شهرستان گُمیشان یکی از شهرستانهای استان گلستان ایران است که در منطقه ای هموار قرار گرفته است.وجود آثار تاریخی و تپه های باستانی، نشان از فرهنگ و تاریخ دیرینه این شهرستان است.این شهرستان از شمال به کشور ترکمنستان، از جنوب به شهرستان ترکمن، از شرق به شهرستان آق قلا و از غرب به دریای خزر محدود میشود. اکثریت مردم شهرستان گمیشان به زبان ترکمنی ، تکلم می کنند.
اقلیم
از نظر اقلیمی به علت وسعت کم شهرستان و نزدیکی به دریا درتابستان آب و هوای این شهرستان گرم و مرطوب و در فصل سرد دارای آب و هوای سرد و ملایم می باشد.
صنایع دستی
صنایع دستی مانند قالیچه، قالی، گلیم، نمد، پشتی، روسری ترکمنی وجاجیم و فرشهای دست بافت.
جاذبه های گردشگری گمیشان
گلفشان نفتیجه
گل فشان نفتیجه در نزدیکی شهر گمیشان استان گلستان قرارگرفته است. در مقایسه با گلفشانهای جنوب ایران، این گلفشان روانروی بیشتری داشته و غلظت مواد خروجی آن کمتر است. این گلفشان از جنس ماسه و بخش خارجی آن از جنس گل است. دهانههای فرعی گاز که به شکل کراترهای آتشفشانی کوچک هستند از جنبههای زیبای این گل فشان به شمار میروند.
خانه قدیمی سلیم
عبدالسلیم ضیائی مالك ساختمان قدیمی سلیم می گوید: این بنا بیش از صد سال قدمت دارد و سازنده آن برد هادی سعیدی نژاد است كه به همراه قجر لازمی از معروف ترین معماران عصر خود بودند و شاگردان بسیاری را تربیت كرده بودند. صاحب قبلی این بنا مرحوم برد هادی سعیدی نژاد همان سازنده بنا بود كه بیش از صد سال عمر كرد. ضیائی می گوید: گردشگران از اقامت در این بنا بسیار راضی هستند و در طول اقامت با غذاهای محلی و چكدرمه تركمنی پذیرایی می شوند.
تالاب بین المللی گمیشان
تالاب بین المللی گمیشان یکی از چند تالاب بین المللی استان گلستان است که هر ساله میزبان هزاران پرنده مهاجریست که زمستان خود را در این تالاب بین المللی و دیگر تالابهای بین المللی استان گلستان سپری می کنند. پرندگان این تالاب عمدتاٌ پرندگان مهاجر هستند که با سرد شدن هوا در بخش های روسیه به این تالاب می آیند. این پرندگان معمولاً از آبان ماه وارد ایران می شوند و تا اوایل فروردین در اینجا می مانند که بنابر گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، این تالاب بین المللی سالانه میزبان بیش از 22 گونه پرنده از قبیل : فلامینگو، عقاب شاهی، بالابان، قو، حواصیل، پرلا، سار، مرغابی سر حنایی، مرغابی سر سبز، گیلانشاه خال دار، کوکر، آبچلیک، خوتکا، کاکایی، لک لک، پلیکان، سلیم طلایی، چکاوک، غاز خاکستری، پرستوی دریایی و … می باشد.
خانه های قديمی گمیشان
شهرستان گميشان بعد از گرگان بيشترين خانه های قديمی را در سطح استان به خود اختصاص داده است .وجود بيش از 60 خانه قديمی كه قدمت برخی از آنان به دوره قاجار بر ميگردد خالی از لطف نخواهد بود.
موزه مردم شناسی گمیشان
موزه مردم شناسی گمیشان در ساختمانی تاریخی معروف به خانه گوکلانی که قدمت آن به دوره پهلوی اول میرسد ، در میانه بافت سنتی و زیبای شهر گمیشان نگاه هر بیننده ای را به خود جلب می نماید. از آنجا که اغلب مردم ساکن در شهرستان گمیشان را ترکمنها تشکیل میدهند که دارای بضاعتی قوی در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی نیز میباشند و همچون دیگر اقوام آداب و رسوم و آیین های خاص خود هستند. موزه گمیشان به معرفی ویژگیهای این قوم در بخشهای : معرفی یک خانواده ترکمن، بخش بافندگی همچون قالی بافی، نمد مالی و گلیم بافی، بخش سوزندوزی، ساخت زیورآلات سنتی و حصیر بافی و بخش معرفی مشاغل بومی و آیین های سنتی می پردازد. بخش دیگر موزه، کارگاه های آموزشی است که با هدف حفظ و احیای صنایع دستی مردم ترکمن فعال است.
یکی از بخش های مهم موزه مردم شناسی گمیشان کارگاه آموزش صنایع دستی قوم ترکمن است که به طور مرتب دوره های آموزشی منظمی را در رشته های مختلف همچون سوزندوزی، قالی بافی و … برگزار می کند.