همدان از باستانی ترین استان های کشور است، استانی با تاریخ طولانی و البته غذاهای خوشمزه. معروف ترین غذاهای سنتی این استان آبگوشت و آش است که نقش مهمی را در عادات غذایی سالم این استان بازی می کنند. اما در عین حال غذاهای همدان تنوع جالب و طعم خوشمزه ای دارند که باید در سفر به این استان آن ها را امتحان کرد. می خواهیم تعدادی از غذاهای سنتی استان همدان را معرفی کنیم.
1- آش برنج همدان
استان همدان یکی از نقاطی است که مردم آن به خوردن غذا های آبکی مانند آش و آبگوشت علاقه‌ی بسیاری زیادی دارند. به گونه‌ای که اکثر غذا های سنتی و بومی تهیه شده توسط بانوان و مادران کدبانوی این بخش از کشور را تنوع جالبی از این نوع غذاها دربرگرفته است. آش برنج همدان، غذایی است بومی، مقوی، سالم و بسیار پرطرفدار که بدلیل حضور برنج، عدس و آب قلم، تامین‌کننده‌ی عده اي از مواد مغذی و مورد نیاز بدن انسان به شمار میرود.
2- آش خشکبار
بیشتر رژیم غذایی مردمان این دیار را غذاهای رقیق و آبکی مثل آبگوشت تشکیل می دهد البته در همین غذاهای رقیق هم تنوع جالب توجهی وجود دارد که به خوبی همه ی سلیقه ها را راضی می کنند. خوشکبار یکی از خوشمره ترین و در عین حال سالم ترین خوراکی هایی هستند که معمولا به عنوان میان وعده در فاصله ی بین وعده های اصلی غذا استفاده می شوند.
حالا اگر از این خشکبارهای متنوع در پخت غذاها استفاده شود غذاهایی درست می شود که واقعا نمی توان طعم بینظیر ان ها را نادیده گرفت. انواع خشکبار شامل آلو خشک، آلبالو خشک، برگه زرآلو و … هستند که مزه ی غذا را ملس و دوست داشتنی می کنند و تجربه های غذایی متنوعی را به شما هدیه می دهند. در همدان از انواع خوشکبار برای پختن آشی به اسم آش خشکبار استفاده می شود که مواد لازم آن سبزی آش، گوشت استخوان‌دار، خشکبار( آلبالو خشک، برگه هلو، آلو ترش خشک)، رشته، شیره انگور، حبوبات (نخود، لویبا، ، عدس)، پیاز و نعناع است.
3- آبگوشت قرمه همدان
قرمه سبزی یکی از غذا های اصیل و بسیار دوست‌داشتنی کشور به شمار می آید که در میان خانواده‌ها از محبوبیت چشم‌گیری برخوردار است. مردم استان همدان، آبگوشت جالب و لذیذی به نام آبگوشت قرمه‌سبزی را در برنامه‌ی غذا های محلی و بومی خود طبخ و میل میکنند که در نوع خود جالب و منحصربه‌فرد بنظر میرسد. طعم و عطر سبزی قرمه، پیاز داغ و سیب‌زمینی به همراه لیموعمانی وسوسه‌انگیز و اشتهاآور جلوه میکند.
4- آش بادمجان ملایر
حتما می دانید که ملایر یکی از شهرستان های استان همدان است که غذاهای اصیل زیادی دارد که حتی تعدادی از آن ها در بسیاری از شهرهای ایران هم درست می شود. یکی از آش های اصیل این ناحیه آش بادمجان ملایر است که عطر و طعم بی نظیری دارد. از مواد اصلی این آش بلغور و عدس است که خیلی از پزشکان مصرف آن ها را برای سلامتی سفارش می کنند.
5- آش آماج همدان
آش آماج از غذاهای محلی همدان است که در شهرهای دیگر هم درست می شود البته با دستور پخت کمی متفاوت! مواد لازم برای تهیه ی این آش سبزی آش (تره و پیازچه)، حبوبات (عدس، لوبیا چشم‌بلبلی)، پیازداغ، سیر، تخم مرغ و البته آماج است. آماج یک جور خمیر در شکل های نامنظم است که بعد از اینکه در حرارت خشک شد در آش های سنتی استفاده می شود.
6- آش هویج و جو
هویج یکی از مواد غذایی مفید و بسیار ضروری برای حفظ سلامت جسمی بدن محسوب می شود که بدلیل طعم شیرین، آب فراوان و ویتامین‌هاي مورد نیاز بدن، می توان در طبخ و تهیه‌ي غذا هاي متنوعی از جمله انواع خورشت، حلوا، شیرینی، پلو و آش مورد استفاده قرار داد. جو نیز یکی دیگر از مواد غذایی شگفت‌انگیز و مورد نیاز بدن انسان است که کارشناسان تغذیه و سلامتی مصرف آن رابه دفعات توصیه کرده‌اند.
در رژیم غذایی مردم استان همدان، غذایی سنتی با ترکیب این دو ماده‌ي مغذی و مهم تهیه و طبخ میشود که به آش هویج و جوی همدان مشهور است. غذایی لذیذ، خوش‌عطر و بسیار مقوی که از طرفداران بسیاری در میان خانواده‌هاي این استان برخوردار است.
7- آش کاچی همدان
تهیه کاچی در رژیم غذایی مردم کشور، یکی از عادات غذایی خوب و تحسین‌برانگیز محسوب میشود. طبخ و مصرف غذایی بسیار مقوی و سرشار از مواد لازم بدن، توسط پزشکان و متخصصان تغذیه به دفعات توصیه و تاکید شده است.
در نواحی مختلف کشور، دستور پخت و روش تهیه و طبخ کاچی با توجه به اقلیم و منطقه جغرافیایی و همچنین ذائقه و سلیقه مردم آن ناحیه، متفاوت خواهد بود. ولی استفاده از بلغور یا آرد گندم در تمامی کاچی‌های تهیه شده مشترک است. مردم استان همدان با استفاده از بلغور گندم، سیر، آب، کشک، نمک، فلفل و روغن حیوانی به طبخ و تهیه کاچی مشهور همدان میپردازند.
8- خورشت غوره بادمجان
بادمجان از مواد غذایی پرکاربرد برای تهیه ی غذاهای ایرانی است و ایرانی های زیادی با این ماده ی غذایی خوراک های خوشمزه در عین حال متنوع درست می کنند. برای تهیه ی تعدادی از سنتی ترین غذاهای ایران هم از بادمجان استفاده می شود و حتی بعضی از آن ها در دنیا معروف شده اند. خورشت غوره بادمجان همدان از آن غذاهایی است که معمولا خیلی ها آن را دوست دارند و طعم ترش آن به همراه ادویه ی مناسبی که در آن به کار می رود مزه ی بینظیری را برای این غذا به وجود آورده است. مواد لازم برای این خورشت بادمجان، مرغ، گوشت چرخ کرده، گوجه فرنگی، غوره، پیاز و رب گوجه فرنگی است.
9- آبگوشت فلفل همدان
آبگوشت از آن غذاهای اصیل ایرانی ست که خوردن آن در روزهای جمعه به همراه دیگر اعضای خانواده خیلی می چسبد! درسته که امروز به دلیل مشغله های زیاد از غذاهایی که زمان زیادی برای پخت آن ها لازم است کمتر استفاده می شود اما این غذاها هنوز هم پای ثابت خیلی از سفرهای های ایرانی هستند. مواد لازم برای تهیه آبگوشت فلفل همدان گوشت گوسفندی، سیب‌زمینی، گوجه فرنگی، نخود، پیاز، سیر، فلفل سبز مخصوص همدان، زیره سبز، زنجبیل تازه و آبلیمو است.
10- کباب سرداشی
علاقه مردم ایران به میل و مصرف انواع کباب، از شهرتی جهانی برخوردار است. کباب‌های لذیذ و اشتهاآور ایرانی که عطر و طعم‌شان هر انسان غذادوستی رابه خوردن تنها لقمه‌اي ازآن، وسوسه میکند. کباب‌هایی مانند شیشلیک، کوبیده، برگ، بختیاری، دنده‌کباب کرمانشاهی و بسیاری دیگر از غذا هاي دوست‌داشتنی و دلپسند، از شهرتی جهانی برخوردار بوده که حتی در عده ای از کشورها مانند ارمنستان و گرجستان، بعنوان غذای بومی و محلی شناخته شده است. کباب سرداشی همدان نیز یکی دیگر از غذا هاي مشهور و محبوب این استان است که طرفداران بسیاری را نه تنها در جای‌جای این ناحیه از کشور، بلکه در سراسر ایران ازآن خود کرده است.
11- کوفته مخصوص همدان
درست که بیشتر ما کوفته را به اسم کوفته تبریزی می شناسیم اما همدان هم کوفته ی مخصوص خودش را دارد. مواد لازم برای این کوفته گوشت گوسفند، برنج، لپه، آلو، پیاز، نخود، تخم مرغ، آرد نخودچی و گردو است.
12- آبگوشت کلم
آبگوشت کلم یکیدیگر از غذا های سنتی و محلی استان همدان به شمار می آید که بدلیل حضور مواد اولیه مقوی و مغذی بسیار مفید خواهد بود. البته در معرفی غذا هاي سنتی استان قم، این غذا که به آبگوشت قنبید مشهور بود، بعنوان یکی از غذا های اصلی و سنتی این استان نیز معرفی و شناخته شده است.
مردم استان همدان نیز این غذا را در برنامه غذایی خود قرار داده و آن را خوراک سنتی و بومی محل اقامت خود میدانند.
