کیاکلا یکی از شهرهای استان مازندران ایران است. این شهر مرکز شهرستان سیمرغ است. مردم کیاکلا به زبان مازندرانی گویش می کنند. این شهر از محلههای کیاکلا، دستکندهکلاً، سرپل، سیدمحله، وازیمال، سوخت آبندان و شهرک شهید بهشتی تشکیل شده است.
پیشینیه تاریخی کیاکلا
نشانههای بر جای مانده از صفویه (امامزاده عبدالله قریه فری کلامن(مری فعلی) بلوک کیاکلا که از دربار صفویه در سده یازدهم مستمری نقدی و جنسی برای آن گرفته میشد) و حتی پیشتر از آن تپههای بجامانده از هزاره اول قبل از میلاد همچون تپه اکوک و آغوزدین همچنین وجود قلعهای قدیمی در یکی از دهکدههای کیاکلا نشان میدهد که مردمی در این دیار سکونت داشتند و این جا مرکز حکومتی بود و تدابیر سخت نظامی همانند دژی استوار برای آن وضع شده بود. نشانهای فرهنگی دیگر همانند مقابر و مشاهد بزرگانی همچون ابویعقوب بن یوسف بن الحکم بن یعقوب تنبلایی و آیت الله سید ابراهیم ثاقبی نجارکلایی و آیت الله سید حسن بهشتی سمناکلایی واز دیگر افراد سرشناس کیاکلا میتوان به شیرزاد گرجی نژاد که مدیر مدرسه قدیمی کیاکلا در محله سرپل بوده اشاره کرد. و تپههای باستانی که به نام “دین” در جای جای این منطقه میباشد گواه این مطلب است.
منابع تاریخی موجود در بعد از ظهور اسلام تا حکومت قاجاریه، مطلب روشن و خاصی را درباره “کیاکلا” بیان نمیکنند. زیرا در قرون گذشته، شهرهای مازندران یا طبرستان به تعداد شهرهای فعلی نبوده است. اما آنچه به اختصار نقل میشود حاکی از آن است که کیاکلا از سال ۲۵۰ هجری قمری و شاید پیش از آن به صورت دهستان و بلوک بوده است.
اماکن مذهبی در شهرستان سیمرغ عبارتند از: آستانه سیده آبجی عمه در سیدمحله،آستانه سیده خدیجه درملاکلا،سیدعابد درشیرخوارکلا،امامزاده موسی کاظم در مری،پیرتکیه برج خیل،پیرتکیه موسی کلا،امامزاده سیدعباس در صلحدارکلا اولین کسی که در شهر کیاکلا در حدود شمالی شهر جنب میدان شهید کشوری فعلی سکونت داشته یکی از مالکین بوده که پسری به نام کیا داشت و به دلیل علاقه زیاد به فرزندش این محل را کیاکلا نامگذاری کرد که کلا به معنی آبادی است .
در دوران قاجار شخصی که نماینده روسیه در ایران بود به نام عباس اسکندری یا شازده اسکندری (عباس میرزا) که قسمت شمالی ایران را در اختیار داشت در نقطه مرکزی شهر کیاکلا زمینی به مساحت قریب به ۸ هزار هکتار داشت که در آن یک کاخ دو طبقه ۴۴ اتاقه احداث نمود که در دوران ارباب رعیتی اکثر روستاها تحت نظارت او بودند لازم به ذکر است در دوران پهلوی اول کیاکلا مقر حکومت افشار طوس و به عنوان مرکز املاک مازندران بوده است از قدمت این شهر می توان به سابقه دیرینه یکشنبه بازار آن نیز اشاره نموده که هنوز هر هفته برگزار می گردد.
روستای برج خیل
بلوار اصلی کیاکلا را به سمت میدان شهر ره می سپاریم و در فاصله هفت کیلومتری آن به روستای برج خیل می رسیم . این روستا دارای ۱۲۰ خانوار جمعیت است که مجموعا ۴۰۰ نفر را تشکیل می دهد. برج خیل از شمال به روستای دینه سر ، از جنوب به روستای ملا کلا ، ازغرب به برج خیل لنگور و از شرق به بالا دست رکن الکلا منتهی می شود.
اهالی برج خیل عموما کشاورز و دامدار هستند.بستن جارو از دیگر مشاغلی است که اکنون از تب و تاب افتاده و تنها عده ی انگشت شماری از مردمان برج خیل به این کار اهتمام دارند. روستای برج خیل از خیابانها و کوچه های آباد و خوش منظره برخوردار است و امکاناتی چون معابر آسفالته ، نانوایی ، گاز شهری و مدرسه ابتدایی در آن وجود دارد. پیرتکیه با قدمتی ۴۰۰ ساله که بنای جدید آن در سال ۱۳۶۰ احداث شد معرف عمق باور و اعتقادات دینی مردم روستای برج خیل است . رود تلار روستای برج خیل را به دو قسمت تقسیم می کند .پیش از احداث پل رودخانه ی تلار مردم روستا از قایق برای عبور و مرور استفاده می کردند.اما ساخت این پل دوسوی روستای برج خیل را به هم پیوند زد. آب بندان روستا از جاذبه های طبیعی روستای برج خیل است .