منطقه گردشگری آینالو از معدود مناطق کشور است که طبیعت زیبای آن دست نخورده باقی است. این منطقه دارای اقلیمی معتدل و کوهستانی است و آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان مطبوع و دلپذیر و دارای زمستان سرد می باشد. این محدوده بخش بسیار کوچکی از منطقه 80 هزار هکتاری حفاظت شده ارسباران می باشد که از شمال غربی به روستای وایقان و از جنوب شرقی به روستاهای بالان و بهروز منتهی میشود. مردم این منطقه به زبان آذری سخن می گویند.
این منطقه پوشیده از جنگل ، استیپ و سایر پوشش های گیاهی است. جنگلهای منطقه علاوه بر تنوع عظیم گیاهی، عمده ترین گونه های پستانداران و پرندگان حمایت شده یا کمیاب را نیز در چتر حمایت خود دارد. منطقه جنگلی آینالو در حقیقت منطقه نگهداری مارال ها و آهوهای وحشی است که از چند سال پیش به این منطقه آورده شده اند. همچنین این منطقه دارای پوشش جنگلی و مرتعی فراوانی بوده که از جمله آنها می توان به: بلوط، ممرز، افرا، گیلاس وحشی، سرخدار، بارانک، نارون، ارس، گردو، گلابی وحشی، زالزالک، انار و … اشاره کرد. در این منطقه گونه های جانوری دیگری که در تبعیت از کل اکوسیستم ارسبارانی است زیست می کنند.
وجه تسمیه آینالو
نام روستای آینالو از نام بنایی گرفته شده است که توسط تاجر معروف ارمنی دوران قاجار (طومانیاس و همزمان با عمارت وینق در سال 1907 میلادی ساخته شد.) ظاهراً قصر به خاطر سقف فلزی مانند آینهای نور را منعکس میکرده است و مردم، که برای اولین بار شاهد چنین سقفی می شدند، آن را آئینه لو نامیده اند. در حال حاضر تنها دیوارهای عمارت سالم مانده است.
در مسیر رسیدن به آینالو و در نزدیکی روستای وینق بر بالای کوه عمارتی زیبا بنا شده است که به عمارت تومانیانس شهرت دارد. این عمارت قدیمی کوشکی است که در حدود یکصد سال پیش و در دوره قاجاری توسط سرکیس تومانیانس بنا شد.
ساختمان تاریخی تومانیانس در دو طبقه معظم و با بخش هایی مانند ایوان سراسری، شش برج، مانند قلعه های قدیمی فرانسه و به سبک عمارت های قرن نوزدهم اروپا و روسیه بر بالای یک تپه سنگی ساخته شده است. از آنجایی که صاحب آن یک شخص ارمنی بوده، در ساخت آن از سبک معماری اسلامی ایرانی استفاده نشده است. آب آشامیدنی به وسیله لوله های سفالی به داخل اتاق ها و سایر قسمت ها کشیده شده و در میان دیوارها لوله های سفالی وجود داشته که آب گرم در آنها جریان یافته و اتاق ها را گرم می کرده است. قرار گرفتن بنا روی تپه ای سنگی آن را همانند قلعه جلوه می دهد و این ساختمان که به خاطر کنترل منطقه ساخته شده، در زبان محلی با نام کانتور شناخته می شود.
آنچه در منطقه حفاظت شده آینالو اهمیت فراوانی دارد ایجاد امکانات مناسب برای گردشگران است. از جمله این امکانات وجود کانکسهای اقامتی است.
مسیر دسترسی به منطقه
یکی از راههای دسترسی به آینالو از طریق جاده پارس آباد – جلفا میباشد. راههای منتهی به منطقه حفاظت شده آینالو نواری سبزرنگ از درختان و درختچههای بلند قامت میباشد. جاده آینالو از طرف عاشقلو تماماً آسفالت هست فقط مسیر فرعی به خود آینالو که حدود یک و نیم کیلومتر است خاکی است ولی از طرف کلیبر تا روستای اسکلو آسفالت و بقیه مسیر خاکی است. لازم به توضیح است که روستای تاریخی وایقان هم در همسایگی این منطقه قرار دارد.
در مجاورت جاده کلیبر – عاشقلو (مسیر عباس آباد- آینالو – وایان) سه جاذبه گردشگری واقع شده است قلعه بابک، دره مکیدی و آینالو. آینالو در بکرترین قسمت از بخشهای جنگلی ارسباران قرار گرفته است.