جاذبه تاریخی پل خشتی قدیمی نالکیاشر

نویسنده:

سمیرا هادی

در تاریخ:

یکی از جاذبه های تاریخی گیلان، وجود پل های خشتی متعددی است که از دوران صفویه و قاجار، در مسیر راه قدیم معروف به شاه عباسی احداث گردید. پل حاجی یحیی، در روستای نالکیاشر لنگرود، درزمان رونق راه قدیم گیلان،  در مسیر کاروانهای تجاری بود.

راه شاه عباسی از غرب گیلان به سمت شرق و تا فرح آباد ساری و خراسان امتداد می یافت. در گیلان به دلیل رودخانه های فراوان و پر آب، پل های خشتی متعددی در مسیر این راه ایجاد شده بود که برخی هنوز چابرجا هستند.

هر چند بیشتر این پل ها به دلیل ایجاد راه های ارتباطی جدید کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، ولی به عنوان یک میراث بجای مانده از نیاکان ما، بسیار حایز اهمیت است و می باید به منظور توسعه گردشگری، مورد توجه قرار گیرند. یکی از این پل های خشتی- که خوشبختانه چند سال پیش به همت اداره کل میراث فرهنگی گیلان مرمت شد- پل حاجی یحیی در روستای «نالکیاشر» می باشد.

این روستا در شهرستان لنگرود  و در مسیر جاده ی قدیم  عبور لاهیجان به لنگرود قرار دارد. جاده ای که از روستای لیالستان، نالکیاشر، لوکلایه و ابراهیم آباد عبور کرده و به لنگرود می رسد.

جاذبه تاریخی پل خشتی قدیمی نالکیاشر

مسیر جاده از کنار رودخانه ی عمیقی عبور می کند که آب آن در یک سطح وسیع به آرامی جریان دارد. در تابستان سطح آب بسیار کم و در موقع بارندگی ارتفاع آب، بیش از ۱ متر بالا می آید. رودخانه ی مذکور در مسیر خود به شاخه های رودخانه ی لنگرود می رسد. این مسیر در تمام فصول سال بسیار زیبا و چشم نواز است.

مهمترین زیبایی این مسیر، وجود یک پل خشتی تاریخی  است که در میان اهالی معروف به «پل حاجی یحیی» است.  ولی به دلیل نزدیکی به روستای نالکیاشر و سیاهکلده، در کتابها  معروف به پل تاریخی نالکیاشر ثبت شده است ویکی از جاذبه های تاریخی لنگرود میباشد.

تا پیش از ساخت پل آهنی- که روستای «سیاهکلده» را به «نالکیاشر» متصل می کند- این پل مهمترین وسیله ی ارتباطی روستاهای دو طرف رودخانه بود. پل حاجی یحیی دو دهانه ی کوچک در طرفین و یک دهانه ی بزرگ در میانه دارد. طرفین پل، شیب تندی داشته و سطح پیاده رو پل با قلوه سنگ های صیقلی رودخانه ای  کف پوش شده است.

این پل در سالهای ۷۰ در معرض تخریب شدید بود. رشد سریع خزه و درختچه و ریخته شدن خشت های پل، آسیب جدی به پایه های پل وارد کرده بود. خوشبختانه توسط میراث فرهنگی مرمت و به شماره ۱۷۸۳ و در تاریخ  ۱۲/۹/۱۳۷۵  در فهرست بناهای تاریخی کشور به ثبت  رسید.

بر اساس مدارک ثبتی این اثر، بنای پل نالکیاشر در دوره ی قاجار ساخته شده و به لحاظ معماری، شبیه پل های خشتی دوره عباسی است و بانی آن فردی به نام «حاجی یحیی»  بوده است.

وقتی جاده قدیم شاه عباسی  از مناطق غربی گیلان به سوی فرح آباد ساری  و خراسان امتداد داشت، پل خشتی نالکیاشر دوره آبادانی و رونق خود را طی می کرد.

پل از مصالح آجر و ساروج ساخته شده  و دارای یک طاق بزرگ مرکزی و دو طاق کوچک در طرفین و موج برگردانهایی است که پایه های  طاق اصلی بر روی آن ساخته شده است. طول پل ۲۵ متر و عرض پل با احتساب دست اندازها ۸۰/۳  متر ارتفاع پل تا سطح موج شکن  ۵/۷ متر و عرض دهانه اصلی ۴۰/۱۰ متر- عرض دهانه های کوچک طرفین ۱۰/۲ و ارتفاع طاق های کوچک ۳۰/۳متر است طاق ها از نوع جناقی با شیب تند ساخته شده اند.

این پل مانند دیگر پلهای استان گیلان، ظاهری ساده و بی پیرایه دارد و معمار آن با توجه به رودخانه عمیق این مسیر، بیشتر سعی کرده در استحکام بنا بکوشد تا در تزیینات پل.

با این وجود رشد سریع گیاهان در بدنه و حریم پل ایجاب می کند سالیانه توسط مسئولان محلی گیاه زدایی شود.

محصولات سفر

دیدگاه خود را بنویسید