فرش ایرانی پیوسته به عنوان یکی از اصیل‌ترین هنرِ هنرمندان خوش ذوق ایرانی است که مورد توجه بسیاری از افراد بوده و همواره طیف وسیعی از طرح‌ها و نقوش زیبا را به همراه خلاقیت و مهارتی بی نظیر در برداشته است. از این رو برای به نمایش گذاشتن این هنر بی بدیل و باشکوه ایرانی، موزه فرش ایران در ساختمانی با معماری مدرن ِچشم نواز و نمایی از دار قالی در تهران افتتاح گردید تا هنر گران سنگ فرش ایرانی را در معرض دید علاقمندان و مشتاقانش قرار دهد. اگر این روزها قصد بازدید از موزه فرش ایران را در تهران دارید، حتما به بخش شمالی پارک لاله تهران بروید و از این موزه خاص و منحصر به فرد دیدن کنید.
تاریخچه موزه فرش ایران
موزه فرش ایران از جاهای دیدنی تهران،از موزه هایی است که به دستور فرح پهلوی در استان تهران بنا شد و در بیست و دوم بهمن سال ۵۶ توسط وی افتتاح گردید. موزه فرش ایران در ضلع شمالی پارک لاله در شهر تهران واقع شده است و وسعت آن نیز دوازده هزار متر مربع است. شروع ساخت این موزه در سال ۱۳۴۰ شمسی بود که با هدف گالری فرش ساخت آن آغاز شد ولی این بنا تا سال ۱۳۵۵ به مدت پانزده سال به صورت ناتمام ماند و در همان سال تعمیرات آن آغاز شد و یک سال و نیم بعد یعنی در بهمن ۵۶ ساختمان تکمیل و افتتاح شد.
هدف از تشکیل این موزه این بود که محلی برای تحقیق و پژوهش در مورد پیشینه ، کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش مخصوص ایرانی باشد. در موزه فرش شاهد نگهداری فرش های ارزشمند و نفیس ایرانی هستیم که به وسیله هنرمندان معروف بافته شده است. در کنار فرش ها آثار ارزشمند دیگری از جمله گلیم ها نیز نگهداری می شود.
معماری ساختمان موزه فرش ایران
ساختمان موزه فرش ایران معماری بسیار زیبا و جذابی دارد که با دیدن آن دار قالی برای بازدیدکنندگان تداعی می شود ، ساختمان موزه فرش به وسیله یکی از مشهورترین معماران ایرانی عبدالعزیز فرمانفرمائیان طراحی و پیاده شده است. وی از اولین ایرانیانی بود که در خارج از ایران و در رشته معماری تحصیل کرده است. فرمانفرمانیان در سال ۱۳۳۰ در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس فارغ التحصیل شد و ویژگی طراحی های وی اهمیت به اصالت طراحی ساختمان بوده است.
موزه فرش ایران از شاهکارهای این معمار ارزشمند محسوب می شود و وی در طراحی این ساختمان هنر و اصالت ایرانی را بر پیکر ساختمان موزه فرش پیاده کرده است. از نمای خارجی ساختمان به راحتی می توان به راز درون ساختمان پی برد در حقیقت شاهد یک نوع هماهنگی بین نمای بیرونی و درونی هستیم که در نوع خود یک شاهکار هنری محسوب می شود.
ساختمان موزه فرش
ساختمان موزه در فضای ۳۴۰۰ متر مربعی می باشد. این ساختمان از دو تالار تشکیل شده و از تالارها به منظور نمایش فرش های دستبافت و گلیم ها استفاده می شود. کاربرد این دو تالار از هم متفاوت است. تالار طبقه اول به طور معمول برای نمایشگاه های موقتی و فصلی مورد استفاده قرار می گیرد و تالار طبقه همکف برای نمایشگاه دائمی است در این تالار در حدود صد و پنجاه تخته فرش و قالی وجود دارد که از شاهکارهای معماری ایرانی محسوب می شوند. این قالی ها اکثرا متعلق به مهمترین مراکز قالی بافی در ایران از جمله تبریز ، اصفهان ، کاشان و کرمان می باشند.
معیار نگهداری فرش ها در موزه فرش
همان طور که گفته شد در طبقه همکف موزه فرش ایران در حدود ۱۵۰ نوع فرش و قالی نگهداری می شوند که در طرح ها و سبک های گوناگونی هستند. در نگهداری انواع فرش ها و گلیم ها در این موزه به قدمت و مرغوبیت آن ها توجه می شود و در کنار آن ویژگی خاص فرش ایرانی نیز از نظر رنگ های به کار رفته ، نوع طرح و بافت ، نقشه و… نیز برای نگهداری فرش ها در نظر گرفته می شود.
در این موزه فرش های با ارزشی نگهداری می شود که قدمت آن ها از قرن ۹ ام هجری تا به امروز می باشد و برای کسانی که در زمینه هنر و خصوصا فرش پژوهش می کنند یک منبع بسیار ارزشمند محسوب می شود. امکانات خوبی در این موزه برای بازدیدکنندگان فراهم شده است و در برخی موارد فیلم ها و اسلایدهایی برای آگاهی بیشتر آن ها پخش می شود.
کتابخانه موزه فرش ایران
یکی از مهمترین امکاناتی که در موزه فرش ایران وجود دارد و قابل استفاده برای عموم نیز می باشد ، کتابخانه موزه فرش ایران است در این موزه در حدود ۳۵۰۰ جلد کتاب نگهداری می شود که در زبان های مختلفی از جمله فارسی ، عربی ، انگلیسی ، آلمانی و فرانسوی می باشند. با استفاده از این کتاب ها می توان اطلاعات بسیار مفیدی را در زمینه هنر و صنعت فرش ایران و مشرق زمین بدست آورید علاوه بر بازدید از کتابخانه ، بخشی نیز وجود دارد که در آن کتاب های مرتبط با فرش عرضه می شود.
ویژگی های موزه فرش ایران
موزه فرش ایران از موزه های خاص در کشورمان محسوب می شود و با توجه به ویژگی های خاصی که دارد دارای شهرت جهانی است. علاوه بر این که این موزه محلی برای بازدید از فرش های قدیمی است ، یک منبع مناسب برای پژوهش نیز محسوب می شود بسیاری از کسانی که در مورد صنعت فرش به تحقیق و پژوهش می پردازند با حضور در این موزه به مطالعه و بررسی فرش های با ارزش می پردازند در این موزه آثار گرانبهای بسیاری وجود دارد که در طبقه همکف برای نمایش قرار داده شده است.
تابلو فرش های نفیس و گرانسنگ تبریزی به همراه فرش های معروف این شهر از جمله بخش های جذاب این موزه هستند. در این موزه همچنین می توانید قالیچه های تصویری را مشاهده کنید که به شاهنامه بایستقری معروف است که در آن ها نیم نگاهی به حماسه ها ، ادبیات ، فرهنگ و مذهب ایرانی دارد.
زمان بازدید از موزه فرش ایران
در طول سال علاقمندان زیادی از موزه فرش ایران بازدید می کنند ، این موزه محل حضور گردشگران خارجی بسیاری نیز هست. ساعت فعالیت موزه از ۹ صبح الی ۱۸ عصر می باشد و در ایام سوگواری و همچنین روزهای دوشنبه موزه فرش ایران تعطیل خواهد بود. در این موزه امکان عکاسی هم وجود دارد که بدون فلش قابل انجام است.
آدرس و اطلاعات تماس موزه فرش ایران
موزه فرش ایران در شهر تهران ، خیابان کارگر شمالی ، تقاطع خیابان فاطمی در ضلع شمالی پارک لاله واقع شده است.
تلفن تماس موزه نیز ۰۲۱۸۸۹۶۲۷۰۳ می باشد.
