سفر به شهرهای زیارتی کشور، روز، ماه و یا سال منحصر به فردی را به خود اختصاص نمی دهد. زیارت در هر زمان، غبار غم و گناه را از دل مومن می زداید و سبک بالی را به ارمغان می آورد
مشهد مقدس مهم ترین شهر زیارتی ایران است. ملجا نورانی امام رضا (ع)، مأمنی زیبا برای زائران آن حضرت است. اما قم یکی دیگر از شهرهای زیارتی کشور محسوب می شود.
زندگی نامه حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها
حضرت معصومه (س)، در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ ه.ق در شهر مدینه دیده به جهان گشود. نام شریف این حضرت، فاطمه و معروف ترین لقب آن حضرت، معصومه است.
پدر بزرگوار حضرت معصومه (س)ِ، امام هفتم شیعیان، حضرت موسى بن جعفر (ع) و مادر مكرمه اش حضرت نجمه خاتون (س) است. حضرت نجمه خاتون (س)، مادر امام هشتم، امام رضا (ع) نیز هست. لذا حضرت معصومه (س) خواهر حضرت رضا (ع) محسوب می شوند.
این حضرت در سال ٢٠۱ هجرى قمرى در پى تبعید حضرت رضا (ع) به مرو، بدون همراهی بستگان خود، راهی سفر خراسان شد. حضرت معصومه (س) با الگو گرفتن از عمه بزرگوار خود، حضرت زینب (س)، پیام مظلومیت اهل بیت، به خصوص امام رضا (ع) را به مردم معتقد رساند.
حضرت معصومه (س)، همچنین مخالفت خود با حکومت عباسی را در بین مردم هر شهر به وضوح بیان می نمود.
با رسیدن كاروان به شهر ساوه، عده اى از مخالفان اهل بیت كه از پشتیبانى مأموران حكومت برخوردار بودند، راه را بر این حضرت بستند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند.
تقریباً اغلب مردان كاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر روایاتی حضرت معصومه (س) را نیز مسموم کردند. حضرت فاطمه معصومه (س) بیمار شدند و چون دیگر امكان ادامه راه به طرف خراسان میسر نبود، این حضرت به شهر قم سفر نمودند.
روز ٢٣ ربیع الاول سال ٢٠١ هجرى قمرى سالروز ورود حضرت به شهر مقدس قم است. پس از ورود، شتر این حضرت در محلى كه امروز میدان میر نامیده مى شود، در جلو در منزل موسى بن خزرج زانو زد و حضرت فاطمه معصومه (س) میهمان این فرد شد. سرانجام این حضرت در روز دهم ربیع الثانى سال ٢٠١ هجرى قمری در دیار غربت و با غم فراوان دیده از جهان فرو بست.
تاریخچه ساخت حرم حضرت معصومه(ع)
پس از دفن پیکر مطهر حضرت معصومه (س) در قم، موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر روی مزار شریف این حضرت قرار داد. بعد از گذشت چندین سال و در سال ٢٥٦ هجرى قمرى حضرت زینب (س)، دختر امام جواد (ع)، اولین گنبد را بر بالای مزار شریف عمه بزرگوارش بنا کرد.
اما امروزه و بعد از گذشت سالیان متمادی، مرقد مطهر این حضرت مورد توجه و احترام شیعیان و ارادتمندان زیادی از ایران و سراسر جهان است. بنای حرم مطهر بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است شده. حرم مطهر ین حضرت امروزه دارای ضریح، گنبد، رواق، تعدادی ایوان، صحن، گلدسته است.
توضیحی جامع از نقاط مختلف حرم مطهر
مرقد مطهر
مرقد این حضرت مهم ترین بخش حرم محسوب می شود که به دستور امیر مظفر احمد بن اسماعیل در سال ۶۰۵ هجرى قمری ساخته شد.
بزرگ ترین استاد کاشى ساز آن زمان، محمد بن ابى طاهر کاشى قمى، کاشی کاری مرقد را بر عهده گرفت. در سال ۱۳۷۷ ه.ش ، نمایی کلی حرم تغییرات اساسی کرد و درون آن با سنگ های مرمر سبز و کاشی های جدید، مرمت شد.
ضریح
در سال ۹۶۵ هجرى به دستور شاه طهماسب صفوى، ضریحی برای مرقد حضرت معصومه (س) ساخته شد که از جنس آجر بود. قسمت بیرونی این ضریح با کاشی های رنگارنگ تزیین گشته بود. در سال ۱۲۳۰ هجرى قمرى فتحعلى شاه این ضریح را با نقره پوشاند. این ضریح در سال ۱۲۸۰ به دلیل گذشت زمان و فرسودگی، مرمت گشت.
ضریح کنونی مرقد مطهر حضرت معصومه (س) از سال ۱۳۶۸ ه.ش به دستور تولیت وقت حرم، ساخته و بر روی مرقد آن بزرگوار نصب گردید. زیبایی و ظرافت هنر ایرانی در گوشه به گوشه این ضریح نقش بسته است.
راه های دسترسی به حرم مطهر
شهر قم در شاه راه ایران قرار دارد از این رو ورود به قم از چند مسیر امکان پذیر است:
اگر از تهران وارد قم شوید، پس از عبور از عوارضی پایان جاده تهران قم، دو مسیر برای رفتن به مرکز شهر وجود دارد.
یکی اینکه وارد میدان هفتاد و دو تن شده و از آنجا به سمت میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی و حرم حضرت معصومه برانید و دیگر اینکه پس از عبور از عوارضی پایان بزرگاه تهران قم، همچنان به مسیر مستقیم خود ادامه دهید تا به عوارضی ابتدای بزرگراه قم – کاشان برسید.
پیش از ورود به عوارضی از طریق خروجی سمت راست، به داخل رودخانه خشک قم هدایت می‌شوید که مستقیما به حرم حضرت معصومه می رسد و در ادامه به دیگر نقاط شهر، دسترسی پیدا خواهید کرد.
اگر از جنوب کشور راهی قم هستید، بعد از پیمودن جاده کاشان به قم باید از کمربندی قبل از میدان هفتاد و دوتن وارد شهر شده و پس از عبور از خیابان ساحلی (بلوار امام رضا) به حرم حضرت معصومه برسید.
