گزیک یکی از شهرهای استان خراسان جنوبی می باشد. شهر گزیک مرکز بخش گزیک از توابع شهرستان درمیان می باشد . این بخش و شهرستان دارای مرز مشترک با کشور افغانستان بوده. و به فاصله 120 کیلومتری از مرکز استان و 45 کیلومتری از مرز افغانستان قرار گرفته است .
شهرگزیک دارای مساحت2858 کیلومترمربع است که درفاصله 120 کیلومتری از مرکز استان واقع شده است براساس آخرین سرشماری نفوس ومسکن سال 1395 جمعیت آن بالغ بر 2934 نفرمی باشد .
آب و هوای شهر گزیک گرم و خشک است شغل اکثر مردم آن دامداری و کشاورزی است. از جمله محصولات آن می توان به گندم, چغندر, زعفران,عناب و…. اشاره نمود پوشش گیاهی آن علف وبوته های پراکنده ازگیاهان مختلف اسفنج, سوسن, جاج ودرمنه است از پرندگان و جانوران شهر می توان کلاغ , زاغ,کبک,….وگرگ , پلنگ, روباه و کفتار را نامبرد.
تاریخچه شهر گزیک
در ابتدا محل فعلی گزیک زیرآب بوده است و تقریباً به مرور که آب کم می شده است اطراف گزیک به حالت جزیره و علفزار بوده است که بدین مناسبت یک نقطه درگزیک مشهور به درب بیشه بوده است و زمانیکه کشور ایران به دین مبین اسلام درآمده و مردم آن مسلمان شده اند به خاطر اینکه حرف (گ) درالفبای عربی نیست گزیک به جزیک مشهور بوده است به طوریکه چند خانواده با فامیلی جزیکی درحال حاضر در گزیک ساکن می باشند..بعد از رفتن اعراب و یا حضور کمرنگ حکومتهای عربی نام گزیک از جزیک به گزیک مبدل شده است که ازآن تاریخ تاکنون به این نام خوانده می شود.
دیدنی های گزیک
1- قبرستان تاریخی گزیک که قدمت ان به حدود 1000 سال قبل بر می گردد . وجود قبرهای بزرگ نشانگر این مدعاست .
2- قلعه تاریخی گزیک واع در بافت قدیمی شهر که آثار کمی از ان باقی مانده است .
3- امامزاده سید ابراهیم الرضا(ع)
آستان امامزاده ابراهیم رضا (علیه السلام) در شهرستان درمیان، بخش گزیک، روستای آبگرم واقع شده است.آستان سلطان ابراهیم رضا (علیه السلام) در روستای آب گرم بخش گزیک شهرستان درمیان، واقع است. روستا وضعیت کوهپایه ای داشته و تا مرکز شهرستان 50 کیلومتر و تا گزیک مرکز بخش 30 کیلومتر فاصله دارد. وجود چشمه آب معدنی گرم در این محل موجب نامگذاری آن روستا به آبگرم شده است.
ساختمان مزار
بانی اولیه این بنا سلطان حسین بایقرا آخرین پادشاه گورکانیان بود ولذا متعلق به قرن هفتم در دوره تیموری می باشد. نقل قول می کنند: موقع عبور سپاه سی هزار نفری سلطان حسین بایقرا از این محل بهنگام استراحت وی سلطان ابراهیم رضا را در خواب می بیند و مأمور ساختن بنایی بر قبر آن حضرت می شود. این بنا در دوره صفویه تحت مرمت قرارمی گیرد. ساختمان این آرامگاه از ویژگیهای هنری جالب توجهی برخوردار است.
این آرامگاه پلانی چهارضلعی داشته و بر روی سکویی یک متری از سطح زمین قرار گرفته که در میانه آن بقعه ایشان قراردارد و دارای ایوان های ورودی، گنبد و فضای گنبدخانه فیلپوش ها و طاق نماهایی در چهار طرف است. دیوارهایش بلند و برفراز آن گنبدی بزرگ واقع است.عمده مصالح مورد استفاده در بنا آجر، گچ و آهک می باشد. از جمله تزیینات بکار رفته در بنا درب های چوبی منبت کاری شده اهدایی شوکت الملک دوم (امیر قاینات) و پنجره های مشبک گچی می باشد. این بنای تاریخی و ماندگار از دوره تیموری به شماره 1885 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و هم اکنون به صورت مشترک میراث فرهنگی با اداره اوقاف آن را اداره می کنند. طی سنوات گذشته تعمیرات اساسی توسط میراث فرهنگی بر روی آن انجام گرفته که موجب حفظ و ماندگاری آن شده است.
در سال 1374 بر اثر زلزله نصف سقف فرو ریخت که بازسازی شد. هم اکنون حرم امام زاده به مساحت تقریبی 100 متر مربع تا ارتفاع 1/5 متر دیوارهای اطراف حرم یادگارهای دل نوشته زائران در ادوار تاریخی می باشد. از بالای این نوشته تا انتهای سقف گچ کاری می باشد در زیر گنبد تعدادی پنجره نور لازم را به درون حرم هدایت می کند. در طبقه پایین علاوه بر حرم تعدادی ایوان و راهرو وجود دارد. از طریق همین راهروها زائرین به طبقه دوم می روند. فضای طبقه دوم جایگاهی با صفا و در تابستانها نسبتا سرد و چشم اندازی زیبا دارد.
ضریح
بر روی قبر سنگ لوح مکعب مستطیلی قرار دارد که دورادور آن نگارش یافته است. قبلا بر روی قبر ضریحی از جنس چوب منبت و مشبک کاری قرار داشت. ضریح فعلی از نوع آهنی در ابعاد 2×3 و به ارتفاع 3 متر به صورت مشبک در سال 1388 نصب گردید و روی آن را با پارچه سبز پوشانده اند.
امکانات رفاهی – خدماتی
همجواری با چشمه آبگرم معدنی، اهمیت تاریخی بنای امام زاده، مجاورت با روستاهای آبگرم و نصرالدین و کارخانه سیمان باقران و جاده مرزی و پایانه مرزی و موقعیت تفریحی و گردشگری موقعیت ممتازی را برای این امام زاده فراهم کرده است که در صورت برنامه ریزی می تواند رونق بیشتری هم داشته باشد.
