان هستند بسیار مفید باشد. علاوه بر این، خوردن این ماده غذایی را میتوانید به افرادی که احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی در آنها بالاست توصیه کنید.
جالب است بدانید که کلسیم موجود در بادامی که در قیمه نثار استفاده میشود، دو برابر پسته است! علاوه بر این پروتئین و ویتامین دی موجود در آن را هم نباید نادیده گرفت. پس وجود این مغزها در قیمه نثار میتواند ارزش غذایی آن را تا حدودی برای شما روشن کند. معمولاً توصیه میشود اگر از افراد کمخون هستید، در این غذا به جای خلال بادام از خلال فندق استفاده کنید. با اضافه کردن رب گوجه فرنگی به خورشت قیمه نثار نیز میتوانید به جذب آهن در این غذا کمک زیادی کنید.
علاوه بر این توصیه میکنیم اگر چربی خون بالا دارید به جای گوشت گوساله از سینه مرغ کباب شده استفاده کنید و مغزهای موجود در این غذا را تا حدودی کاهش دهید و در ازای آن به میزان پوست پرتقال و هویج خلالی بیفزایید.
شیرین پلو اصیل ایران
شیرین پلو و یا برنج نگین دار که از آجیل و میوه های خشک تهیه می شود. مواد تشکیل دهنده شیرین پلو برنج, مرغ , پیاز, مغز بادام و پسته و خلال پوست پرتقال است.
برای تهیه شیرین پلو در ابتدا پیاز را تکه تکه کرده و در روغن سرخ کرده و سپس مرغ تکه تکه کرده را به پیاز اضافه کرده تا سرخ شود تا رنگ آن تغییر کند بعد مقداری آب به آن اضافه کرده تا پخته شود.
بعد مغزهای آجیلی مانند پسته و بادام را با کمی شکر در آب می جوشانانند تا کمی پخته شوند و طعم شیرینی را بگیرینند.
بعد پوست پرتقال را با کمی آب جوشانده تا تلخی آن گرفته شود.
در انتها برنج را آبکش کرده و برای دم کردن لابه لای آن موادی را که تهیه کرده ایم را می ریزیم. بعد از دم کشیدن برای سرو کردن آن بقیه مواد را بر روی برنج برای تزیین می ریزند.
ته دیگ
ته دیگ یکی از بخش های ثابت در سفره ایرانیان است و تمام ایرانیان علاقه شدیدی به ته دیگ دارند و تنها بخشی از غذا است که ظرف آن در انهت خالی می شود.
برای تهیه ته دیگ که در انتهای قابلمه برنج را با روغن مخلوط می کنند اما انواع دیگری از ته دیگ وجود دارد مانند سیب زمینی .
کباب تابهای
کباب تابهای از غذاهای ایرانی ساده و راحتی است که در بسیاری از خانههای ایرانی دوستداران پروپاقرص خودش را دارد. امکان دارد بارها این غذا را با نامهای کباب دیگی یا کباب بشقابی هم دیده باشید که نشاندهندهی روشهای مختلف تهیه و طبخ آن است.
ایرانیان معمولاً به انواع کباب علاقهی زیادی دارند. ولی ممکن است به دلیل سختی پخت آنها، به خصوص در آپارتمانهای امروزی، کمتر به سراغشان بروند. یکی از نکات مثبت کباب تابهای آن است که برخلاف تصوری که از نام کباب به ذهن میرسد، میتوان آن را به راحتی در منزل و در شرایط مختلف تهیه کرد. علاوه بر این، یکی از ویژگیهای برجستهای که باعث محبوبیت کباب تابهای شده، این است که به مدت زمان بسیار کمی برای پختن آن نیاز است. این غذا در بازهی حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقهای آماده میشود.
کباب تابهای، نوعی خوراک است که به طور کلی مواد مورد نیاز آن شامل گوشت گوسفندی چرخ کرده، پیاز، گوجه فرنگی، نمک و البته سماق میشود. در روشهای مختلف طبخ این غذا از تخم مرغ، پودر نان، فلفل دلمهای، ماست و… نیز استفاده میشود.
کباب تابهای دارای دو بخش است که شامل گوشت کبابی و گوجههای سرخ کرده میشود. در بسیاری از روشهای طبخ این غذا، گوجه فرنگیهای سرخ شده را قطعه قطعه میکنند، در کنار کباب میگذارند و آن را به شکل جداگانه میپزند. اما در روشهای دیگر، گوجه فرنگی را رنده میکنند، آن را روی کباب در حال سرخ شدن قرار میدهند و با فلفل دلمهای و برخی مخلفات دیگر همراه میکنند. این روش باعث میشود طعم گوشت به درون این مخلفات نفوذ کند و غذا به مراتب لذیذتر شود.
استفاده از سماق در تهیه کباب تابهای نیز به دو روش مختلف صورت میگیرد. برخی سماق را در زمان سرخ کردن کباب در ماهیتابه روی آن میریزند. این کار باعث میشود طعم سماق به طور کامل به درون گوشت نفوذ و آن را خوشمزهتر کند. برخی دیگر نیز ترجیح میدهند بعد از پخت غذا و در زمان سرو آن، سماق را روی برنج یا خود کباب بریزند. با این حال تقریباً غیرممکن است که بتوان سماق را از کباب تابهای جدا کرد. وجود سماق در کنار غذاهای گوشتی باعث هضم راحتتر و سریعتر آنها میشود.
علاوه بر این در طب سنتی معمولاً توصیه میشود که در کنار غذاهای گوشتی مثل کباب تابهای هرگز از ماست، دوغ و مواد غذایی اینچنینی استفاده نکنید؛ ترکیب این مواد علاوه بر این که خاصیت گوشت را از بین میبرد، باعث فساد گوشت در بدن میشود. باید اشاره کنیم که معمولاً توصیه میشود ضخامت گوشت چرخ کرده را در ماهیتابه به اندازهای زیاد نکنید که باعث سفت شدن آن شود. در کنار این، ضخامت کم و نازکیِ این گوشت هم میتواند از کیفیت کباب تابهای بکاهد. برای پخت بهتر کباب تابهای بهتر است در زمان طبخ، درِ ماهیتابه را بگذارید تا گوشتتان کاملاً مغز پخت شود.
ارزش غذایی کباب تابهای به هیچ عنوان کم نیست. میتوان به طور خلاصه به گوشت چرخ کرده موجود در غذا اکتفا کرد. گوشت چرخ کرده حاوی پروتئین بسیاری است. اگر از گوشت گوسفندی و نوع لخم بدون چربی گوشت گوساله استفاده کنید، به جذب پروتئین در بدن کمک خواهید کرد. این غذا مقادیری ماده معدنی روی هم دارد که به افزاید تولید تستوسترون کمک میکند.
آبگوشت
آبگوشت یا دیزی یکی از سنتی ترین و پرطرفدارترین غذاهای سنتی ایران است.
این غذای پرطرفدار ایرانی از حبوباتی مانند نخود و لوبیا سفید و گوشت و چربی و گوجه فرنگی و پیاز تهیه می شود.
ابتدا حبوبات را همراه گوشت و چربی پخته و پیاز را به آن اضافه می کنیم و در انتها گوجه ها را اضافه می کنند.
سرو این غذا به این صورت است که مواد آن را کوبیده و به صورت گوشت کوبیده با نان میل می کنند و آب آن را با تلید نان می خورند.
ماهی شکمپر
ماهی پرطرفدار و پرمصرفترین غذای دریایی است که به لحاظ گستردگی انواع و البته شیوه طبخ آن میتواند سلیقههای متفاوتی از افراد را راضی نگه دارد. در این میان، ماهی شکمپر که از محبوبترین غذاهای ایرانی در خطه شمال و البته جنوب کشور به شمار میرود هم تنوع بالایی در محتویات دارد.
یکی از ویژگیهای طبخ ماهی شکمپر این است که میتوان آن را درون فر یا روی گاز پخت. به علاوه این غذا را میتوان هم با سبزی پلو و هم با برنج ساده و سفید نوش جان کرد.
ماهی شکمپر از پرخاصیتترین غذاها به شمار میرود. در وهلهی اول، این خود ماهی است که خواص غذایی بسیار خوبی دارد. خواص ماهی انکار نشدنی است و نمیتوان از آن غافل ماند. ماهی سرشار از موادی مغذی مثل پروتئین و ویتامین دی است و به علاوه میتوان آن را بهترین و کاملترین منبع برای اسیدهای چرب امگا ۳ دانست. هر کدام از انواع مختلف ماهی ویژگیهای منحصر به فرد خودشان را دارند. در این میان ماهیهای چربتر مثل ماهیهای آزاد، ماهی قزل آلا، ساردین و… جزو سالمترین انواع ماهیها به شمار میروند. به همین دلیل توصیه میکنیم در تهیه ماهی شکم پر به سراغ این دسته از ماهیها بروید. ماهیهای چرب درصد امگا ۳ بالایی دارند و همین مسئله باعث بهبود عملکرد درست بدن و مغز میشود.
یکی از ویژگیهای مهم ماهی، کاهش احتمال ابتلا به حملات قلبی است. علاوه بر این مصرف ماهی در تمام طول زمان رشد کودکان میتواند حیاتی و مهم باشد. مصرف ماهی باعث افزایش سلولهای خاکستری مغز و کاهش احتمال ابتلا به زوال عقل در دوره کهنسالی میشود. با تمام این اوصاف، هر چقدر از خواص ماهی بگوییم کم است و باز هم حرف برای گفتن باقی خواهد ماند.
برای پختن ماهی شکمپر معمولاً روشهای مختلفی به کار گرفته میشود که در هرکدام از آنها مواد تشکیلدهنده متنوعی مورد استفاده قرار میگیرد. با این حال به طور عام مواد مورد استفاده در پخت ماهی شکمپر شامل پیاز، رب انار، سبزیهای معطر، سیر، کره، گردو، زعفران و… است. شما میتوانید برحسب سلیقه و شرایط خود این مواد را کم و زیاد کنید. برای مثال اگر اضافه وزن دارید، میتوانید میزان کره و روغن مورد استفاده در این غذا را به حداقل برسانید.
اگر دچار یبوست هستید میتوانید ماهی شکمپر خود را با مواد بخارپز شدهای مثل هویج و قارچ بپزید و به جای برنج، آن را با نان سبوسدار میل کنید. این کار کمک میکند میزان فیبر دریافتی شما افزایش پیدا کند و کارکرد دستگاه گوارشتان بهبود یابد. اگر بیماری قلبی دارید در پخت ماهی شکمپر به جای کره به سراغ روغن زیتون بروید و غذایتان را با کلم بروکلی بخارپز شده میل کنید. با این کار آنتی اکسیدانهای موجود در این مواد به بهبود بیماریتان کمک زیادی خواهند کرد.
باید به این نکته نیز اشاره کنیم که رب انار استفاده شده در بیشتر انواع ماهی شکمپر، خواص بسیاری برای لاغری دارد. بسیاری از متخصصان تغذیه معتقدند که مصرف رب انار میتواند برای کاهش وزن و چربیهای بدن به خصوص در اطراف شکم مفید باشد.
میگو پلوی بوشهری
میگو پلوی بوشهری یکی از بهترین غذاهای ایرانی دریایی و همانطور که از نامش پیداست، مربوط به خطه جنوب ایران است. در گذشته این غذا مختص به جنوب کشور بود، ولی با توجه به این که مصرف میگو در سراسر ایران رایج شده، این غذا هم به نوعی همهگیر شده است. میتوان گفت: این غذا جزو غذاهای مقرون به صرفه به شمار میرود؛ در تهیهی این غذا به سراغ میگوهای ریزی میرویم که قیمت نسبتاً مناسبی دارند. به همین دلیل با تهیه این غذا میتوان با صرف هزینهای نسبتاً کم و مناسب به توصیه پزشکان مبنی بر استفاده از غذاهای دریایی گوش داد.
میگو به دلیل امگا ۳ زیادی که دارد میتواند از بروز آلزایمر و اختلال حواس در پیری جلوگیری و همچنین تا حدودی فشار خون را هم کنترل کند. میگو علاوه بر این میتواند مقداری از آهن مورد نیاز بدن شما را هم تأمین کند. بد نیست به این موضوع هم اشاره کنیم که در میگو مادهای به نام سلنیوم وجود دارد که احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ و سرطان خون را در افراد کاهش میدهد.
به دلیل ابعاد کمی که میگوهای مورد استفاده در میگو پلو دارند، توصیه ما این است که در پاک کردن آنها نهایت دقت را به کار ببرید و تمامی ضایعات موجود در آنها را پاک کنید. برای پخت میگو پلوی بوشهری، دستور پختهای مختلفی وجود دارد که تاحدودی هم مشابه یکدیگر هستند. مواد مورد نیاز برای پخت این غذا شامل میگو، برنج، پیاز، سیر، گشنیز، رب گوجه فرنگی، زعفران و… است. باید این را هم بگوییم که در بعضی انواع میگو پلو که کاملاً ایرانی هستند، میتوان سیب زمینی نگینی شده و کشمش هم مشاهده کرد.
از آنجا که کالری این غذا تا حدودی بالاست و جزو غذاهای سنگین به شمار میرود، توصیه میشود آن را برای وعده ناهار میل کنید. معمولاً این غذا همراه با ترشیهایی که تند هستند سرو میشود. به عنوان نوشیدنی هم میتوان به سراغ شربتهای خانگی رفت. البته بیشتر جنوبیها این غذا را با نوعی نوشیدنی به نام «زینتو» میل میکنند که آب توتی شبیه به شاتوت است.
رعایت برخی نکات میتواند به طبخ بهتر میگو پلو کمک کند. برای مثال بهتر است برای تهیه این غذا به سراغ میگوهای بزرگ و درشت نروید. علاوه بر این، ادویههای این غذا که شامل زردچوبه، فلفل قرمز و گرد لیمو هستند را به هیچ وجه از قلم نیندازید. بسیاری از افراد برای مقابله با بوی میگو از این ادویهها یا سیر و پیاز استفاده میکنند که نباید آنها را نادیده گرفت.
اگر کلسترول دارید میتوانید برای پخت این غذا به سراغ روغن زیتون بروید و مواد اولیه را به مدت یک تا دو دقیقه به خوبی در آن تفت دهید. در کنار این موضوع، توصیه میشود که برای کنترل چربی خون، در کنار میگو پلو از آب کرفس استفاده کنید. برای مقابله با یبوست هم بهتر است در این غذا به سراغ برنج قهوهای بروید و فیبر دریافتیتان را افزایش دهید. همچنین برای رفع یبوست میتوانید از سبزیهای تازه و البته کاهو هم همراه غذا استفاده نمایید.