رود خانه ارس یا به گویش محلی آراز چایی، مهمترین و پر آب ترین رودخانه شمالی ایران در منطقه آذربایجان است كه از غرب جلفا در استان آذربایجان شرقی تا اصلاندوز مغان در استان اردبیل در طول نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان و ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان با طول 910 كیلو متر جریان دارد.
رودخانه ارس یا آراز چایی از جاذبه های جلفا،بسیار سیلابی است و در بیشتر فصول سال گل آلود است و پس از طی مسافتی به دریای خزر می ریزد.
رود ارس پس از عهدنامه گلستان به عنوان مرز ایران و روسیه انتخاب شد و بعدها تمامی مناطق شمال این رود از ایران جدا و به خاک روسیه اضافه شد. این رود در منابع و اصطلاحات یونانیان و اروپاییان به نام های آراکس، ارکساس و آراکسس بوده و از قدیم اِراسک و آراسک نامیده می‌شد و در زبان ترکی بیشتر مردمان این خطه از سرزمین ایران از آن به نام آراز یا آراس یاد می‌کنند.
سد بزرگ ارس در غرب جلفا بر روی این رود خانه ساخته شده است و دریاچه ی بزرگ پشت سد فضای مناسبی را برای تفریح ساكنین و گردشگران شده است.
در بستر رودخانه ارس 805 جزیره ی كوچك و بزرگ خالی از سكنه وجود دارد كه به زبان محلی به آن شام می گویند.
این جزیره ها تنها برای چرای حیوانات ساكنان اطراف رودخانه قابل استفاده است.
آب بخشی از رودخانه توسط كانال هایی به سوی دشت مغان جریان یافته و موجب رونق كشاورزی و صنعت این ناحیه شده است.
مناظر اطراف رود ارس به خاطر داشتن جاذبه های طبیعی و تاریخی هر ساله گردشگران زیادی را از اقصی نقاط ایران و دنیا به سمت خود جذب می کند.
این رود در نزدیکی جلفا عرضی در حدود 200 متر و عمقی 2 الی3 متری دارد که در بازه زمانی پرآبی به 4 متر هم می‌رسد، به همین دلیل بیشتر مردم ایران رود ارس را به عنوان سومین رودخانه بزرگ ایران می‌شناسند. میزان آبدهی این رود 5700 میلیون متر مکعب در سال است و حداکثر دبی سرریزها به 3500 متر مکعب تخلیه در ثانیه است به طوری که بیشتر اراضی سست را کنده و ساحل آن به طرف ایران پیشروی می‌کند در مناظر اطراف رود ارس نادرترین حیوانات و پرندگان و گونه های گیاهی به دلیل آب و هوای مساعد زیست می‌کنند که دیدنشان برای هر بیننده‌ای به راستی که تماشایی است.
بر روی این رودخانه پل های زیادی همچون پل چوبی و پل راه آهن جلفا، پل مواصلاتی پلدشت، پل موردوز، پل اصلاندوز، پل بیله سوار مغان زده‌اند تا مبادی ورودی و خروجی ارس به راحتی با کشورهای همسایه صورت بگیرد.
رودخانه ی پرآب و خروشان ارس علاوه بر جذابیت‌های ویژه گردشگری و تاثیرات مثبت اکوسیستمی، قابلیت ارزشمندی از نظر ماهیگیری در فصول خاصی از سال را دارد، بخصوص شهرهای پلدشت، جلفا و سیه رود که در نزدیکی این رود واقع شدند هر ساله گردشگران قلاب به دست زیادی را در این مناطق مشاهده می‌کنید که در ساحل و حواشی رود ارس ماهیگیری کنند. چرا که ماهی‌های رود ارس 10 گونه است که 6 گونه از این ماهی‌ها نسبت به ماهی‌های دیگر بزرگتر است و از مقاومت بیشتری در حین صید برخوردارند به همین دلیل صید این گونه‌ها در بین علاقمندان صیادی و ورزشکاران از اهمیت بسیار بالا و ارزشمندی برخوردار است.
طبیعت سرسبز جزیره‌های رود ارس و کوه‌های زیبا و سر به فلک کشیده اطراف آن منطقه‌ی دل‌انگیزی را به وجود آورده تا گردشگران تور تبریز جلفا دیدن این منطقه را در صدر گشت‌های خود قرار دهند.
