وردنجان یکی از شهرهای بخش بن در شهرستان شهرکرد استان چهارمحال و بختیاری است. فاصله وردنجان تا شهرکرد حدود ۱۷ کیلومتر است و بین دو شهر بن و نافچ جای دارد. ارتفاع متوسط وردنجان از سطح دریا ۲۱۵۰ متر است. این شهر از توابع شهرستان بن بوده و روستاهای چویین ، تومانک، ورعبدالله وکرسنک از توابع آن می باشند. چهل دختران نام محل تفریحی است در دامنه ی کوه که با چشمه ای زلال و سرد همواره گردشگرانی را به خود جلب میکند . مردم وردنجان به زبان فارسی صحبت میکنند اما به سبب قرار گرفتن در موقعیتی بین چند شهر و روستای ترک زبان برخی از مردم شهر قادر به صحبت به زبان ترکی نیز میباشند.
وجه تسمیه
در مورد وجه تسمیه وردنجان نقلهای مختلفی شده است؛ از سویی برخی بر این عقیدهاند که وردنجان در گذشتههای دور ورتنگان خوانده میشده است به سبب قرار گیری در میان چند تنگه که البته حالا دیگر اثری از آن تنگهها موجود نیست؛ برخی دیگر آن را وردیقان خواندهاند؛ وردیقان ترکیبی از دو کلمه ترکی «ورد» به معنای دادن و «قان» به معنی خون است که به صورت ترکیبی خونبها معنی میشود و گفتهاند وردجان کنونی به جای خونبهای کشتههای آنان در درگیریهای محلی به ساکنان این محل داده شدهاند. بعضی میگویند در اصل ورتنگان یعنی مجاور تنگ بوده است که در این صورت از سه جز «ور» به معنی کنار و پهلو و «تنگ» به معنی فاصله بین دو کوه و دو بلندی و «آن» علامت جایگاه و مکان است. در مرآت البلدان این شهر وردیجان گفته شده است که در این صورت «ورد» به معنی گل و «ی» به معنی نسبت و «جان» علامت جمع میتواند باشد و علامت جایگاه و مکان هم میتواند باشد.و آخرین خان وردنجان (کدخدا فتح الله مولوی) نام داشت.
اماکن مذهبی وردنجان
مسجد جامع، مسجد امام رضا (علیه السلام)، مسجد ۱۴ معصوم (علیهم السلام)، مسجد امام حسن (علیه السلام)، مسجد المهدی (علیه السلام).
حسینیه موسی بن جعفر (علیهما السلام)، حسینیه شهدا، امام حسن (علیه السلام)
موقعیت فرهنگی
این شهر یکی از شهرهایی است که به نسبت جمعیت، روحانیون و طلاب علوم دینی زیادی را در خود جای داده است و گفته میشود بالغ بر ۲۰۰ نفر روحانی دارد. تا کنون آمار دقیقی از تعداد طلاب و روحانیون این شهر ارایه نشده است. اکثر پیران این شهر قرآن را به خوبی میخواندند. از قدیم مکتب خانه در این محل که هنوز روستایی بیش نبود برپا بود. مکتب خانهها که عموماً قاریان قرآن فعلی و در گذشته از آن جا پاگرفتهاند توسط روحانیان مکتبی سرشناس همچون ملانظر علی ثرائی و فرزندانش (شیخ هیبت الله و شیخ کرامت الله) اداره میشد. این روحانیان که به ملا مکتبی مشهور بودهاند نقش به سزایی در فرهنگ و آداب و رسوم دینی شهر داشتهاند و از روش خاصی برای آموزش قرآن استفاده میکردند که منحصر به فرد بوده. این سبک در حال منسوخ شدن است. روشهای نوین قرآن آموزی جایش را در بین مردم باز کرده است. اکنون قاریانی کشوری و حافظان فراوانی در این دیار وجود دارند. علی اسماعیلی یکی از قاریان معروف شهر است که بارها و بارها با تلاوت زیبای خود مقامات اولی را در مسابقات کشور و بینالمللی به دست آورده است. به نمونهای از نحوهٔ تدریس قرآن به سبک قدیمی در زیر اشاره میشود: برای خواندن کلمهٔ الحمد لله چنین میگفتند: == الف و لام زبر «ال» ح و میم زبر «حم» الحم. دال پیش دو = الحمد. لام، زیر ل. لام، الف «لا» للا. ه، زیر ه لله. ==و به همین شکل به آموزش روخوانی قرآن میپرداختند. در مکتب خانهها از سنین کودکی تا جوانان بالای ۲۰ سال حضور داشتند. ملا کرامت الله ثرائی آخرین بازماندهٔ ملا مکتبیها از خاندان ملا نظر بود که بنابر آنچه در سنگ نوشته قبرش دیده میشود در سال ۱۳۶۶ ه ش مرحوم شده است. از دیگر بزرگان این شهر میتوان به مرحوم عبدالرحیم جعفری اشاره کرد که عمری را در راه ترویج معارف اسلام سپری نمود. مرقد او در بین بقیه درگذشتگان از تفاوت ممتازی برخوردار است. آموزش و حفظ قرآن در بین خانوادههای این شهر رونق فراوان دارد در استان چهارمحال و بختیاری این شهر به سه خصیصه ممتاز است. تعداد شهدا تعداد روحانیون و قرآنی بودن فرهنگ خانوادهها.[۵] شیخ محمد حسین ثرایی فرزند مرحوم هیبت اله از جمله کسانی است که خط و هنر را از اجداد خود به ارث برده است او با اهتمامی که دارد قرآنی را به زیباترین خط در مقیاس یک در ۷۲ متر به نگارش در آورده است. کوچکترین قرآن تک برگی دستنویس دنیا که به شکلی زیبا در ابعاد حدود یک در یک و نیم متر مربع نگارش یافته یکی از هنرمندی های این هنرمند قرآنی از خاندان ثرایی می باشد.
فعالیتهای اقتصادی
تا گذشته نچندان دور تنها فعالیت اقتصادی مردم کشاورزی و به صورت محدود دامپروری بوده است. پس از انقلاب در این شهر به نواحی صنعتی نیز توجه خاص شده است. در ناحیه صنعتی “امام خمینی ” وردنجان در حال حاضر چندین واحد تولیدی از جمله ۲ واحد تولید قارچ، واحد تولید پروفیل آلومنیوم، تولید نمک، چند واحد تولید مزاییک و بلوکهای ساختمانی، یک واحد جوشکاری، یک واحد شستشوی فرش و… فعالیت میکنند در خارج از ناحیه صنعتی نیز سه واحد گاوداری، دو واحد پرورش مرغ، یک واحد تولید بلوکهای ساختمانی، و همچنین دو واحد تولید شن و ماسهوجود دارد که یکی از آنها فعال است. بر اساس «اطلاعات اندیسهای ایران» وردنجان یک اندیس مصالح ساختمانی است که مادهٔ معدنی موجود در آن، مرمریت است.
مکانهای تفریحی
چهل دختران نام محل تفریحی است که همواره با چشمهای زلال گردشگرانی را به خود جلب میکند. مسجد جامع وردنجان که در بافت قدیمی و هسته مرکزی شهر قرار دارد قدمتی نزدیک به ۲۰۰ سال و مربوط به دوره قاجاریه است؛ و در سال ۱۳۹۰ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
مسجد جامع وردنجان
مسجد جامع وردنجان مسجدی است با یک شبستان ستون دار بزرگ و متعلق به دوره قاجار است. معماری بنا به صورت مساجد شبستان دار و به گونه درون گرا بنا شده است.
معمار بنا در سه جبهه کناره بنا جهت تکمیل معماری با اضافه نمودن طاق نماهایی حیاط متناسب با شبستان ایجاد نموده است. مصالح به کار رفته در بنا آجر، خشت،چوب و سنگ و …. است.