شهرستان کوهبنان یکی از شهرستانهای استان کرمان است. واژه کوهبنان از واژه کوهبانان میآید. چون بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است.کوهبنان دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است اطراف آن را کوه های مرتفعی احاطه کرده که بلندترین آنها کوه داودان است . زبان و گویش مردم کوهبنان تفاوت هایی با زبان و گویش کرمان دارد به گونه ای که مردم روستاهای شمالی کوهبنان به جهت نزدیکی به استان یزد لهجه ای آمیخته از لهجه کرمانی و یزدی دارند.
وجه تسمیه کوهبنان
در باب وجه تسمیه کوهبنان روایات مختلفی است عده ای بر این باورند که وجود درختان فراوان بنه در این منطقه موجب شده تا اسم کوهبنان بر این خطه قرار گیرد و عده ای دیگر وجود قلعه های تاریخی که سدی پولادین در برابر نفوذ دشمن بوده را عامل وجه تسمیه کوهبنان عنوان کرده اند.
جاذبه های گردشگری کوهبنان
برج افزاد کوهبندان
برج افزاد کوهبندان در روستایی به همین نام قرار دارد و از آثار تاریخی استان کرمان به شمار می رود. برج افزاد روی بلندی قرار گرفته و ۵ طبقه و ۱۰ متر ارتفاع دارد.
روستای تاریخی درگزک کوهبنان
روستای تاریخی درگزک یک منطقه ویژه توریستی و گردشگری در جنوب شرق ایران به ویژه استان کرمان و شهرستان کوهبنان است .در سفر به روستای تاریخی درگزک کوهبنان می توانید از یک دیدنی منحصر به فرد دیگر هم دیدن کنید که شاید نمونه اش را هیچ جای دیگر کشور پیدا نکنید. یک آکواریوم طبیعی وسط زمین!روییدن گیاهان آبزی در این چشمه جلوهای بسیار زیبا به این محل بخشیده که نظاره آن آرامش واقعی و خاص به هر بیننده میدهد و میتوان آن را آکواریوم طبیعی نامید که بینظیر است.حالا که درباره قدمت این روستا گفتیم، بد نیست بدانید که کوهبنان هم به دلیل همین برج های مراقبت که نمونه اش را در «درگزک» می بینید، به این نام معروف شده.چون واژه کوهبنان از واژه کوهبانان میآید و از آنجایی که بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است، در زمان قدیم افرادی از طرف حاکمان مأمور میشدند در بالای کوه مستقر شده و دیدهبانی انجام دهند. آن گروه را کوهبانان مینامیدند و محلی که آنها در آن به کوهبانی میپرداختند را کوهبنان نامگذاری کردند.
آکواریوم طبیعی روستای درگزک کوهبنان
این چشمه خودجوش و طبیعی محل زندگی چند نوع ماهی از جمله ماهیان عید قرمزی است که حدود ۱۸ سال در آن زندگی کردهاند که این آکواریوم در نوع خود در ایران بینظیر و دیدنی است.
روییدن گیاهان آبزی در این چشمه جلوهای بسیار زیبا به این محل بخشیده که نظاره آن آرامش واقعی و خاص به هر بیننده میدهد و میتوان آن را آکواریوم طبیعی نامید که بینظیر است، همچنین در این روستا چند اثر طبیعی دیگر چون رودخانه و کلوتهایی چون کلوتهای شهداد، وجود آرامگاه پیری بر حق وجود دارد که این منطقه را به کلکسیون آثار طبیعی و تاریخی تبدیل کرده است.
منطقه حفاظت شده کوه آسیاب کوهبنان
منطقه حفاظت شده کوه آسیاب کوهبنان دارای دو رشته کوه مرتفع به هم پیوسته به نامهای کوه داه بدان (مشهور به کوه آسیاب یا حسن کل) و کوه کلیسا با دره و ریزالهای فراوان بوده که این مکانها زیستگاه امنی برای حیات وحش منطقه محسوب می شود. هم چنین با دارا بودن پوشش جنگلی و مرتعی انبوه یکی از بهترین مناطق بکر و مستعد شهرستان می باشد و پست ترین نقطه منطقه، دامنه ارتفاعات مجاور شهر کوهبنان با ارتفاع ۲۰۱۴ متر از سطح دریا و بلندترین نقطه، ارتفاعات کوه داه بدان (مشهور به کوه آسیاب یا حسن کل) با ارتفاع ۳۲۸۰ متر از سطح دریا می باشد .
برج بابعبدان
برج بابعبدان کوهبنان مربوط به سدههای ۶ تا ۹ ه. ق. – دوره ایلخانی است و در شهرستان کوهبنان، بخش طغرالجرد، دهستان طغرالجرد، روستای بابعبدان، بافت قدیم روستا واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۵۳۰۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تخت امیر
تخت امیر «تخت لطیفی» بنای ساخته شده از سنگ و ساروج در دامنه کوه خانقاه، محلی برای عبادت عارفان و چلهنشینی آنها بوده که روایت است عارفان بزرگی چون برهانالدین کوهبنانی، شاه نعمتاللهولی و … در آن جا به تدریس میپرداختند و جلسات شبانه خود را برای آموزش علوم و فنون مختلف در آنجا تشکیل میدادهاند.
برجها و قلعه های قدیمی
آثار چندین برج در قسمتهای مختلف شهر و روستاهای اطراف به چشم می خورد که برای دیده بانی انبار غلات و دفاع در برابر مهاجمان استفاده می شده است در کنار بی بی عصمت افزاد ده علی کوهجهر وفتح آباد نمونه هایی از این برجها دیده می شود.
خانقاه شیخ ابوسعید
در کنار کوهی به نام کوه خانقاه، در کنار پارک برهانالدین و در نزدیکی زیارتگاه خواجه خضر، بنایی به نام خانقاه ابوسعید ابوالخیر قرار دارد. بالای این کوه هم قلعهای مشهور به قلعه دختر قرار دارد که البته در حال تخریب است. در ساخت بنا از مصالح سنگ و آجر چهارگوش و خشت استفاده شده است. در محوطه این بنا سکویی قرار دارد که از سنگ مرمر است و به احتمال زیاد محل درس و مراسم مذهبی شاگردان بوده است.
سنگ نوشته
در دامنه کوه خانقاه و موازی با تخت لطیفی مقابل مسجدالرضا اشعاری زیبا بر دل صخره ای سخت حک شده است که منسوب به کمال الدین خجندی است و قدمت آن حدود ۷۰۰ سال می دانند.
درختان سرو کوهی
در ۱۴ کیلومتری شمال شهر کوهبنان روستایی وجود دارد با درختان بسیار زیبا و تنومند دور تا دور این درختان ۱۲ تا ۱۵ متر و سنشان بیش از ۵ هزار سال است. این درختان به طور طبیعی در دامنه تپه ای روئیده اند که منطقه بسیار زیبا و بکر به وجود آورده است.
گذر مارکو پلو
مار کو پلو جهانگرد معروف ایتالیایی ضمن عبور از کوهبنان و اقامت چند روزه در کوهبنان در کتاب خود این چنین می نویسد “کوهبنان شهری خیلی بزرگ است که آهن، فولاد، توتیا و آیینه های فولادی تولید و صادر می شود”.
خانه آل طه
این بنا یکی دیگر از آثار زیبا و تاریخی کوهبنان است. بنایی آجری و گنبدی که بر پشت بام آن بادگیری زیبا خود نمایی می کند. نمای جلوی ساختمان با آجرهای تزئینی و به صورت هندسی مزین گردیده است. فضاهای موجود در این تالار ستوندار، هشتی، شبستان و حیاطی هستند که با درختان زیبا و کهن سال چنار به آن جلوه می دهد همین طور باغی از درختان پسته در مجاور حمام شخصی و قدیمی که نشان از عیا نی بودن این بنا دارد و قدمت آن متعلق به دوره قاجاریه می باشد.
آسیابهای هشت گانه
آسیابهای هشتگانه آبی کوهبنان یکی از شاخصترین آثار تاریخی ایران است که نشان از خلاقیت مردمان کوهبنان و قدرت درک و فهم ایرانیان دارد که سلسله آسیابهای آبی هشتگانه در شمال شهر کوهبنان قرار دارند.
هشت آسیاب که به صورت متوالی و پشت سر هم ساخته شده و هر کدام به نام صاحب آن نامیده میشوند که آب این آسیابها از قنات دهملک گرفته میشود و در کنار این آسیابها درختان تنومند چنار وجود دارد که فضایی مشجر و زیبا را به وجود آورده است، مکانی مناسب و حیرتانگیز با طنین زیبای آب که آرامش و آسایش مسافران است، قدمت این آثار را بیش از یک هزار سال میدانند.
قلعه دختر کوهبنان
در بالای کوه خانقاه و در نوک این کوه بنایی زیبا ساخته شده که این بنا از سنگ و ساروج ساخته شده که قدمت آن را به دوره ساسانیان نسبت می دهند در حالی که این قلعه چهار برج و بارو دارد.در اثر گذر زمان بخشی از این اثر تاریخی فرو ریخته و در صورت غفلت در آینده فقط نامی از آن باقی خواهد ماند.البته چندین سال پیش به همت شهرداری تعدادی پله ساخته شده که در صورت ادامه راه رسیدن به قلعه دختر کوهبنان آسان تر می شود.
در مورد وجهتسمیهی این نام بر قلعه چنین آورده است که: قلعه دختر را به معنی قلعه بکر و محکم و فتح نشدنی، همچنان که فتح قلعه کوهبنان نیز در زمان حمله سلطان شاه غز با سپاه پنج هزار نفری ممکن نگردید. اما روایت مردم کوهبنان از وجهتسمیهی قلعهی دختر که در سایتهای گردشگری که وابسته به میراثفرهنگی هستند شاید به علت خرافی بودن آورده نشده، رهنمای درستتر و بهتری است!
روایت مردمی از وجهتسمیهی این قلعه چنین است که: در روزگار کهن، زنی حاکم کوهبنان بوده سخت ظالم، وی زنهای حامله را وادار میکرده که خشت و گل و آب برای ساختن قلعه به بالای کوه ببرند، یک روز که خود سوار بر اسب مشغول بازی با ترنج بوده و ترنج را بالا و پایین میانداخته، برای گرفتن ترنج از روی اسب پرت میشود و کشته میشود؛ وی را همانجا به خاک میسپارند. در حوالی این قلعه بر فراز کوه در شهر کوهبنان امامزادهای به نام بیبی عصمت وجود دارد که به واسطهی شفای زنی در سال 1342 خورشیدی در میان مردمان شهره است.
اقامتگاه بوم گردی آویشن
خانه قدیمی بوم گردی آویشن معروف به خانه آقا بزرگ یکی از جاذبه های گردشگری در روستای “کهن” کوهبنان است. این اقامتگاه با انواع دمنوش و چای آتشی، غذاهای سنتی از جمله بز قرمه، کلجوش، کشک بادمجان، قاتق قرمه، نان تازه، دوغ، ماست و کره محلی و… بهصورت شبانهروزی آماده پذیرایی از گردشگران و میهمانان است.
اماکن زیارتی کوهبنان
امامزاده زید
این امامزاده در دهستان ده علی (خرمدشت) که در ۲۸ کیلومتری شمال کوهبنان قرار دارد. امام زاده زید ابن ده علی با شش واسطه به امام علی می رسد که عاقبت به دست جاسوسان خوارج در روستای ده علی به شهادت رسید و بدنش در این روستا دفن شده است و سرمبارک او را در بم به نزد حاکم آن جا جهت اخذ جایزه برده و سر انجام در باغی دفن شد که امروزه زیارتگاه دوستداران اهل بیت است.
امامزاده سید سلیمان
این زیارتگاه باشکوه در غرب شهر کوهبنان واقع شده و از مهمترین و معتبرترین امامزاده های استان کرمان است. نسب شریف این امامزاده به ۱۲ واسطه به امام ششم می رسد. وی سید جلیل القدر از سادات کرمان بوده و در منطقه کوهبنان اقامت داشته است ساختمان اولیه مرقد ایشان خشت و گلی بوده است که از قدمت ان اطلاعی در دست نیست اما حدود ۵۰۰ سال پیش گنجعلی خان حاکم کرمان این محل را باز سازی کرده است.
امامزاده بی بی خاتون
مزار شریف این امامزاده در ۵کیلومتری جنوب کوهبنان در دهستان جور واقع شده است و نسب شریف سیده خاتون با ۱۰ واسطه به امام صادق می رسد. این بانو در قرن ششم هجری وفات یافته اند.
امامزاده بی بی عصمت
در شمال غربی شهرستان کوهبنان در استان کرمان، روی یک تپه، آرامگاهی قرار گرفته که محل برگزاری مراسمهای مذهبی و زیارت اهالی کوهبنان و شهرهای اطراف است. این مکان آب و هوای خوش و مطبوعی دارد، از اینرو دارای اهمیت دوچندان است. این مکان زیبا و سرسبز یکی از مهمترین مکانهای زیارتی و سیاحتی کوهبنان بهشمار میرود. آرامگاه روی تپه با عنوان آرامگاه بیبی عصمت کوهبنان شهرت دارد که در فصول گرم و روزهای تعطیل پذیرای گردشگران و زائران بسیار از شهرهای دور و نزدیک است.
حرم مطهر شهدای گمنام
در نزدیک آرامگاه محمد شهید کوهبنانی و قبور ۷۲ عارف خفته در خاک کوهبنان آرامگاهی زیبا در ورودی مصلای بزرگ حضرت امام خمینی (ره) خود نمایی می کند که حرم مطهر و منور ۵ شهید گمنام دوران دفاع مقدس است که امروزه ملجا و ماوای عاشقان حسینی و ارادتمندان ولایت و رهبری است . طی سالیان گذشته به همت مسئولین اجرایی و نظامی شهرستان سرانجام ۵ شهید گمنام در سالروز شهادت بی بی دو عالم فاطمه زهرا(س) در سال ۸۶ بر روی دستان مردم ولایت مدار و بسیجی شهرستان تشیع و در مکان فعلی به خاک سپرده شدند. که پس از آن به همت ائمه جمعه شهرستان و هیئت امنای شهدای گمنام عملیات ساخت حرم مطهر و منور شهدای گمنام کوهبنان آغاز شده که در حال حاضر کارهای داخلی این فضا در دستور کار قرار دارد. حرم مطهر شهدای گمنام مکانی جهت برگزاری برنامه های مذهبی ،فرهنگی، قرائت زیارت عاشورا و…در همه ایام شده و همه ساله به همت مسجد جامع و ستاد یادواره شهدای کوهبنان مراسم گرامیداشت پنج شهید گمنام و یادواره شهدای شهر کوهبنان در سالروز شهادت ام ابیها برگزار می شود.
پارک ها و بوستان های شهری
- بوستان خواجه خضر
- پارک برهان الدین
- بوستان مدافعان حرم(شهرک امام رضا)
- پارک شهرداری
- بوستان مادر(بلوار آزادی)
- پارک بانوان(میدان انقلاب)
این همه جای دیدنی داشت و خبیر نداشتیم!
سلام پرچم کوهبنون همیشه بالاست.الهی قربون وجب به وجب کوهبنون بشم.ان شاالله آباد وآزاد تر بشه