موزه ملی ایران یکی از بزرگترین موزه‌های باستان شناسی و تاریخ ایران

موزه ملی ایران از جاهای دیدنی تهران،از قدمتی 80 ساله برخوردار است، به طوری که از بزرگترین موزه‌های باستان شناسی و تاریخ ایران به شمار می‌آید و از نظر حجم، تنوع و کیفیتِ آثار یکی از موزه های برتر جهان نیز محسوب می‌شود و دیدنش برای گردشگران داخلی و خارجی به راستی که تماشایی است. کار ساخت این موزه از سال 1314 خورشیدی آغاز گردید و طرح آن به سبک معماری دوره ساسانی است که توسط آندره گدار با الهام از ایوان کسری پایه‌ریزی شد. این موزه به عنوان نخستین موزه ایران در سال 1316 خورشیدی افتتاح گردید و از آن زمان تا کنون درهای این موزه به روی بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان باز است.

آثاری که در موزه های باستان شناسی نگه داری می شوند، معمولا به روش های گوناگونی مثل حفاری های مستقیم گروه های باستان شناسی، خرید اشیاء از کلکسیون دارها، خرید از طریق بازاهای چکشی، بدست آوردن آن ها از طریق قاچاق و … گردآوری می شوند.

تاریخچه موزه ملی

در کشورمان ایران نیز بعد از جنگ ها و فتوحات نادر شاه افشار و بازگشت او از هند و به غنیمت آوردن اشیاء و جواهرات نفیسی مانند الماس کوه نور و دریای نور و متعاقبا کاوش های باستان شناسی در مناطق شوش، تپه سیلک، تخت جمشید و … ایده ساخت موزه در کشور شکل گرفت که به احداث اولین موزه در زمان قاجار منجر شد و متعاقبا معمار و ایران شناس بزرگ فرانسوی آندره گدار در دهه ۱۹۳۰ بنای موزه فعلی ایران باستان را طراحی کرد. عملیات احداث موزه، در سال ۱۳۱۳ به دستور رضا شاه آغاز شد.

بنای موزه ملی

سر در اصلی طرح آندره گدار، برگرفته از فضای معماری دوره اشکانیان و ساسانیان و به صورت طاق یا ایوانی بلند همانند ایوان کسری در تیسفون و کاخ الحضر در شمال عراق ساخته شده است. ساخت این ایوان را به دو بنای معروف ایرانی به نام های “عباسعلی معمار” و  “استاد مرادعلی تبریزی” نسبت می دهند.

چنین ایوان هایی در تاریخ کشور در واقع به مانند فیلتری بین فضای بیرونی و درونی، معماری دست ساز و محیط زیست و تلفیق طبیعت با خدا هستند. در آن زمان زمینی به مساحت ۵۵۰۰ متر مربع برای ساخت موزه اختصاص داده شد. خود بنای موزه ۱۱۰۰۰ متر مربع است و ۲۷۴۴ متر هم زیر بنای آن است. این بنا در سه طبقه ساخته شده که از سه قسمت فضای ورودی، قسمت نمایش دادن اشیاء و بخش اداری تشکیل شده است.

سالن اصلی و همکف موزه ایران باستان حدود ۲۰۰۰ متر مربع مساحت دارد و در دو طرف دیوار های آن پنجره هایی هلالی شکل، برای تامین نور طبیعی داخل موزه تعبیه شده است.

بخش‌های پژوهشی
موزه ملی ایران دارای ده بخش پژوهشی و یک کتابخانه و مرکز اسناد است:

بخش پارینه سنگی

بخش پیش ازتاریخ

بخش تاریخی

بخش اسلامی

بخش مهر و سکه

بخش مرمت

بخش کتیبه‌ها

بخش سفال

بخش استخوان شناسی

کتابخانه و مرکز اسناد

اینک دو بخش پیش از تاریخ و بخش تاریخی رابا اندک توصیفی ارائه میدهیم:

پیش از تاریخ:گنجینه ی ملی ایران، آثار فرهنگی هنری خود را که ازابزارهای سنگی دوران حجر شروع و به اشیا و وسایل مورد استفاده ی انسان های عصر آهن ختم می شود در بخش پیش از تاریخ موزه متمرکز کرده است. اشیای موجود در این بخش که از مواد مختلفی چون سفال، فلز، سنگ عاج، قیر و … ساخته شده اند از طریق کاوش های علمی باستان شناسی یا به طور اتفاقی از محوطه های پیش از تاریخ ایران کشف شده اند. قدیمی ترین آثار به نمایش درآمده در موزه ایران باستان، تیغه های سنگی کشف رود است که در بررسی های باستان شناسانه سال ۵۴ و ۱۳۵۳ در ناحیه  خراسان و در کنار رودخانه کشف رود به دست آمدند.
قدیمی ترین آثاری که در آن تفکرات مذهبی و معنوی انسان پیش از تاریخ جلوه گر است، پیکرک های انسانی و حیوانی کشف شده از تپه ی سراب در شرق کرمانشاه در سال ۱۳۳۹  است. یکی از این مجسمه های گلی زنی است که به نام ونوس شناخته میشود. ظروف سفالی قرمز به دست آمده از چشمه علی و اسماعیل آباد نیز جزو اولین و قدیمی ترین آثاری است که بازدیدکنندگان در موزه ی ایران باستان با آن مواجه می شوند و قدمت آن متعلق به هزاره ی پنجم پیش از میلاد است. در این ظرف تصویر چهار انسان دیده می شود که رو به روی یکدیگر قرار گرفته اند و دست های خود را به طرف بالا برده و در حال نمایش رقص های آیینی و نیایشی هستند.
در طبقه ی دوم موزه ی ایران باستان، گنجینه ی نفایس دوران پیش از تاریخ قرار دارد که در بر گیرنده ی آثار منحصر به فردی چون جام طلای مارلیک، جام طلای حسنلو، جام خشایار شاه، ریتون طلای همدان، الواح زرین و سیمین از کاخ آپادانای تخت جمشید، زیور آلات مکشوفه از زیویه ی کردستان و … است.

بخش تاریخی:آثار این دوره نیز اکثرا حاصل حفاری های علمی بوده و در کنار اشیای مکشوفه از استانها به نمایش گذارده شده اند. دوران تاریخی را اشیای هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی تشکیل می دهند و یکی از منحصر به فردترین نمونه های موجود دوره ی اشکانی، بقایای نیم تنه ی مردی است که در سال 1372 به طور اتفاقی به همراه چند قطعه استخوان، یک لنگه چکمه به همراه ساق پای درون آن، یک سنگ ساب، چند سفال، یک چاقوی آهنی، یک سنجاق نقره، یک شلوارک پشمی، چند قطعه پارچه و یک عدد گردو وجود داشت. این نیم تنه پس از کشف به مرد نمکی معروف گردید.

اطلاعات بازدید

آدرس موزه ملی ایران: میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پروفسور رولن، شماره یک

تلفن تماس با موزه: ۶۶۷۰۲۰۶۱-۶

زمان بازدید از موزه:

همه روزه به جز ایام سوگواری:

شهادت حضرت علی

رحلت پیامبر اکرم

شهادت امام جعفر صادق

عاشورا و تاسوعای حسینی

ساعات بازدید از موزه: شش ماه اول سال ۹ صبح تا ۱۹

شش ماه دوم سال ۹ صبح تا ۱۷